Η αλληλοκατανόηση στη ζώνη της φωτιάς

Η αλληλοκατανόηση στη ζώνη της φωτιάς

2' 18" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

«​​​Αντίδοτο του φανατισμού είναι το χιούμορ» είχε πει σε συνέντευξή του ο Ισραηλινός συγγραφέας Αμος Οζ. «Διότι χιούμορ είναι η ικανότητα να βλέπουμε τον εαυτό μας όπως τον βλέπουν οι άλλοι, να γελάμε μαζί του… Αλλο αντίδοτο είναι η περιέργεια. Ο φανατικός δεν έχει ερωτήσεις, ξέρει όλες τις απαντήσεις. Ο περίεργος, που ξέρει πως στον κόσμο υπάρχουν περισσότερες ερωτήσεις από απαντήσεις, δεν μπορεί να είναι φανατικός».

Η περιέργεια και το γέλιο δεν μπόρεσαν να νικήσουν τις σφαίρες στο Παρίσι, όμως τα εκατομμύρια του κόσμου σε όλη τη Γη που τις τελευταίες μέρες συναθροίζονται σιωπηλά αρθρώνοντας νοερά μόνο λίγες λέξεις «Είμαι κι εγώ Charlie», «δεν μισώ, δεν φοβάμαι», αποτελούν -σε αυτήν την κρίσιμη στιγμή που το αίμα διογκώνει τα άκρα- μια ενθαρρυντική καταδίκη του φανατισμού και της μισαλλοδοξίας, που ξεπηδούν σαν τρομακτικά είδωλα στην καρδιά των κοινωνιών της γνώσης και της ανεκτικότητας, στο απόγειο της εξέλιξης της επιστήμης και της τεχνολογίας – ο σεχταρισμός, αν και ροκανισμένος από την κριτική αιώνων, δεν καταρρέει, υποχωρεί και έπειτα επανεμφανίζεται, σήμερα πρακτικά παντού, μη γνωρίζοντας πια σύνορα. Παλαιότερα το αιματοκύλισμα της ανθρωπότητας στο όνομα ενός απολύτου (διωγμοί, αιρέσεις, σχίσματα, αφορισμοί, αναθέματα, διώξεις, γενοκτονίες, σταυροφορίες, εικονομαχίες, ιερά εξέταση, πόλεμοι μεταξύ προτεσταντών – ρωμαιοκαθολικών) γινόταν προσπάθεια να εξορκιστεί με τη μόρφωση, με την εξάλειψη της προκατάληψης. Σήμερα αυτά τα παλιά όπλα είναι αμφιβόλου αποτελεσματικότητας στην παρέλαση των φονικών ακροτήτων.

Σίγουρα ο φανατισμός δεν αποτελεί μονοπώλιο μόνο ενός φονταμενταλισμού. Δεν είναι μόνο οι αδιάλλακτοι που σκόρπισαν τον τρόμο στη Γαλλία και οι άλλοι, οι επιδέξιοι στη λεπίδα, είναι και οι φανατικοί που δολοφονούν γιατρούς έξω από κλινικές για αμβλώσεις, που μαχαιρώνουν μετανάστες, είναι η BBS (αντιμουσουλμάνοι βουδιστές) στη ΝΑ Ασία, η «υπέρτατη αλήθεια» με το σαρίν στην Ιαπωνία… Ο θρησκευτικός φανατισμός έχει πολλές θέσεις στην παγκόσμια σκακιέρα ανεξάρτητα πολιτισμών. Ωστόσο αυτή τη στιγμή η ανθρωπότητα έχει παγώσει από την αναζωπύρωση μιας συγκεκριμένης σύγκρουσης. Οι συνέπειες των «χτυπημάτων» στα αντιτρομοκρατικά μέτρα των αρχών και στην ανεκτικότητα των κοινωνιών πολλαπλασιάζουν τους «μάρτυρες».

Αυξάνουν την αδιαλλαξία. Οι ύπουλες και ποταπές πράξεις βαφτίζονται επιβεβλημένες και χρηστές, τα θύματα θύτες, ο πόλεμος ειρήνη, ο κατατρεγμός εθνική ασφάλεια, η εκκαθάριση απελευθέρωση…

Ομως η βία γεννά βία. Η τρομοκρατία θα αντιμετωπιστεί σίγουρα όχι με πόλεμο (η αρετή δεν επιβάλλεται διά πυρός και σιδήρου), ούτε με το κρυφτούλι πίσω από πέπλα καλλιεργημένων παρανοήσεων, αλλά μάλλον με τον λόγο και την εμπειρία, την ελεύθερη συζήτηση των ιδεών (και όχι τη διδασκαλία συστημάτων αλήθειας), τη σύλληψη της ουσίας και των ορίων της ελευθερίας, «με τη φιλοσοφία ή ιδεολογία της ειρηνικής συνύπαρξης όλων των φιλοσοφιών και όλων των ιδεολογιών» (Νορμπέρτο Μπόμπιο). Ομως αυτές είναι λέξεις ήσυχες, απαλές, δεν αντέχουν μπροστά στους αλαλαγμούς, τις φάλαγγες και τα σφαγεία. Τις σφαίρες και τον πυρετό που εξαπλώνεται απειλώντας να αλλάξει ριζικά συμπεριφορές, να ρίξει στη φωτιά ζώνες πραότητας, αμοιβαιότητας, αλληλοκατανόησης και μακροθυμίας.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή