Σαφή και αυστηρά μηνύματα προς την Αθήνα έστειλε χθες η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ζητώντας, μέσω του διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα, να υπάρξει σύντομα, μετά τις εκλογές, συμφωνία με τους Ευρωπαίους εταίρους ώστε να συνεχιστεί η παροχή ρευστότητας προς τις ελληνικές τράπεζες. Οι εξελίξεις στη χώρα μας συζητήθηκαν στη χθεσινή συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ στη Φρανκφούρτη, αλλά και στο δείπνο που ακολούθησε. Σύμφωνα με τον κ. Στουρνάρα, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα εμφανίζεται διατεθειμένη να διατηρήσει τις εξαιρέσεις που ισχύουν και διασφαλίζουν την παροχή ρευστότητας στις ελληνικές τράπεζες υπό τον όρο όμως ότι η Ελλάδα θα παραμείνει σε πρόγραμμα και θα εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της. Σε ό,τι αφορά τις επικείμενες εκλογές, η ΕΚΤ δεν παίρνει καμία θέση, απευθύνει ωστόσο έκκληση η όποια νέα κυβέρνηση να σχηματιστεί σε σύντομο χρονικό διάστημα. Στη συνέχεια, επίσης γρήγορα, να ολοκληρώσει τις διαπραγματεύσεις με την τρόικα ώστε να υπάρξει μία συμφωνία και για την «επόμενη ημέρα», η οποία με τη σειρά της θα διασφαλίσει τη ρευστότητα των ελληνικών τραπεζών.
Ο κ. Στουρνάρας ενημέρωσε αναλυτικά τους ομολόγους του για τις εξελίξεις στην Ελλάδα και ειδικά για τη ρευστότητα του τραπεζικού συστήματος. Σύμφωνα με πληροφορίες, στη συνεδρίαση διατυπώθηκε προβληματισμός και ενόχληση για την έξαρση των δημοσιευμάτων περί εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ. Ο διοικητής της ΤτΕ αναφέρθηκε στο φλέγον θέμα της ρευστότητας, η οποία τις τελευταίες εβδομάδες έχει επιδεινωθεί λόγω των πολιτικοοικονομικών εξελίξεων. Σύμφωνα με τραπεζικές πηγές τον περασμένο Νοέμβριο και κυρίως τον Δεκέμβριο, οι καταθέσεις επιχειρήσεων και νοικοκυριών παρουσιάζουν μείωση άνω των 3 δισ. ευρώ, ενώ σημαντικές εκροές καταγράφονται και τις πρώτες ημέρες του νέου έτους.
Στη συνεδρίαση συζητήθηκε επίσης το θέμα των κρατικών εγγυήσεων, οι οποίες θα πρέπει να αντικατασταθούν από τον προσεχή Μάρτιο, και η ΤτΕ παρουσίασε τα εναλλακτικά εργαλεία και τις εγγυήσεις που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ώστε οι ελληνικές τράπεζες να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα χωρίς επιπτώσεις. Οι ελληνικές τράπεζες, σε συνεργασία με την ΤτΕ και την ΕΚΤ, έχουν εξετάσει σειρά στοιχείων του ενεργητικού, όπως τιτλοποιήσεις δανείων, τα οποία μπορούν να γίνουν αποδεκτά από την ΕΚΤ για την αντικατάσταση των κρατικών εγγυήσεων.
Υπενθυμίζεται ότι από τον περασμένο Νοέμβριο οι συστημικές εγχώριες τράπεζες βρίσκονται υπό την εποπτεία της ΕΚΤ, ενώ όπως κατ’ επανάληψη έχουν δηλώσει αξιωματούχοι της ΕΚΤ η υποστήριξη της ρευστότητας των εγχώριων τραπεζών είναι δεδομένη όσο η χώρα παραμένει σε πρόγραμμα και εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της.
Η επικείμενη εκλογική αναμέτρηση και η αβεβαιότητα για την επόμενη ημέρα αλλά και ο καταιγισμός δημοσιευμάτων για τον κίνδυνο εξόδου της χώρας μας από το ευρώ έχουν σημαντικές επιπτώσεις στη ρευστότητα και τη λειτουργία της αγοράς. Οπως σημειώνουν παράγοντες της αγοράς, τις τελευταίες εβδομάδες η οικονομική δραστηριότητα έχει «παγώσει» εν αναμονή του εκλογικού αποτελέσματος, ενώ σε κατάσταση παράλυσης βρίσκεται ο ευρύτερος κρατικός μηχανισμός.
Η αβεβαιότητα έχει άμεση αρνητική επίδραση στις καταθέσεις: τον περασμένο Οκτώβριο σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ οι καταθέσεις νοικοκυριών – επιχειρήσεων μειώθηκαν κατά 250 εκατ. ευρώ, τον περασμένο Νοέμβριο κατά περίπου 300 εκατ. ευρώ.
Ωστόσο, τον περασμένο Δεκέμβριο, σύμφωνα με στελέχη τραπεζών η κατάσταση επιδεινώθηκε σημαντικά και οι καταθέσεις μειώθηκαν κατά περίπου 2,5 δισ. ευρώ. Ωστόσο, όπως σημειώνουν επιτελικά στελέχη η κατάσταση αντιμετωπίζεται και δεν υπάρχει κανένας λόγος ανησυχίας.