Περπατούν με λυγισμένα γόνατα πάνω σε τεράστιους όγκους αφρολέξ, βουλιάζουν, πέφτουν, κυλιούνται ανάμεσα σε σακούλες, κλεμμένες τσάντες, ένα σπίτι σκουπιδότοπο που καθρεφτίζει την τραυματισμένη ζωή τους. Για την Κόρα Καρβούνη και την Ιωάννα Κολλιοπούλου δεν είναι εύκολη υπόθεση, όσο ζέσταμα κι αν προηγείται πριν από την παράσταση «Παράσιτα», να ακροβατούν έτσι κάθε βράδυ πάνω στο έξυπνο σκηνικό της Μαγδαληνής Αυγερινού, εκτοξεύοντας ανάμεσα σε βρισιές, παύσεις, σιωπές και συχνά έναν ακατάληπτο λόγο, αναμνήσεις από τη ζωή στη φυλακή, τη χρήση, την κακοποίηση, τη βία. Οσα ακριβώς νιώθουν οι ηρωίδες της Βίβιεν Φράντσμαν, η Πινκ και η Ρόλι που υποδύονται στη σκηνή του Θεάτρου του Νέου Κόσμου με οδηγό τον Βαγγέλη Θεοδωρόπουλο. Δυο αδερφές που μοιράζονται ένα βαρύ παρελθόν γεμάτο ναρκωτικά, απόρριψη, εγκατάλειψη.
«Κάτι με ενοχλούσε στην ερμηνεία των δύο κοριτσιών, όμως όσο περνούσε η ώρα κατάλαβα ότι η πραγματικότητα που θίγει το έργο ήταν αυτή που δεν άντεχα», μια από τις πολλές παρατηρήσεις των θεατών μετά την παράσταση. Συχνά επικριτικές για τους εαυτούς μας, για όσα δεν αντέχουμε προσπερνώντας καθημερινά στους δρόμους γύρω από την Ομόνοια, την Πατησίων, το Μεταξουργείο, με τα ρημαγμένα κορμιά της εξάρτησης και τα αεικίνητα βαποράκια. Είναι τα ίδια ακριβώς συναισθήματα που εξωτερικεύουν κάποιοι θεατές τα βράδια της Παρασκευής μετά την παράσταση, στις συζητήσεις με μέλη του ΚΕΘΕΑ που ακολουθούν. Γιατί κάποιοι άλλοι ανάμεσά τους βίωσαν ή γνώρισαν μέσα από δικούς τους ανθρώπους τον εφιάλτη της εξάρτησης. Και δεν υπάρχει ούτε ένας ανάμεσα στο κοινό που δεν επαινεί τον τρόπο που παίζουν οι πρωταγωνίστριες.
Στις «πιάτσες» της ηρωίνης
Η Μάρθα Φωστέρη και ο Βαγγέλης Κυριέτσος από τα παλιότερα στελέχη και οι δυο του ΚΕΘΕΑ, τους εξήγησαν τον μπλεγμένο συναισθηματικό κόσμο των χρηστών. «Η Μάρθα μάς έμαθε τη συνεξάρτηση. Αυτό που ορίζει και τη σχέση των δύο αδερφών στο έργο» λέει η Ιωάννα Κολλιοπούλου.
Το επόμενο στάδιο ήταν οι ταινίες, τα ντοκιμαντέρ, τα βιβλία με το ίδιο θέμα. Ομως την αλήθεια την έμαθαν στις «πιάτσες». Με την Κόρα Καρβούνη και τη χορογράφο Ελενα Αντωνίου πήγαν στη Μάρνη, κάθισαν ώρες στην πλατεία Βάθης, ανάμεσα στους χρήστες. «Δεν κρύβω ότι είχα τρομάξει. Οταν τους παρατηρείς από κοντά είναι αλλιώς. Στην πλατεία Βάθης ακούγαμε διαλόγους μεταξύ τους, βλέπαμε εκείνους που με τόση άνεση φώναζαν “άσπρη, άσπρη”. Περισσότερο απ’ όλα με σόκαρε η μοναξιά τους. Εξίσου σοκαριστικό είναι ότι δεν μπορούν να ξεχωρίσουν τα συναισθήματα, τη χαρά και τη λύπη. Είναι συναισθηματικά θρυμματισμένοι νεκροί».
Η Ρόλι που υποδύεται είναι ένα παρόμοιο πλάσμα. Τοξικομανής δεύτερης γενιάς κι αυτή και η αδερφή της με πρότυπο τους εξαρτημένους γονείς, γνώρισαν τη ζωή στο ορφανοτροφείο όπου τους πήγε η Πρόνοια αλλά και τον διαχωρισμό σαν ανέλαβε μια θετή οικογένεια τη μικρή. Η Ρόλι έφυγε από την οικογένεια, γύρισε στην αδερφή της, ξανάρχισε τη χρήση και την πορνεία ώσπου τη συνέλαβαν και κατέληξε στη φυλακή. Από την αποφυλάκισή της αρχίζει η ιστορία, όταν επιστρέφει, έγκυος, στο σπίτι – αχούρι της αδερφής της.
Τις Παρασκευές στις συζητήσεις με μέλη του ΚΕΘΕΑ τα λόγια είναι λιτά. «Κάποιοι νόμιζαν ότι είχαμε εμπειρία στη χρήση. Αλλοι πάλι, σαν ρωτήθηκαν από τον Βαγγέλη Θεοδωρόπουλο, είπαν πως κάποια στιγμή ένιωσαν “μια γλύκα” για τα παλιά.
Για να μπουν σε αυτό τον άγριο κόσμο που διαρκεί 90 εξαντλητικά λεπτά, οι δυο ηθοποιοί δεν κάνουν απλά γυμναστική. «Δουλέψαμε πολύ με το σώμα μας, με ειδικές ασκήσεις για να το δυναμώσουμε. Σε όλη την παράσταση περπατάμε με τα πόδια λυγισμένα, με ένταση στο σώμα κάτι που βοηθάει στην εκφορά του λόγου».
Αν και φαίνεται ίδια ηλικία με την ηρωίδα που υποδύεται, η Ιωάννα Κολλιοπούλου είναι 30 ετών, με πέντε χρόνια εμπειρίας στο θέατρο. Μεγάλωσε στο πατρικό της στην Πεντέλη και στα δύσκολα 16, της αποκαλύφθηκε το θέατρο. «Θυμάμαι ακόμη τον πρώτο μου ρόλο στη “Στρίγγλα που έγινε αρνάκι” και το αίσθημα της ελευθερίας».
Πολιτικός μηχανικός ο μπαμπάς, η μαμά τοπογράφος μηχανικός με καλλιτεχνικές ανησυχίες «το μεγαλύτερο ταλέντο της είναι το χιούμορ», αντιμετώπισαν άνετα την επιλογή της. «Απλώς ο πατέρας μου με συμβούλεψε “βγάλε κι ένα Πανεπιστήμιο”. Είχε δίκιο γιατί αν είχα μπει σε μικρότερη ηλικία στη δραματική σχολή δεν θα είχα την ωριμότητα που ακολούθησε». Σπούδασε Φιλολογία στην Αθήνα, ενώ με το Erasmus έκανε ένα χρόνο Γλωσσολογία στη Σορβόννη. «Φοιτήτρια στο μαγικό Παρίσι που τότε λόγω μιας μεγάλης απεργίας είχαν βγει όλοι στους δρόμους για μήνες και εγώ νόμιζα ότι ζούσα τον Μάη του ’68. Είδα πολύ θέατρο, κινηματογράφο, διάβασα πολύ και τότε αποφάσισα να μη σκέφτομαι το μέλλον αλλά να δω τη στιγμή. Επιπλέον έμαθα την πειθαρχία».
«Νιώθω φόβο»
Η πρώτη της επαγγελματική δουλειά ήταν το 2011. Ο Αρης Ρέτσος «με έκανε να δω τα αρχαία κείμενα με άλλη ματιά». Ο Τάκης Τζαμαργιάς της έδειξε το εφηβικό θέατρο, ενώ ο Δημήτρης Καραντζάς με την «Ελένη» την έβαλε στα σχολεία πριν πάρει τον δρόμο της Επιδαύρου το περασμένο καλοκαίρι. Γνώρισε επίσης πώς δουλεύει η Ελένη Σκότη, ο Δημήτρης Λιγνάδης, ο Βίκτωρ Αρδίττης, έχοντας όμως και την εμπειρία του σινεμά μέσα από έξι ταινίες μικρού μήκους. «Νιώθω φόβο και όπως φαίνεται μαζί του θα πορεύομαι στον χώρο που διάλεξα. Ετυχε να περιμένω και οκτώ ώρες σε μια οντισιόν μέχρι να έρθει η σειρά μου. Δεν ξέρω αν υπάρχει λύση όσο είσαι νέος. Οι γονείς στηρίζουν τα όνειρά μας, αλλά τι θα γίνει όταν κάνω τη δική μου οικογένεια;».
Η μεγάλη επιτυχία της Βίβιεν Φράντσμαν
Τα «Παράσιτα» της Βίβιεν Φράντσμαν πρωτοπαρουσιάστηκαν τον Μάρτιο του 2014 στο Royal Exchange Theatre στο Μάντσεστερ και έπειτα στο Royal Court του Λονδίνου με μεγάλη επιτυχία. Το έργο γράφτηκε ύστερα από παραγγελία της θεατρικής εταιρείας Clean Break, η οποία ιδρύθηκε το 1979 από δύο φυλακισμένες γυναίκες. Η Β. Φράντσμαν προέρχεται από τον χώρο της εκπαίδευσης, έκανε το θεατρικό της ντεμπούτο με το έργο «Μογκαντίσου» (2011), κερδίζοντας σειρά βραβείων. Για τα «Παράσιτα» συνεργάστηκε με γυναίκες σε φυλακές, εξαρτημένες από ναρκωτικά, αλλά και με δομές ψυχικής υγείας και άλλες κοινωνικές δομές. Το έργο -αν και σκληρό- παρακολούθησε και μεγάλος αριθμός σχολείων στην Αγγλία.