Οι εκλογές αυτές παρουσιάζονται από τους δύο κύριους διεκδικητές της εξουσίας ως εξαιρετικά κρίσιμες, ως αυτές που θα κρίνουν το μέλλον της χώρας. Ολες οι εκλογές είναι –εξ ορισμού– καθοριστικές και αυτές διεξάγονται σε μια χρονική στιγμή όπου πολλές πληγές είναι ανοικτές και το αποτέλεσμα μπορεί να οδηγήσει σε απρόβλεπτες εξελίξεις και ανατροπές. Αυτό που δεν διαφέρει από άλλες εκλογικές αναμετρήσεις, όμως, είναι η έντονη αίσθηση ότι εμείς –ο λαός– είμαστε θύματα. Μπορεί οι μεν να νιώθουν οργή για όσα συνέβησαν στη χώρα και στους ίδιους τα τελευταία χρόνια και οι δε να φοβούνται όσα ακολουθήσουν μια πιθανή ανατροπή, ωστόσο, αυτό που μας ενώνει είναι η αίσθηση ότι δεν είμαστε κύριοι της μοίρας μας.
Είμαστε, λοιπόν, θύματα της πολιτικής και οικονομικής ελίτ, θύματα ξένων δυνάμεων και πιστωτών, θύματα του καπιταλισμού ή της πάντα απειλητικής «Αριστεράς», θύματα των «άλλων» – είτε είναι άλλοι ευρωπαϊκοί λαοί, γείτονες ή μετανάστες. Από τα θρανία, μάθαμε ότι όλοι μάς ζηλεύουν, όλοι θέλουν να μας πάρουν κάτι. Η τωρινή κρίση, λένε πολλοί, είναι τεχνητή, μια πονηρή προσπάθεια να μας πάρουν οι ξένοι και οι «προσκυνημένοι ντόπιοι εκπρόσωποί» τους τα ιερά και όσιά μας, τα πετρέλαια, τα νησιά, τα αρχαία, την Ιστορία και τις παραδόσεις μας. Για έναν τόσο υπερήφανο και αδούλωτο λαό, με τόσες λαμπρές νίκες εναντίον τρομερών εχθρών, είναι θλιβερό να βλέπουμε τους εαυτούς μας να βουλιάζουμε στην υπερβολή και στην πόλωση, να υπερτιμάμε κάποιους αντιπάλους, να υποτιμάμε τις δικές μας αρετές και ικανότητες, να αναζητούμε δικαιολογίες αντί για επιχειρήματα, να καταγγέλλουμε ο ένας τον άλλον αντί να στηρίζουμε όσους έχουν ιδέες, προτάσεις και όρεξη για δουλειά. Δοξάζουμε την τυπολατρία και ό,τι άλλο εμποδίζει την καινοτομία, ανεχόμαστε την υπονόμευση των θεσμών και μετά απορούμε με την ανομία και την αβεβαιότητα. Ολοι λέμε τα ίδια και πάντα στο ίδιο σημείο βρισκόμαστε. Είμαστε, πράγματι, θύματα. Θύματα του εαυτού μας, λάτρεις της ακινησίας.
Τώρα που έρχονται ακόμη πιο δύσκολες μέρες, ας ελπίσουμε ότι θα δούμε, επιτέλους, τις δικές μας ευθύνες για το παρελθόν, παρόν και μέλλον της χώρας. Ας ελπίσουμε ότι αυτές οι εκλογές, όποιο και αν είναι το αποτέλεσμα, θα ανοίξουν δρόμο για νέους ανθρώπους με πιο ορθολογικές αντιλήψεις και τη θέληση να πετύχουν πράγματα. Τα πρώτα σημάδια διαφαίνονται, και ας είναι ισχνά και σκόρπια. Ο ΣΥΡΙΖΑ και η Νέα Δημοκρατία, καθώς και πολλά από τα μικρότερα κόμματα, συνέχισαν να επενδύουν σε αισθήματα ανασφάλειας και σε συμπλέγματα κατωτερότητας, είτε φοβίζοντας ψηφοφόρους για ένα άγνωστο αύριο είτε κολακεύοντας την αίσθηση ότι αυτοί θα επιβάλουν τη θέλησή τους στον υπόλοιπο κόσμο. Οι διαχωριστικές γραμμές παρέμειναν αυτές του παρελθόντος, με άκαρπες κουβέντες περί Δεξιάς και Αριστεράς, όταν το μοναδικό πραγματικό μέτωπο είναι μεταξύ αυτών που πιστεύουν σε μια σύγχρονη χώρα στην ενωμένη Ευρώπη και αυτών που, ο καθένας για τους δικούς του λόγους, υπηρετούν ουτοπικά σενάρια εθνικής ή κομμουνιστικής καθαρότητας. Η σκέψη ότι ο (αριστερός) ΣΥΡΙΖΑ θα μπορούσε να κυβερνήσει με τη στήριξη των (εθνικιστών) Ανεξάρτητων Ελλήνων, ενώ θα απέρριπτε (την Κεντροαριστερά των) ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ και θα έβρισκε απέναντί του το Κομμουνιστικό Κόμμα, είναι ενδεικτικό της τρέλας που επικρατεί στο «ιδεολογικό πεδίο».
Αυτές οι εκλογές θα σπάσουν το σημερινό αδιέξοδο. Για καλό ή για κακό. Η Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ έφεραν εις πέρας, στον βαθμό που μπορούσαν, το δύσκολο έργο της λιτότητας και των μεταρρυθμίσεων. Μόνο αυτά τα δύο κόμματα είχαν τη λαϊκή στήριξη για να υιοθετήσουν ένα πρόγραμμα που ακύρωνε το παρελθόν τους. Το ΠΑΣΟΚ πλήρωσε ήδη το τίμημα. Η Ν.Δ. προσπαθεί να συσπειρώσει της φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις την ίδια ώρα που, στην εκλογική εκστρατεία, επένδυσε υπερβολικά πάνω σε ένα σκληρό συντηρητικό πυρήνα. Ο Συνασπισμός, βασικός κορμός του ΣΥΡΙΖΑ, ήταν φιλοευρωπαϊκό κόμμα· ο ΣΥΡΙΖΑ θολώνει αυτήν την πλευρά της ταυτότητάς του, επιμένοντας να ψαρεύει από παντού ψήφους αντί να κάνει τον κόπο να πείσει ότι μπορεί να φέρει την ανατροπή χωρίς να χαθούν όσα κατέκτησε η χώρα με τόσο κόπο μέσα στην Ευρώπη.
Δηλώσεις καλών προθέσεων, εάν δεν συνδυάζονται με αποτελεσματικές πολιτικές, δεν σημαίνουν τίποτα. Επειδή η οικονομική κατάσταση της χώρας και των πολιτών έχει επιδεινωθεί σε σημείο απελπιστικό, η επόμενη ημέρα των εκλογών θα μας αφήνει ένα ζωτικό ερώτημα: στηρίζουμε και αναδεικνύουμε όσους μπορούν να υπηρετήσουν τον λαό με αποτελεσματικό τρόπο, που είναι ικανοί να μιλούν με τους Ευρωπαίους ως εταίροι και να συμμετέχουν στη διαμόρφωση μιας Ευρώπης που είναι ο μόνος βιώσιμος χώρος για εμάς; Ή συνεχίζουμε την κλάψα;