Το μέγεθος και το εύρος των παρεμβάσεων στον κρίσιμο τομέα των τραπεζών αναμένονται με μεγάλο ενδιαφέρον, καθώς θα σηματοδοτήσουν τη γενικότερη στάση της νέας κυβέρνησης στο πεδίο της οικονομίας.
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας έχει κατ’ επανάληψη δηλώσει ότι θα πρέπει να ενισχυθεί ο έλεγχος του Δημοσίου στις συστημικές τράπεζες, δεδομένου ότι το Δημόσιο ελέγχει το μεγαλύτερο μέρος των μετοχών, προαναγγέλλοντας διοικητικές αλλαγές. Υπενθυμίζεται ότι το ελληνικό Δημόσιο, μέσω του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ), ελέγχει πάνω από το 35,4% της Eurobank, το 57,2% της Εθνικής και πάνω από το 60% των μετοχών της Alpha Bank και της Τράπεζας Πειραιώς.
Ωστόσο στην Alpha, την Εθνική και την Πειραιώς, οι οποίες ανακεφαλαιώθηκαν με τη συμμετοχή ιδιωτών, οι μετοχές του Δημοσίου έχουν περιορισμένα δικαιώματα, ενώ οι ιδιώτες μέτοχοι κατέχουν δικαιώματα (warrants) με βάση τα οποία μπορούν να αγοράσουν το σύνολο των μετοχών του ΤΧΣ σε προκαθορισμένη τιμή και χρονοδιάγραμμα. Ετσι, όπως αναφέρουν αναλυτές, η νέα ελληνική κυβέρνηση δεν έχει κανένα αυτόματο δικαίωμα για να προχωρήσει ως μέτοχος σε αλλαγές διοικήσεων. Κανονικά, σημειώνουν, θα πρέπει η νέα κυβέρνηση να προχωρήσει στην αλλαγή του σχετικού νόμου. Ωστόσο τραπεζικές πηγές αναγνωρίζουν ότι αν η νέα κυβέρνηση ζητήσει παραιτήσεις, στην πράξη είναι πολύ δύσκολο να αγνοήσει κανείς την επιθυμία αυτή. Αλλωστε και με βάση το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο, το ελληνικό Δημόσιο θα μπορούσε να απαιτήσει αλλαγές στις διοικήσεις επικαλούμενο λόγους στρατηγικού συμφέροντος.
Σε κάθε περίπτωση, αν τελικά η νέα κυβέρνηση προχωρήσει σε διοικητικές αλλαγές, αυτό που αναμένεται με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον είναι το μέγεθος και το εύρος των ενδεχόμενων αλλαγών. Αν δηλαδή θα επιδιώξει αλλαγές σε όλες τις τράπεζες ή σε κάποιες από αυτές και αν οι αλλαγές θα αφορούν έναν μικρό αριθμό επιτελικών στελεχών ή μεγαλύτερο αριθμό. Εξαιρετικά κρίσιμο είναι το αν οι όποιες αλλαγές θα είναι «φιλικές» ή «εχθρικές» προς την αγορά. Σύμφωνα με αναλυτές, αν οι νέες διοικήσεις προέρχονται από τις υπάρχουσες διοικητικές δομές των τραπεζών ή πραγματοποιηθεί μια προσθήκη έμπειρων τεχνοκρατών τότε η κυβέρνηση θα σηματοδοτήσει τη διατήρηση της λειτουργίας των τραπεζών με όρους αγοράς, κάτι που θα κριθεί εξαιρετικά θετικό από τους επενδυτές. Αν όμως υπάρξουν κομματικές επιλογές θα πρόκειται για μια εξέλιξη που θα οδηγήσει τον τραπεζικό κλάδο πολλά χρόνια πίσω και θα μεταδώσει ένα αρνητικό μήνυμα γενικότερα για την οικονομική πολιτική της νέας κυβέρνησης.