Κυβέρνηση συνεργασίας με κορμό τη Ν.Δ., κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ με ψήφο ανοχής από το ΠΑΣΟΚ ή το «Ποτάμι», ή επαναληπτικές εκλογές είναι τα «δύο συν ένα» σενάρια της επόμενης ημέρας της αναμέτρησης της 25ης Ιανουαρίου.
Σενάρια, στα οποία συγκλίνουν κορυφαία στελέχη όλων των βασικών «συνιστωσών» της πολιτικής σκηνής, υπό την αίρεση, βεβαίως, ότι θα επιβεβαιωθούν οι τρέχουσες δημοσκοπήσεις, με τους ΑΝΕΛ και το Κίνημα Παπανδρέου να μένουν έστω οριακά εκτός Βουλής, τους δύο πυλώνες του νέου δικομματισμού να καταγράφουν υψηλά ποσοστά, αλλά το πρώτο κόμμα να μην υπερβαίνει τον πήχυ της αυτοδυναμίας και τα λοιπά κοινοβουλευτικά κόμματα να συμπιέζονται εκλογικά.
Προκειμένου την πρώτη εντολή να έχει ο πρωθυπουργός Αντ. Σαμαράς θα πρέπει βεβαίως η Ν.Δ. να ανατρέψει την τρέχουσα δημοσκοπική εικόνα που δίδει σταθερό προβάδισμα 3-3,5 ποσοστιαίων μονάδων στον ΣΥΡΙΖΑ.
Εγχείρημα εξαιρετικά δύσκολο, αλλά σύμφωνα με επιτελείς του πρωθυπουργού, επιτεύξιμο καθώς, όπως υποστηρίζουν, το προφίλ των αναποφάσιστων ψηφοφόρων είναι ευνοϊκότερο για τη Συγγρού απ’ ό,τι για την Κουμουνδούρου, καθώς στην πλειονότητά τους όσοι δεν έχουν οριστικοποιήσει την πολιτική τους επιλογή, έχουν φιλοευρωπαϊκό προσανατολισμό.
Σε κάθε περίπτωση, ο κ. Αντ. Σαμαράς κατέστησε από την περασμένη εβδομάδα σαφές ότι θα επιδιώξει τον σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας ακόμη και εάν η Ν.Δ. διαθέτει κοινοβουλευτική πλειοψηφία 151 εδρών.
Ποτάμι και ΠΑΣΟΚ
Ως εκ τούτου, στην περίπτωση κατά την οποία η Ν.Δ. στην τελική ευθεία προς τις κάλπες ανατρέψει το δημοσκοπικό προβάδισμα του ΣΥΡΙΖΑ και είναι πρώτο κόμμα, ο σχηματισμός βιώσιμης κυβέρνησης συνεργασίας δεν θα είναι δύσκολο εγχείρημα: Το «Ποτάμι» και το ΠΑΣΟΚ προτάσσουν ως «κόκκινη γραμμή» την παραμονή της χώρας στην Ευρωζώνη, ενώ έχουν αποδεχθεί τη θέση ότι η μετάβαση στην προληπτική γραμμή πίστωσης και στη μεταμνημονιακή περίοδο περνάει μέσα από την ολοκλήρωση της τρέχουσας αξιολόγησης από την τρόικα, άρα υπάρχει έδαφος σύγκλισης με τη Ν.Δ.
Παράλληλα, από το 2012, ο κ. Σαμαράς απέδειξε εμπράκτως ότι μπορεί να διασφαλίσει τη συνοχή μιας μη μονοκομματικής κυβέρνησης, αφού παρά την αποχώρηση της ΔΗΜΑΡ και τις ενδοκυβερνητικές διαφωνίες, η συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ συνεχίστηκε απρόσκοπτα μέχρι το αδιέξοδο στην προεδρική εκλογή.
Αντιθέτως, ο σχηματισμός κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ με ψήφο ανοχής από άλλα κόμματα ή οι επαναληπτικές εκλογές είναι το πιθανότερο σενάριο στην περίπτωση κατά την οποία ο κ. Αλ. Τσίπρας δεν επιτύχει, αλλά πλησιάσει την αυτοδυναμία και οι λοιπές -πλην Ν.Δ.- κοινοβουλευτικές δυνάμεις κινούνται σε χαμηλά ποσοστά.
Με δεδομένο ότι τόσο η Συγγρού, όσο και η Κουμουνδούρου απορρίπτουν, τουλάχιστον επί του παρόντος, κατηγορηματικά λύσεις οικουμενικής ή μεγάλου συνασπισμού και ότι το ΚΚΕ αποκλείει ακόμη και την προοπτική της ψήφου ανοχής, εκ των πραγμάτων οι συνομιλητές του ΣΥΡΙΖΑ περιορίζονται στα λοιπά κόμματα του δημοκρατικού τόξου που θα είναι παρόντα στην επόμενη Βουλή.
Ομως, κορυφαία στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ μεταδίδουν τα τελευταία εικοσιτετράωρα πως δεν προκρίνουν ως λύση την κυβέρνηση συνεργασίας με σχηματισμούς όπως το ΠΑΣΟΚ ή το «Ποτάμι».
Οπως αναφέρουν, εάν οι δημοσκοπήσεις επιβεβαιωθούν και ο κ. Αλ. Τσίπρας διαθέτει στην επόμενη Βουλή περισσότερες από 140 έδρες θα ήταν άτοπο να εμπλακεί σε διαπραγμάτευση για ένα κοινά αποδεκτό «οδικό χάρτη» με κόμματα της τάξης του 4 ή του 6% και να υποχρεωθεί να «νοθεύσει» το πρόγραμμά του.
Το «ρίσκο»
Κατά τις ανωτέρω πηγές, προσφορότερη λύση στο πολιτικό αδιέξοδο θα ήταν η δημιουργία κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ με την ανοχή κάποιου ή κάποιων από τα λοιπά κόμματα.
Ομως, αντίστοιχοι προβληματισμοί αναπτύσσονται εσχάτως και στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ, αλλά και του «Ποταμιού». Σύμφωνα με στελέχη των δύο κομμάτων, θα ήταν μεγάλο «ρίσκο» η πλήρης συμμετοχή τους σε κυβέρνηση με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ, ειδικά όσο ο κ. Αλ. Τσίπρας δεν αποκλείει ρητά τη λογική των μονομερών ενεργειών έναντι της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αφού τυχόν αδιέξοδο στις σχέσεις με τους εταίρους θα σηματοδοτούσε και «συνευθύνη».
Αντιθέτως, η λογική της ανοχής δίδει τη δυνατότητα σε όποιο κόμμα κινηθεί στη συγκεκριμένη κατεύθυνση να την αποσύρει εάν διαπιστωθεί ότι τίθεται σε κίνδυνο η παραμονή της Ελλάδας στην Ευρωζώνη.
Ομως, με δεδομένο ότι ακόμη και για τη λύση της «ανοχής» απαιτείται ένα μίνιμουμ συνεννόησης, στην περίπτωση που ο ΣΥΡΙΖΑ είναι πρώτο κόμμα, αλλά απέχει οριακά από την αυτοδυναμία, το ενδεχόμενο των επαναληπτικών εκλογών δεν θα πρέπει να αποκλείεται είτε άμεσα είτε ύστερα από μερικούς μήνες.