O θάνατος ενός φιλέλληνα
Κύριε διευθυντά
Aπαρατήρητη πέρασε στον ελληνικό Tύπο η είδηση του πρόσφατου θανάτου του Μπομπ Κίλι στην Ουάσιγκτον, σε ηλικία 85 ετών.
Ο Κίλι, που διετέλεσε πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα από το 1985 έως το 1989, ήταν ένας αληθινός φιλέλληνας και δημοκράτης, πιστός σε όλη του τη ζωή στις αξίες της ελευθερίας και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, από την αντίθεσή του στην αμερικανική υποστήριξη της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα, όταν υπηρέτησε για πρώτη φορά ως διπλωμάτης στην Αθήνα την περίοδο 1966-1970, μέχρι τη σθεναρή στάση του κατά του αμερικανικού πολέμου στο Ιράκ, πριν από μία δεκαετία. Εικονοκλάστης, αυτός και η σύζυγός του Λουίζ ήταν ίσως οι μόνοι Αμερικανοί στην Αθήνα που συμπαραστάθηκαν στην οικογένεια Παπανδρέου, όταν ο Ανδρέας, «κόκκινο πανί» για την αμερικανική πρεσβεία από τα μέσα της δεκαετίας του ’60, ήταν φυλακισμένος στην απομόνωση επί οκτώ μήνες το 1967, πριν αφεθεί ελεύθερος από τη χούντα, χάρις στις ασφυκτικές πιέσεις των Αμερικανών ακαδημαϊκών φίλων του προς τον πρόεδρο Τζόνσον.
Δύο δεκαετίες αργότερα, ο Κίλι επέστρεψε στην Αθήνα ως πρέσβης σε μία περίοδο που οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις δοκιμάζονταν από την αντιπαράθεση Ρέιγκαν-Παπανδρέου. Η ιστορία για τη δύσκολη αυτή δεκαετία του ’80 δεν έχει γραφτεί ακόμη, αλλά οι διμερείς σχέσεις ωφελήθηκαν, όταν η τύχη και η προνοητικότητα έφεραν στο τιμόνι της αμερικανικής διπλωματίας στην Αθήνα δύο πρέσβεις που αγαπούσαν τη χώρα και γνώριζαν καλά τις ευαισθησίες της, τον Μπομπ Κίλι και τον προκάτοχό του Μοντίγκλ Στερνς.
Αχιλλεασ Παπαρσενος – Πρώην προϊστάμενος του Γραφείου Τύπου και Επικοινωνίας στην ελληνική πρεσβεία της Ουάσιγκτον
Ελληνικές τράπεζες
Κύριε διευθυντά
Ενόψει των πολιτικών εξελίξεων, ας μου επιτραπεί να σχολιάσω τις προτάσεις στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ αναφορικά με το καθεστώς των τραπεζών. Συγκεκριμένα, οι προτάσεις που διατυπώνονται αποβλέπουν στην κρατικοποίηση των ιδιωτικών τραπεζών της χώρας.
Επ’ αυτού θα ήθελα να παρατηρήσω τα εξής: Κατ’ αρχάς, η Εθνική Τράπεζα, για την οποία ακούγεται από στελέχη της αντιπολιτεύσεως ότι πρέπει να κρατικοποιηθεί, είναι ήδη κρατική, αφού τη διοίκησή της διορίζει η εκάστοτε κυβέρνηση (σε πολλές περιπτώσεις δυστυχώς με παροπλισμένους πολιτικούς) ως εκπροσωπούσα στη γενική συνέλευση των μετόχων τη μητρόπολη Ιωαννίνων και διάφορα άλλα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου (όπως συνταξιοδοτικά ταμεία κ.λπ.).
Oσον αφορά τις άλλες ιδιωτικές τράπεζες, οι τρόποι με τους οποίους το κράτος δύναται να προβεί σε κρατικοποίησή τους είναι οι ακόλουθοι: Πρώτον, αγορά από το Δημόσιο των μετοχών των ιδιωτών στη χρηματιστηριακή τους τιμή (όπως έπραξε το Εργατικό Κόμμα της Βρετανίας μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν κρατικοποίησε τους σιδηροδρόμους και τα ανθρακωρυχεία, και ο Σαρλ ντε Γκωλ όταν κρατικοποίησε όχι μόνο τράπεζες αλλά και την αυτοκινητοβιομηχανία Renault). Η προαναφερθείσα μέθοδος είναι αδύνατον να χρησιμοποιηθεί στη χώρα, διότι δεν υπάρχουν κρατικά διαθέσιμα για αγορά των μετοχών. Δεύτερον, αύξηση του κεφαλαίου των τραπεζών με παράλληλη κατάργηση του δικαιώματος των παλαιών μετόχων να μετάσχουν σε αυτή (το βασικότερο στοιχείο του νόμου περί ανωνύμων εταιρειών διεθνώς) και υποχρέωση των διαφόρων ασφαλιστικών ταμείων να αγοράσουν τις νέες μετοχές. Την τακτική αυτή, η οποία ισοδυναμεί με κατάσχεση περιουσιακών στοιχείων, εφήρμοσε η πρώτη μεταπολιτευτική κυβέρνηση του Κων/νου Καραμανλή το 1975 για να αποκτήσει τον έλεγχο του τραπεζικού συγκροτήματος του Στρ. Ανδρεάδη. Δεδομένου ότι τα ταμεία δεν διαθέτουν τα ανάλογα κεφάλαια, αποκλείεται και αυτός ο τρόπος κρατικοποιήσεως. Τρίτον, άμεση κρατικοποίηση των τραπεζών χωρίς καταβολή αποζημιώσεων στους μετόχους, όπως έπραξαν παλαιότερα τα κομμουνιστικά κράτη. Κάτι τέτοιο θα μετατρέψει τη χώρα σε Κούβα. Τα όργανα της Ε.Ε. και το ΔΝΤ δεν θα επιτρέψουν μια τέτοια εξέλιξη. Με την ευκαιρία, θα ήθελα να τονίσω ότι το τραπεζικό σύστημα της χώρας είναι υγιές και διαθέτει τραπεζικούς οργανισμούς αρίστους και με σημαντική διεθνή επιφάνεια, όπως η Alpha Bank. Κατά συνέπεια, δεν χρειάζεται η οποιαδήποτε κυβέρνηση να δημιουργήσει προσκόμματα στο υπάρχον τραπεζικό σύστημα πέραν της απορροφήσεως των –όσων έχουν απομείνει– μικρών τραπεζών.
Καθηγητής Κωνσταντινος Α. Θανος – Πρώην υποδιοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος
Εξαγορά ψήφων
Kύριε διευθυντά
Στις αναμενόμενες εθνικές εκλογές, η Ν.Δ. και ο ΣΥΡΙΖΑ θα χρειαστούν πιθανότατα ένα τρίτο ρυθμιστικό κόμμα. Ελπίζει το ΠΑΣΟΚ όπως και το Ποτάμι, να είναι ο μετεκλογικός ισορροπιστής.
Μεταξύ των μικρών κομμάτων τον ρόλο κυβερνητικού εγγυητή διεκδικούν και οι ΑΝΕΛ. Πρόσφατα παρακολουθήσαμε στο κόμμα αυτό ένα εξωφρενικό παιχνίδι ανάμεσα στον βουλευτή Χ έναντι του Α, φίλου του κομματικού προέδρου, για την «εξαγορά» βουλευτικής ψήφου σχετικά με την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας! Η πλοκή δεν ήταν αρχαίας κωμωδίας αλλά ευρωπαϊκής: Γαλλίας 18ου (Φεϊντό «Ψύλλοι στ’ αυτιά») ή αγγλικού ψυχρού πολέμου με κατασκοπευτικές αντιμαχίες τύπου Λε Καρέ. Με τη δημοσιογραφική κάλυψη γελοιοποιήθηκε η ελληνική Βουλή όπου το κοινό έμαθε ότι η εξαγορά ψήφου τιμάται δύο αλλά φθάνει και τρία εκατομμύρια ευρώ! Οι συμμαχικές μας «προηγμένες» χώρες, όπου ανήκουμε ακόμα, πώς βλέπουν αυτές τις μεθόδους συνδιαλλαγής; Eτσι λοιπόν ελαφρά θεωρείται ότι έκλεισε το θέμα για την ελληνική Βουλή και τους τρεις εμπλεκόμενους, δηλαδή τον Χ, τον Α και τον πρόεδρο των ΑΝΕΛ; Αυτή η «εξαγορά» ψήφου ήταν πρώτο θέμα στα ΜΜΕ, αλλά «έκλεισε» χωρίς περαιτέρω συζήτηση ούτε μομφή προς κανένα; Μήπως δεν «έκλεισε»; Ή θεωρείται μια συνήθης διαδικασία στον τόπο μας, που την σκουπίζουμε κάτω από το χαλί; Και προχωράμε με καθαρή συνείδηση για εθνικές εκλογές στις 25 Ιανουαρίου!
Μ. Φωτιαδης – Αρχιτέκτων
H λύση για το Kυπριακό
Κύριε διευθυντά
Το Κυπριακό το ξεχάσαμε. Οι διαπραγματεύσεις, όπως και οι πρόεδροι-διαπραγματευτές έρχονται και παρέρχονται και λύση δεν φέρνουν. Συνηθίζουμε στη στασιμότητα. Εν τω μεταξύ ο χρόνος φτιάχνει τετελεσμένα (εις βάρος μας): οι έποικοι πολλαπλασιάζονται και ριζώνουν, οι πρώτη γενεά των προσφύγων (που ανυπομονούσε για λύση) φθίνει, οι Eλληνες συνηθίζουμε στον διχασμό και η διχοτόμηση του 1974 γίνεται πραγματικότητα. Τελευταία εμφανίζεται νέα δυσκολία. Αν μέχρι τώρα δεν τα βρίσκαμε στη μοιρασιά της στεριάς, τώρα ανοίγει πρόβλημα και με τη μοιρασιά της θάλασσας (ΑΟΖ, «Μπαρμπαρός»). Αν από παλιότερα είχαμε αποδεχθεί την επίμονη και παραδοσιακή πρόταση των Τούρκων για δημιουργία δύο ξεχωριστών κρατών, σήμερα δεν θα ξέραμε τι θα πει «Μπαρμπαρός».
Τη λύση των δύο ξεχωριστών κρατών προτείνει η παρούσα γραφή. Κακώς δεν δεχτήκαμε τότε (αλλά και πρόσφατα) τα δύο κράτη. Oχι μόνο λόγω ΑΟΖ, αλλά γενικότερα η λύση αυτή είναι η ασφαλής και βιώσιμη λύση. Λύνει το πρόβλημα πάνω στην εθνική βάση και απαλλάσσει από συγκρούσεις στο μέλλον. Είναι η μόνη λύση που μπορεί να αποφέρει επιστροφή εδαφών. Το κράτος στον Νότο να λέγεται Ελληνική Δημοκρατία της Κύπρου για να ξέρει όλος ο κόσμος ότι εκεί είναι χώρος του ελληνισμού. Με τη Διζωνική Δικοινοτική το νησί θα πλημμυρίσει από νέους εποίκους, οι Τούρκοι θα γίνουν περισσότεροι από τους Ελληνες, θα αλλοιωθεί η ελληνικότητα του νησιού. Μια διζωνική-δικοινοτική λύση θα βασίζεται σε πολύπλοκα νομικά μέσα, κάτι που εύκολα παρερμηνεύεται (βλ. περίπτωση ελληνισμού Κωνσταντινούπολης, Iμβρου, Τενέδου). Για τη διζωνική λύση (που είναι η δική μας παραδοσιακή πρόταση) θα απαιτήσουν οδυνηρά ανταλλάγματα. Να συμφωνήσουμε στη δημιουργία δύο εντελώς ξεχωριστών κρατών, μελών του ΟΗΕ και της Ε.Ε. που να μην ελέγχονται από κανένα ξένο κράτος, χωρίς «διαιτητές». Να ζητήσουμε για αντάλλαγμα γη. Να ρυθμίσουμε λογικά τα προβλήματα των απομεινάντων ανθρώπων και μνημείων των πλευρών στο έδαφος της άλλης πλευράς. Να φύγουν τα ξένα στρατεύματα από το νησί. Oντας μέλη της Ε.Ε. τα δύο κράτη θα έχουν πλήρη επικοινωνία μεταξύ τους και το νησί πρακτικά δεν θα φαίνεται διχοτομημένο. Την ίδια στιγμή η κρατική υπόσταση των δύο κρατών θα είναι εγγυημένη από τον ΟΗΕ και την Ε.Ε. Με τη λύση αυτή θα ξεμπλοκαριστεί και η δυσκολία με την ΑΟΖ: το κάθε ένα από τα δύο κράτη θα πάρει την ΑΟΖ που του ανήκει σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.
Κωστας Zαγκαλης
H Φιλαρμονική Oρχήστρα της Bιέννης
Kύριε διευθυντά
H Φιλαρμονική Oρχήστρα της Bιέννης, την οποία χαιρόμεθα ιδιαιτέρως την πρώτη ημέρα κάθε χρόνου με την υπέροχη εκτέλεση των μουσικών έργων, αποτελεί ένα ακόμη δείγμα των επιτευγμάτων του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Aυτόν τον πολιτισμό η Γηραιά Hπειρος δεν πρέπει να απολέσει μέσα στη δίνη της παγκοσμιοποίησης, γιατί είναι ένας πολιτισμός που έχει ρίζες στο ελληνικό, ρωμαϊκό και χριστιανικό πνεύμα, ό,τι πιο έξοχο έχει η ανθρωπότητα.
Aρχιμ. Xρυσοστομος Παπαθανασιου, Iεροκήρυξ Mητροπολιτικού Nαού των Aθηνών
Ολα είναι χύμα
Κύριε διευθυντά
Ανάμεσα στις κακές ειδήσεις γύρω από το ναυάγιο ήταν και ότι στο πλοίο βρίσκονταν φορτωμένα 185 βυτιοφόρα γεμάτα (χύμα) λάδι για την Ιταλία. Αυτή την εποχή, λόγω των γνωστών προβλημάτων της παραγωγής στην Ιταλία και την Ισπανία, παρουσιάζεται μια εξαιρετική ευκαιρία να προωθηθεί το συσκευασμένο ελληνικό λάδι σε περισσότερα διεθνή ράφια και σε μεγαλύτερες ποσότητες. Αντ’ αυτού, εμείς συνεχίζουμε να πουλάμε τα «χρυσά» μας λάδια στους έξυπνους Ιταλούς χύμα, που τα εξάγουν ως ιταλικά και, φυσικά, σε πολύ υψηλότερες τιμές. Βέβαια, αυτό γίνεται για πολλά χρόνια, αφού Πολιτεία και επιχειρηματίες του κλάδου δεν πράττουν τα αυτονόητα. Δυστυχώς, το λάδι δεν είναι το μόνο ελληνικό προϊόν που εξάγεται χύμα και αυτό γιατί δεν υπάρχει στη χώρα μας εξαγωγική στρατηγική και σχέδιο. Θα μου πείτε, μήπως υπάρχει στρατηγική σε κάποιον άλλο τομέα; Δεν είναι αυτός ένας από τους βασικούς λόγους που φτάσαμε εδώ;
Δρ Θανασης Φροντιστης – Οικονομολόγος