Εδώ και αρκετό καιρό το Δημόσιο ξύνει τον πάτο του βαρελιού για να καλύψει τις χρηματοδοτικές του ανάγκες, καθώς καθυστερούν δόσεις ύψους σχεδόν 11 δισ. ευρώ από το ΔΝΤ (7 δισ. ευρώ), την Ευρωζώνη (1,8 δισ.) και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (1,9 δισ. επιστροφές κερδών από ελληνικά ομολόγα που έχουν στην κατοχή τους ευρωπαϊκές κεντρικές τράπεζες).
Στο οικονομικό επιτελείο υποστηρίζουν ότι τα όποια προβλήματα με τα ταμειακά διαθέσιμα του Δημοσίου αντιμετωπίζονται έως το τέλος Μαρτίου. Σημειώνουν, όμως, ότι αν γίνει αυτό, θα γίνει σε βάρος της πραγματικής οικονομίας. Και αυτό επειδή:
1. Θα αναγκαστούν οι ελληνικές τράπεζες να στηρίξουν έκτακτες εκδόσεις εντόκων γραμματίων, στερώντας κεφάλαια από την πραγματική οικονομία.
2. Είναι πολύ πιθανό να χρειαστεί να ανακοπεί το πρόγραμμα εξόφλησης των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου προς τους ιδιώτες. Κάτι τέτοιο θα είναι ένα ακόμη πλήγμα στην πραγματική οικονομία.
Πέραν των εκδόσεων εντόκων, στη φαρέτρα του υπουργείου Οικονομικών υπάρχουν τρία ακόμη όπλα για την κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών. Πρόκειται για:
• Τον βραχυπρόθεσμο δανεισμό (repos) από τους φορείς της γενικής κυβέρνησης ποσού 9 δισ. ευρώ. Ηδη έχουν γίνει repos τα 7 δισ. ευρώ.
• Την αξιοποίηση των ταμειακών διαθεσίμων των φορέων του στενού δημόσιου τομέα που υπολογίζονται σε περίπου 1 δισ. ευρώ.
• Τη χρήση για λίγες ημέρες του αποθεματικού του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ), ύψους 3 δισ. ευρώ. Ηδη έχει χρησιμοποιηθεί το 1,5 δισ. ευρώ, τουλάχιστον.
Μέχρι τον Ιούνιο η Ελλάδα θα μπορούσε να προχωρεί σε εκδόσεις εντόκων γραμματίων και να καλύπτει τις όποιες χρηματοδοτικές της υποχρεώσεις, έλεγε Ευρωπαίος αξιωματούχος σε στελέχη της αγοράς πριν από λίγες ημέρες, σε μια προσπάθεια κατευνασμού των ανησυχιών τους.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το πραγματικό ταμειακό πρόβλημα για την Ελλάδα ξεκινάει από τις 15 Μαρτίου και μετά. Μέχρι τότε, οι υποχρεώσεις της χώρας είναι διασφαλισμένες με διάφορους τρόπους, αλλά όπως επισημαίνουν αρμόδιοι παράγοντες, «ο κίνδυνος ατυχήματος είναι μεγάλος εάν δεν βρεθεί κάποια λύση έως τα μέσα Μαρτίου». Και αυτό γιατί η λύση της έκτακτης έκδοσης εντόκων γραμματίων μπορεί να αποτελεί ένα «δοκιμασμένο μαξιλάρι» και να την προωθεί η Κομισιόν σε περίπτωση που χρειαστεί, αλλά απαιτεί την έγκριση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) για να στεφθεί και πάλι με επιτυχία.
Αυτή τη στιγμή το ελληνικό Δημόσιο έχει εκδώσει έντοκα γραμμάτια ύψους 15 δισ. ευρώ. Από το ποσό αυτό περισσότερα από τα 14 δισ. ευρώ βρίσκονται σε χαρτοφυλάκια ελληνικών τραπεζών. Οι τράπεζες, από την πλευρά τους, έχουν τη δυνατότητα να δώσουν ως ενέχυρο στην ΕΚΤ έντοκα γραμμάτια έως 3,5 δισ. ευρώ για να αντλήσουν ρευστότητα. Οπως αναφέρουν στελέχη με γνώση των συζητήσεων, στην παρούσα φάση η ΕΚΤ δεν είναι διατεθειμένη να αυξήσει το όριο των 3,5 δισ. ευρώ στα επίπεδα των 5-6 δισ. ευρώ, προκειμένου οι ελληνικές τράπεζες να αντλήσουν ρευστότητα και να καλύψουν πιθανές νέες έκτακτες εκδόσεις εντόκων γραμματίων. Ετσι, για να καλύψουν πιθανές νέες εκδόσεις θα πρέπει να απευθυνθούν στον Εκτακτο Μηχανισμό Ρευστότητας (ELA). Ωστόσο, για ποσά που ξεπερνούν το 1 δισ. ευρώ θα απαιτηθεί απόφαση του συμβουλίου των διοικητών της ΕΚΤ. Εκτιμάται ότι εάν φθάσει σε αυτό το σημείο η κατάσταση, η ΕΚΤ δεν θα δημιουργήσει πρόβλημα, αλλά είναι ξεκάθαρο ότι οι έκτακτες εκδόσεις εντόκων γραμματίων αποτελούν λύση «ανάγκης» και όχι μεσοπρόθεσμη εναλλακτική.