Την ώρα που αυξάνονται θεαματικά τα στοιχήματα για περαιτέρω πτώση της τιμής του πετρελαίου σε επίπεδα κάτω από τα 40 δολάρια το βαρέλι, η μείωση στα έσοδα των πετρελαιοπαραγωγών χωρών από την πτώση του πετρελαίου αναμένεται να έχει άμεσο αντίκτυπο στις επενδύσεις αυτών των χωρών και μοιραία στη ρευστότητα στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Σύμφωνα με την εταιρεία δεδομένων CME Group, τα δικαιώματα αγοράς του αργού ΗΠΑ σε επίπεδα κάτω από τα 40 δολάρια το βαρέλι μέσα σε 12 μήνες από σήμερα έχουν υπερτετραπλασιασθεί τις τελευταίες δύο εβδομάδες και ισοδυναμούν με 880.000 βαρέλια πετρελαίου, ενώ ανάλογα δικαιώματα αγοράς με τιμή 35 δολαρίων το βαρέλι ισοδυναμούν με 669.000 βαρέλια.
Παράλληλα, μελέτη της γαλλικής τράπεζας BNP Paribas υπολογίζει πως η πτώση της τιμής του πετρελαίου έχει μειώσει τα έσοδα των χωρών-μελών του ΟΠΕΚ στο σύνολό τους κατά 316 δισ. δολάρια σε σύγκριση με τα αυτά που αντλούν όταν οι τιμές κυμαίνονται στον μέσο όρο των τριών τελευταίων ετών, περίπου στα 105 δολάρια το βαρέλι. Το αποτέλεσμα θα είναι αναπόφευκτα σημαντική μείωση των επενδύσεων σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς οι πετρελαιοπαραγωγοί χώρες θα σταματήσουν να διοχετεύουν τα πετροδολάρια σε περιουσιακά στοιχεία ανά τον κόσμο. Οπως υπογραμμίζει η ΒΝΡ Paribas, το επόμενο έτος «θα είναι η πρώτη φορά μετά από 20 χρόνια που οι χώρες-μέλη του διεθνούς καρτέλ θα απορροφήσουν ρευστότητα από την αγορά αντί να την αυξήσουν». Οπως, άλλωστε, προβλέπει το Διεθνές Χρηματοπιστωτικό Ινστιτούτο (IIF), αν η παραγωγή πετρελαίου παραμείνει στα υφιστάμενα επίπεδα και η τιμή του μαύρου χρυσού περίπου στα 70 δολάρια το βαρέλι, οι επενδύσεις των πετροδολαρίων θα περιορισθούν σε επίπεδα κάτω των 100 δισ. δολαρίων παγκοσμίως. Το ποσό αυτό ισοδυναμεί με δραματική μείωση των επενδύσεων. Είναι ενδεικτικό ότι το 2012 με την κορύφωση της τιμής του πετρελαίου οι επενδύσεις των πετρελαιοπαραγωγών χωρών είχαν φθάσει στα 500 δισ. δολάρια παγκοσμίως.
Τις καλές εποχές τα πετροδολάρια διοχετεύονταν σε επενδύσεις της ανώτερης βαθμολογίας πιστοληπτικής αξιολόγησης, όπως είναι τα ομόλογα του αμερικανικού Δημοσίου, αλλά και εταιρικά ομόλογα και μετοχές υψηλής αξιοπιστίας. Σημειωτέον πως αν ληφθούν υπόψη οι άλλες μεγάλες πετρελαιοπαραγωγοί χώρες όπως η Ρωσία, η Νορβηγία, το Μεξικό, το Καζαχστάν και το Ομάν, το ποσό των διαφυγόντων εσόδων θα είναι πολύ μεγαλύτερο από τα 316 δισ. δολάρια.
Οπως αναφέρει σε σχετικό ρεπορτάζ η εφημερίδα Financial Times, στη διάρκεια της περασμένης δεκαετίας οι μεγάλες πετρελαιοπαραγωγοί χώρες πραγματοποιούσαν επενδύσεις πολλών δισ. δολαρίων κυρίως σε περιουσιακά στοιχεία της Δύσης και συχνότερα στις ΗΠΑ και τη Βρετανία. Το Κατάρ, για παράδειγμα, αγόρασε το κατάστημα Harrods και τη γαλλική ποδοσφαιρική ομάδα Paris Saint-Germain. Παράλληλα το κρατικό επενδυτικό ταμείο του Αμπου Ντάμπι αγόρασε μερίδιο μετοχών στο θεαματικό κτίριο της Time Warner στη Νέα Υόρκη. Το αποτέλεσμα αυτών των επενδύσεων ήταν η μεγάλη ρευστότητα στο διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα που εξώθησε ανοδικά τις τιμές των περιουσιακών στοιχείων, ενώ συνεισέφερε στη διατήρηση του κόστους δανεισμού χωρών και επιχειρήσεων σε χαμηλά επίπεδα. Σε ό,τι αφορά την τιμή του πετρελαίου συνέχισε χθες την πτωτική του πορεία, με το Brent να κυμαίνεται αργά το βράδυ στα 68,69 δολάρια το βαρέλι και το αργό ΗΠΑ περίπου στα 66,70 δολάρια το βαρέλι.