Το ενδεχόμενο εκλογών στα τέλη Ιανουαρίου αφήνει μικρά περιθώρια ευελιξίας σε όποιον κυβερνήσει, ειδικά αν ληφθεί υπόψη ότι το υπάρχον «δίχτυ ασφαλείας» βρίσκεται σε ισχύ μέχρι τον Φεβρουάριο του 2015. Σημειώνω ότι οι ληξιπρόθεσμες δανειακές υποχρεώσεις του 2015 (περίπου 20 δισ. ευρώ, ήτοι 10,8% του ΑΕΠ) θα φέρουν προ των ευθυνών της όποια νέα κυβέρνηση προκύψει (στον βαθμό βέβαια που διεξαχθούν εκλογές). Κατά τη γνώμη μου, οι επιλογές είναι μόνο δύο. Είτε η νέα κυβέρνηση συμφωνεί με τους δανειστές με όρους συναφείς με εκείνους τους οποίους διαπραγματεύεται αυτή τη στιγμή η συγκυβέρνηση, είτε αποφασίζουμε την έξοδό μας από το ευρώ σε συνδυασμό με γενναία υποτίμηση νομίσματος και μονομερές «κούρεμα» χρέους. Στην πρώτη περίπτωση, οι διεθνείς εκτιμήσεις (βλέπε ΔΝΤ) κάνουν λόγο για ανάπτυξη 2,9% το 2015 και 3,7% το 2016. Τι θα συμβεί όμως, στη δεύτερη περίπτωση;
Χρησιμοποιώ ένα οικονομετρικό υπόδειγμα το οποίο εκτιμά την επίδραση στον ρυθμό οικονομικής μας ανάπτυξης από τις ακόλουθες μεταβλητές: (α) υποτίμηση νομίσματος, (β) μονομερές «κούρεμα» χρέους, (γ) εκτίναξη του 10ετούς spread, (δ) μείωση της κυβερνητικής αποτελεσματικότητας και (ε) διεθνής ζήτηση (την οποία προσεγγίζω από τον ρυθμό ανάπτυξης στις χώρες του ΟΟΣΑ). Ειδικότερα, αξιολογώ ταυτόχρονα:
Τη θετική επίδραση μιας υποτίμησης της δραχμής της τάξης του 30% το 2015. Υποθέτω επίσης σταθερή ισοτιμία, στο επίπεδο του 2015, για το 2016.
Τη θετική επίδραση γενναίου μονομερούς «κουρέματος» στο χρέος κατά 54 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ. Σε αυτή την περίπτωση, το χρέος μειώνεται στο 120% του ΑΕΠ το 2015. Υποθέτω επιπλέον ότι το χρέος διατηρείται στο 120% του ΑΕΠ και το 2016.
Την αρνητική επίδραση τόσο του GREXIT όσο και του μονομερούς «κουρέματος» στο χρέος από την εκτίναξη του spread στο 50% το 2015. Υποθέτω αποκλιμάκωση του spread στο 25% το 2016. Υποθέτω επίσης, ελλείψει τρόικας, μείωση του δείκτη κυβερνητικής αποτελεσματικότητας (από τη βάση δεδομένων του Political Risk Services Group) κατά 20% το 2015.
Βάσει των παραπάνω, το οικονομετρικό μοντέλο εκτιμά «βίαιη προσαρμογή» στην οικονομική μας ζωή από ανάπτυξη 2,9% το 2015 και 3,7% το 2016 σε ύφεση 2,2% το 2015 και ύφεση 0,2% το 2016. Σημειώνω όμως ότι ενώ οι παραπάνω εκτιμήσεις προϋποθέτουν… «υποδειγματικά οργανωμένη» επιστροφή μας στη δραχμή, δεν λαμβάνουν υπόψη την πιθανότητα (μεγάλης) διαφυγής καταθέσεων στο εξωτερικό ούτε την πιθανότητα επαναληπτικού «γύρου» εκλογών το 2015.
*Καθηγητής Χρηματοοικονομικών, University of Liverpool