Μεταξύ φθοράς – αφθαρσίας επενδύσεις άνω των 10 δισ.

Μεταξύ φθοράς – αφθαρσίας επενδύσεις άνω των 10 δισ.

8' 59" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Επενδύσεις και έργα συνολικής αξίας άνω των 10 δισ. ευρώ, αλλά και έργα μεγαλύτερης πλην έμμεσης θετικής συνεισφοράς στην οικονομία, που αναμενόταν να ωριμάσουν το 2015, βρίσκονται μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας. Περιμένουν «in Limbo», να αποφασιστεί αν θα πάνε στην «κόλαση» ή στον «παράδεισο».

Σε αυτήν την κατάσταση, βρίσκονται σήμερα δεκάδες μεγάλα κρίσιμα επενδυτικά σχέδια, ανεξαρτήτως σταδίου στο οποίο έχουν προχωρήσει.

Αποκρατικοποιήσεις, παραχωρήσεις, αναπτύξεις με μεγάλη δυνητικά προστιθέμενη αξία μπαίνουν στο ψυγείο μέχρι νεωτέρας. Επενδύσεις από μεγάλους ξένους αλλά και ελληνικούς ομίλους που έχουν δεσμευθεί με αξιόπιστο τρόπο για την υλοποίησή τους υπόκεινται στο ίδιο μαρτύριο.

Ελληνικό, ΟΛΠ, ΟΛΘ, ΔΕΗ, ΔΕΠΑ, ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ, Θριάσιο, περιφερειακά αεροδρόμια, ενεργειακά δίκτυα ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου, αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου, όπως τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων, σιδηρόδρομοι, ανάπλαση Φαληρικού Ορμου, αθλητικές υποδομές, μεγάλες τουριστικές αναπτύξεις, όπως της Κασσιόπης στην Κέρκυρα, το νέο αεροδρόμιο του Ηρακλείου και νέοι οδικοί άξονες είναι όλα… in limbo.

Η αβεβαιότητα γι’ αυτά είναι δεδομένη. Οχι μόνον δεν φαίνεται πια να προχωρούν, αλλά παραμένουν και χωρίς σαφή εναλλακτικά σχέδια, απουσία συγκεκριμένων προτάσεων από όσους έχουν ξεκάθαρα διατυπώσει την πλήρη αντίθεσή τους σε αυτές, όπως η αξιωματική αντιπολίτευση.

Ακόμη και από μόνες τους οι εκλογές εκτροχιάζουν ένα προγραμματισμό που στόχο είχε τόσο την ενίσχυση των δημοσίων εσόδων όσο και, κυρίως, την τόνωση της οικονομικής δραστηριότητας μακροπρόθεσμα.

Πόσο μάλλον που η προοπτική σχηματισμού μιας κυβέρνησης με εκ διαμέτρου αντίθετη ατζέντα μεταφράζεται στην αντίληψη των επενδυτών σε πλήρη ανατροπή όσων ίσχυαν μέχρι τώρα. Και αυτό σημαίνει πως ακόμα και τα projects που θα προχωρήσουν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο είναι πιθανό να έχουν πολύ χαμηλότερα άμεσα έσοδα, αφού το επενδυτικό ρίσκο που συνεπάγονται ενδεχόμενες νέες πολιτικές ισορροπίες θα πρέπει να εξισορροπηθεί στα business plan των ενδιαφερομένων.

Η συντριπτική πλειοψηφία των παραπάνω επενδύσεων συνδέεται με διεθνείς συμβατικές υποχρεώσεις της χώρας. Αποφασισμένες και ψηφισθείσες από τη Βουλή. Και όποιος συσχετισμός πολιτικών δυνάμεων αναλάβει τη διακυβέρνηση την επομένη των εκλογών θα τις βρει στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης με τους Ευρωπαίους εταίρους. Αυτός είναι και ένας από τους λόγους που ορισμένοι κύκλοι εκτιμούν πως πολλές από τις παραπάνω επενδύσεις θα προχωρήσουν.

«Δεν είναι οι πρώτες εκλογές που λαμβάνουν χώρα από τότε που λειτουργεί το ΤΑΙΠΕΔ ούτε εύκολο να ανατραπούν όσα projects έχουν τροχοδρομηθεί ήδη», αναφέρουν. Ομως αυτές οι εκτιμήσεις παραγνωρίζουν τις επιπτώσεις στο επενδυτικό κλίμα, μετρήσιμο και κρίσιμο μέγεθος στη σύγχρονη οικονομία που έχει προκαλέσει η πρόωρη προκήρυξη των εκλογών. Επιπτώσεις που είναι ακόμη πιο ευδιάκριτες στις αποτιμήσεις των υπό αποκρατικοποίηση εισηγμένων ομίλων και στην αξία του χαρτοφυλακίου των συμμετοχών τόσο του ΤΑΙΠΕΔ όσο και του ΤΧΣ.

ΕΛΛΗΝΙΚΟ

Το μετέωρο βήμα μιας ιδιωτικοποίησης

Αρκετοί μήνες καθυστέρησης, στην καλύτερη περίπτωση, αναμένεται να προστεθούν στο έργο αξιοποίησης του Ελληνικού, καθώς από τον Νοέμβριο –οπότε και μπήκαν οι πρώτες υπογραφές μεταξύ ΤΑΙΠΕΔ και αναδόχου– έχει ξεκινήσει να μετράει η διετία εντός της οποίας θα πρέπει να ολοκληρώσει το Δημόσιο τα απαιτούμενα γραφειοκρατικά βήματα για την έναρξη των κατασκευαστικών εργασιών στην έκταση των 6,2 χιλιάδων στρεμμάτων. Ομως η αντιπολίτευση έχει κάνει λάβαρο της πολιτικής της κατά των αποκρατικοποιήσεων την αξιοποίηση του Ελληνικού και είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς πως θα προχωρήσουν οι εκκρεμότητες, ανεξαρτήτως μάλιστα εκλογικού αποτελέσματος δεδομένης της εμπλοκής της Περιφέρειας στη διαδικασία. Θεωρητικά, το Δημόσιο πρέπει μεταξύ άλλων να προχωρήσει την επεξεργασία και κύρωση από τη Βουλή της σύμβασης παραχώρησης, την κατάρτιση σχεδίου ολοκληρωμένης ανάπτυξης και την έγκρισή του διά προεδρικού διατάγματος. Στη συνέχεια θα πρέπει να εκδοθούν οι υπουργικές αποφάσεις που απαιτούνται για την εφαρμογή του σχεδίου ολοκληρωμένης ανάπτυξης και να διενεργηθεί ανεξάρτητος δημόσιος διαγωνισμός για τη χορήγηση άδειας καζίνο. Ουσιαστικά, θα πρέπει να εμπλακούν η Βουλή, το Συμβούλιο της Επικρατείας και σημαντικός αριθμός συναρμόδιων υπουργείων. Ομως ο ΣΥΡΙΖΑ έχει δεσμευθεί ότι θα καταψηφίσει τη σχετική σύμβαση, που έχει λάβει το «πράσινο φως» από το Ελεγκτικό Συνέδριο και η οποία έχει υπογραφεί από Ταμείο Αποκρατικοποιήσεων και την ανάδοχο εταιρεία Lamda Development.

Το έργο προβλέπει την υλοποίηση, μεταξύ άλλων, οικιστικών ζωνών, ξενοδοχείων, εμπορικών κέντρων, μουσείων, κέντρων υγείας και ευεξίας, χώρων αθλητισμού και αναψυχής, τη δημιουργία ενός σύγχρονου επιχειρηματικού, εκπαιδευτικού, ερευνητικού κόμβου, καθώς και την πλήρη αναβάθμιση της υπάρχουσας μαρίνας και του παραλιακού μετώπου. Τα έσοδα για το ΤΑΙΠΕΔ από την, υπό de facto αμφισβήτηση, παραχώρηση ανέρχονται στο ποσό των 915 εκατ. ευρώ και το σύνολο των επενδύσεων τις οποίες έχει δεσμευθεί να κάνει η ανάδοχος σε βάθος χρόνου στο πλαίσιο της παραχώρησης αναφέρεται στα 9 δισ.

Σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, υπολογίζεται ότι το έργο θα συνέβαλλε κατά 2% στο ΑΕΠ, ενώ με την κατασκευή και λειτουργία του θα ενισχυόταν η απασχόληση με τη δημιουργία 70.000 νέων θέσεων εργασίας.

ΟΛΠ, ΟΛΘ, ΤΡΑΙΝΟΣΕ, ΘΡΙΑΣΙΟ

Σε μπλόκο λιμάνια, τρένα και εμπορευματικό κέντρο

Στον αέρα βρίσκονται de facto οι επικείμενοι διαγωνισμοί για την πώληση του 67% του μετοχικού κεφαλαίου των ΟΛΠ και ΟΛΘ. Το αυτό ισχύει και για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ αλλά και για το Θριάσιο Εμπορευματικό Κέντρο. Εργα όλα που έχουν προσελκύσει πραγματικά ευρύ και αξιόπιστο ξένο επενδυτικό ενδιαφέρον και εκτιμάται ότι μπορούν να φέρουν άμεσα έσοδα για το Δημόσιο 1 με 2 δισ. ευρώ και δυνητικά να προσθέσουν στο ΑΕΠ έως και μία ποσοστιαία μονάδα και 125.000 νέες θέσεις εργασίας, σύμφωνα με μελέτη της Εθνικής Τράπεζας. Ομως, ειδικά στην περίπτωση του Πειραιά, τόσο η αντιπολίτευση όσο  και  μια  μεγάλη  πλειοψηφία  τοπικών φορέων έχουν εκφράσει την κατηγορηματική αντίθεσή τους στην πώληση της καταστατικής πλειοψηφίας της εισηγμένης ΟΛΠ Α.Ε. Αντίστοιχα έχουν προχωρήσει και σε προσφυγές στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Σημειώνεται πως κύκλοι του ΤΑΙΠΕΔ μέχρι προ ολίγων ημερών μιλούσαν για δεσμευτικές προσφορές για τον Πειραιά στις 9 Μαρτίου και λίγο αργότερα για τον ΟΛΘ.

Εντός του πρώτου τριμήνου αναμενόταν και η καταληκτική ημερομηνία  για  προσφορές για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ και την ΕΕΣΣΤΥ. Αντίστοιχα από τη ΓΑΙΑΟΣΕ μιλούσαν  μέχρι  τις  γιορτές  για  προώθηση  του διαγωνισμού  για το Θριάσιο εντός του πρώτου τριμήνου και αυξημένο επενδυτικό ενδιαφέρον, αλλά έκτοτε λίγα έχουν προχωρήσει.

Για τον ΟΛΠ υπάρχει, τουλάχιστον μέχρι πρότινος, σαφές ενδιαφέρον από την Cosco, αλλά και τη θυγατρική της Maersk, APM Terminals και την ICTS, ενώ συμμετέχουν ακόμη, μάλλον τυπικά, και οι Ports America και Utilico. Στον διαγωνισμό για τον ΟΛΘ Α.Ε. κατέβηκαν η APM Terminals, η Deutsche Invest Equity Partners, η Duferco Particiption Holding, η ICTS, η Mitsui & Co., η P&O Steam Navigation Company, η Yilport Holding και η κοινοπραξία Russian Railways JSC/ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ. Η τελευταία είναι και ο βασικός και πιο αξιόπιστος ενδιαφερόμενος για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Αντίστοιχα για το Θριάσιο αναφερόταν ενδιαφέρον από τις Cosco, Grivalia Properties, Goldair, Med Log, Food Link και Rede Plan. «Το σύνολο αυτών των επενδυτών, με την εξαίρεση ίσως της Cosco και κάποιων άλλων, δεν θα πρέπει να θεωρείται πλέον δεδομένο ούτε η διάθεσή τους για υψηλές προσφορές», σημειώνουν χρηματοοικονομικοί σύμβουλοι που παρακολουθούν από κοντά τις σχετικές διαδικασίες.

ΑΚΙΝΗΤΑ

Στον «πάγο» πάλι και το real estate

Στάση δραστηριότητας και στην αγορά ακινήτων αναφέρουν κτηματομεσιτικοί κύκλοι, επισημαίνοντας πως το ενδιαφέρον και η αναζήτηση επενδυτικών ευκαιριών από μικρά και μεγάλα ελληνικά και ξένα χαρτοφυλάκια που είχε αρχίσει να γενικεύεται από τα μέσα του 2014 «πάγωσε». Παράλληλα, μεγάλα αναπτυξιακά project τουριστικών ή επαγγελματικών ακινήτων είναι πλέον αντιμέτωπα με την επιφυλακτικότητα των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και των κεφαλαιαγορών. Ακόμη και μεγάλα έργα, όπως λόγου χάριν το ξενοδοχειακό συγκρότημα «Ιτανος Γαία» που σχεδιάζει η Minoan Group στη χερσόνησο Κάβο Σίδερο στο Λασίθι, προϋπολογισμού 268 εκατ. ευρώ, το οποίο φέρεται να έχει εξασφαλίσει όλα τα αδειοδοτικά προαπαιτούμενα, εκτιμάται ότι θα βρεθούν μεσοπρόθεσμα τουλάχιστον αντιμέτωπα με τη διστακτικότητα των αγορών και των τραπεζών να τα χρηματοδοτήσουν. Το αυτό ισχύει και για την επένδυση της NCH Capital στην Κασσιόπη της Κέρκυρας, με επιπλέον πρόβλημα ότι δεν έχει εξασφαλίσει ακόμη, όπως και άλλοι, το «πράσινο φως» από όλα τα απαραίτητα εμπλεκόμενα μέρη. «Η αγορά βρίσκεται για μία ακόμη φορά αντιμέτωπη με το διπλό πρόβλημα αδειοδότησης και χρηματοδότησης και όσο περισσότερο διαρκέσει αυτή η περίοδος, τόσο μεγαλύτερη και βαθύτερη θα είναι η ύφεση που φέρνουν οι πρόωρες εκλογές», εκτιμά ελληνικό γραφείο ξένου οίκου real estate. Το πρόγραμμα αξιοποίησης ακινήτων του ΤΑΙΠΕΔ είναι ένα από τα πρώτα που πλήττεται ευθέως.

Την ίδια ώρα, η αγορά κατοικίας που είχε αρχίσει να κινείται εδώ και ένα χρόνο λόγω της πτώσης των επιτοκίων και της επανάκαμψης των τραπεζών, που έφτασαν να χρηματοδοτούν και πάλι κοντά στο 60% της αξίας των συναλλαγών, έχει πλέον «παγώσει» και πάλι, σύμφωνα με συμβολαιογραφικούς κύκλους. Ο συνδυασμός της αβεβαιότητας για τα μεγάλα projects με την επιφυλακτικότητα στο retail απειλεί να ανατρέψει μια ανάκαμψη του όγκου συναλλαγών –και όχι των τιμών– που είχε αρχίσει να εκδηλώνεται ύστερα από τρία χρόνια μεγάλης ύφεσης. Μοναδική εξαίρεση σε αυτήν την εικόνα αποτελούν οι πληροφορίες για όψιμο ενδιαφέρον ιδιωτών αγοραστών για ακίνητα μικρής σχετικά αξίας, που αποδίδεται στην επιλογή της αγοράς ακινήτου ως καλής εναλλακτικής στην απουσία ικανοποιητικών αποδόσεων στις προθεσμιακές και, κυρίως, στην ανησυχία που έχει ενσκήψει σε μέρος του κόσμου για τις καταθέσεις.

ΔΕΗ, ΑΔΜΗΕ, ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΕΣ

Black out στην… ενεργειακή αγορά

Μικρή ΔΕΗ, αξιοποίηση της συμμετοχής του Δημοσίου στα ΕΛΠΕ, άνοιγμα της αγοράς φυσικού αερίου, αποκρατικοποίηση ΔΕΠΑ, πώληση του 66% του ΑΔΜΗΕ και του 66% του ΔΕΣΦΑ είναι μερικά μόνον από τα μεγάλα ανοιχτά μέτωπα στον τομέα της ενέργειας, τα περισσότερα εκ των οποίων θα παραμείνουν κατά πάσα βεβαιότητα ανοιχτά επί μακρόν. Και αυτό διότι είναι δεδομένο το αρνητικό επενδυτικό κλίμα λόγω εκλογών, αλλά προστίθεται και η δεδηλωμένη αντίθεση της αντιπολίτευσης στις περισσότερες από τις παραπάνω κινήσεις. Σε αντίθετη περίπτωση, το καλύτερο σενάριο είναι νέες πολύμηνες καθυστερήσεις. Αβεβαιότητα επικρατεί και για τους διαγωνισμούς για την αξιοποίηση των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων, υπεράκτιων και χερσαίων. Παραμένει έτσι μετέωρη σειρά επενδύσεων, αρχής γενομένης με τον ΑΔΜΗΕ, για τον οποίο μέχρι το τέλος Ιανουαρίου, με βάση το μέχρι τώρα χρονοδιάγραμμα, πρέπει να κατατεθούν προσφορές για την εξαγορά του 66% των μετοχών του. Σημειώνεται πως για τον εν λόγω διαγωνισμό είχαν ενδιαφερθεί η ιταλική Terna, η βελγική Εlia και η κινεζική China State Grid. Τον Φεβρουάριο αναμένονται οι προσφορές για την έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στη Δυτική Ελλάδα και λίγους μήνες μετά η εκδήλωση ενδιαφέροντος για τα υπεράκτια κοιτάσματα στο Ιόνιο και νοτίως της Κρήτης. Το πολιτικό περιβάλλον, όπως το αντιλαμβάνονται στο εξωτερικό, σε συνδυασμό με την κατά 50% υποχώρηση των τιμών του αργού στις αγορές, εκτιμάται ότι περιορίζει δραματικά την ελκυστικότητα των ελληνικών διαγωνισμών.

Την ίδια περίοδο κι ενώ είναι άγνωστο ποιες αποφάσεις θα έχει λάβει η όποια κυβέρνηση προκύψει από τις κάλπες, αναμένεται και η απόφαση της ευρωπαϊκής Επ. Ανταγωνισμού για την εξαγορά του ΔΕΣΦΑ από την αζερική Socar. Παράλληλα, μετέωρες εμφανίζονται πια και μεταρρυθμίσεις στις αγορές ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου. Θέμα που ακουμπάει βέβαια και την αξία των συμμετοχών του Δημοσίου σε ΔΕΠΑ και ΔΕΗ. Και εδώ, στη ΔΕΗ, εντοπίζεται ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα, απόρροια των νέων πολιτικών ισορροπιών: το σχέδιο πώλησης της λεγόμενης Μικρής ΔΕΗ και, μετά τη συναλλαγή αυτή, της πώλησης του 17% της μητρικής ΔΕΗ. Το project αυτό είναι de facto παγωμένο και κύκλοι της αγοράς μιλούν για μετάθεσή του στις ελληνικές καλένδες… Οι παραπάνω διαρθρωτικές αλλαγές εκτιμάται ότι δυνητικά θα αθροίζονταν σε άμεσα έσοδα της τάξης των 2-4 δισ.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή