Πολλά άρθρα του διεθνούς Τύπου για τις εκλογές στην Ελλάδα αποδίδουν κεντρική σημασία στο ζήτημα του χρέους. Ομως, από μια άποψη αυτές οι εκλογές είναι παρωδία της δημοκρατικής διαδικασίας. Οι ψηφοφόροι καλούνται να επιλέξουν ανάμεσα σε κόμματα και πολιτικές, αλλά η επιλογή βασίζεται σε ένα ψέμα. Οι ψηφοφόροι καλούνται να επιλέξουν ποιο από τα κόμματα θα διαχειριστεί καλύτερα το τεράστιο και μη βιώσιμο χρέος της Ελλάδας. Το ψέμα είναι ότι η Ελλάδα έχει τεράστιο και μη βιώσιμο χρέος. Οι εκλογές θα ήταν πολύ διαφορετικές αν αναγνωρίζαμε ότι το καθαρό ελληνικό χρέος είναι στην πραγματικότητα μικρότερο από το 20% του ΑΕΠ. Οι πολιτικές που θα απαιτούνταν αφορούν το πώς θα γίνει η ελληνική οικονομία πιο αποτελεσματική και πώς θα γίνει η διαχείριση των δημόσιων οικονομικών.
Ας ξεκινήσουμε με τα στοιχεία. Το ακαθάριστο χρέος της Ελλάδας συχνά τοποθετείται στο 175% του ΑΕΠ. Ο διευθυντής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, Κλάους Ρέγκλινγκ, χαρακτηρίζει το ποσοστό αυτό «άνευ νοήματος» και έτσι είναι. Αν μετρηθεί με βάση τα διεθνή λογιστικά πρότυπα, το ακαθάριστο ελληνικό χρέος είναι 68% του ΑΕΠ. Η διαφορά αντανακλά κυρίως την άνευ προηγουμένου, τεράστια ελάφρυνση του χρέους με τις αναδιαρθρώσεις του 2011 και του 2012, που μετέθεσε τις ημερομηνίες ωρίμανσης του χρέους στο απώτερο μέλλον, μειώνοντας στο ελάχιστο το ύψος των τόκων. Το μειωμένο ποσοστό του ακαθάριστου χρέους σύμφωνα με τα διεθνή λογιστικά πρότυπα αντανακλά τόσο την οικονομική πραγματικότητα όσο και την παράμετρο του χρόνου στην αξία του χρέους, η οποία έχει αναγνωρισθεί τουλάχιστον από τον 13ο αιώνα.
Αλλά, το ακαθάριστο χρέος δεν είναι το καλύτερο μέτρο για να προσδιοριστεί το βάρος του χρέους ή η δημοσιονομική ευρωστία. Κυβερνήσεις με εμπειρία στη δημοσιονομική διαχείριση συμφωνούν ότι το καλύτερο μέτρο της δημοσιονομικής ισχύος μιας κυβέρνησης είναι το καθαρό χρέος. Το καθαρό χρέος της Ελλάδας είναι 18%. Η διαφορά ανάμεσα στο 68% και στο 18% αποτυπώνει περιουσιακά στοιχεία της ελληνικής γενικής κυβέρνησης, όπως αναφέρονται τόσο από το ΔΝΤ όσο και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, συγκρινόμενα με άλλες χώρες της Ε.Ε. με βάση την αρχή της σύγκρισης ομοειδών πραγμάτων («μήλα προς μήλα»).
Αρνούμενοι την επιστημονική αρχή της αξίας του χρέους στη διάρκεια του χρόνου διαιωνίζουμε το καταστροφικό παράδοξο που λέει ότι «το χρέος είναι το πρόβλημα». Το παράδοξο του χρέους διευκολύνει τη χρήση τακτικής φόβου που εστιάζει στην ονομαστική αξία του χρέους και υποστηρίζει ότι η αναγνώριση της τρέχουσας πραγματικότητας «απλά μεταθέτει το πρόβλημα» και «προεκτείνει προσποιούμενη». Στην πραγματικότητα, οι αναδιαρθρώσεις του χρέους έχουν μεταθέσει τις ημερομηνίες ωρίμανσης του χρέους τόσο μακριά στο μέλλον, με τόσο χαμηλά τοκοχρεολύσια, που το χρέος μοιάζει περισσότερο με δωρεά. Αυτό το χρέος-δωρεά έχει δώσει στην Ελλάδα χρόνο και χώρο για μια πολύ αναγκαία μεταρρύθμιση, που δεν πρέπει να πάει χαμένη, αφήνοντας το παράδοξο του χρέους να αποσπά το ενδιαφέρον από τη μόνιμη επιδίωξη προσόδου, που χαρακτηρίζει την οικονομική ζωή στην Ελλάδα.
Οι εκλογές πρέπει να βασίζονται στην πραγματική κατάσταση, που είναι ότι το βάρος του ελληνικού χρέους είναι πολύ μικρότερο από αυτό πολλών ευρωπαϊκών κυβερνήσεων. Είναι πολύ κακό για τη δημοκρατία να χρησιμοποιούνται οι εκλογές για να διαιωνίζεται ένας φόβος που δεν πρέπει να υπάρχει, χωρίς να έχει το εκλογικό σώμα λόγο για τις πολιτικές που μπορούν να βοηθήσουν στην οικοδόμηση μιας παραγωγικής και αποτελεσματικής σύγχρονης οικονομίας και μιας δίκαιης κοινωνίας, βασισμένης στην εμπιστοσύνη.
* Ο κ. Ian Ball είναι πρόεδρος του CIPFA International.