ΡΩΜΗ. Ακαρπη, όπως αναμενόταν, απέβη η πρώτη ψηφοφορία για εκλογή προέδρου της Δημοκρατίας στην Ιταλία χθες το απόγευμα. Τα βλέμματα είναι στραμμένα στην ψηφοφορία του Σαββάτου, στην οποία απαιτείται απλή πλειοψηφία, σε αντίθεση με τις τρεις πρώτες (μία χθες, δύο σήμερα) στις οποίες απαιτείται η «άπιαστη» πλειοψηφία δύο τρίτων.
Ο υποψήφιος που παρουσίασε ο Ιταλός πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι, ο 73χρονος δικαστής του συνταγματικού δικαστηρίου Σέρτζιο Ματαρέλα, χαρακτηρίστηκε «υποψήφιος της ενότητας». Ο Ματαρέλα είναι κεντρώος, αλλά χαίρει εκτίμησης στην αριστερή πτέρυγα του Δημοκρατικού Κόμματος του πρωθυπουργού Ματέο Ρέντσι – την πτέρυγα που απειλεί τον Ρέντσι ακόμη και με αποχώρηση από το κόμμα.
Πρώτο στη χθεσινή ψηφοφορία ήρθε το «λευκό», καθώς ακόμη και το Δημοκρατικό Κόμμα, που πρότεινε τον Ματαρέλα, προτίμησε να μην κινητοποιήσει όλες τις δυνάμεις του, τηρώντας στάση αναμονής ώς το πρωί του Σαββάτου.
Με την επιλογή αυτή ο Ρέντσι έδειξε ότι προτιμά την εσωκομματική ενότητα από τη συμμαχία με τον Σίλβιο Μπερλουσκόνι, ο οποίος δεν εγκρίνει την υποψηφιότητα ενός ανθρώπου με τον οποίο είχε συγκρουστεί στο παρελθόν. To 1990, ο χριστιανοδημοκράτης Σέρτζιο Ματαρέλα είχε παραιτηθεί από το αξίωμα του υπουργού Παιδείας διαφωνώντας με διάταγμα που ευνοούσε την αυτοκρατορία των μέσων ενημέρωσης του Σίλβιο Μπερλουσκόνι, ο οποίος τότε δεν είχε ακόμη περάσει από τις επιχειρήσεις στην πολιτική.
Η έκκληση του Ρέντσι
«Αν αποτύχουμε στη φάση αυτή, δεν θα πρόκειται για απλή κοινοβουλευτική ήττα. Το κόμμα μας πρέπει να δείξει ότι εκπροσωπεί επάξια την ενότητα της χώρας μας», τόνισε ο Ρέντσι σε ομιλία στους εκλέκτορες του κόμματός του. «Ο Σέρτζιο Ματαρέλα θα εγγυηθεί επτά χρόνια σταθερότητας στην Ιταλία». Η αποτυχία εκλογής προέδρου δεν οδηγεί αυτόματα σε εκλογές, αλλά θέτει εν αμφιβόλω την επιβίωση της κυβέρνησης.
Για την εκλογή προέδρου το Σάββατο θα απαιτηθούν 505 ψήφοι επί συνόλου 1.009 εκλεκτόρων (βουλευτών, γερουσιαστών και 58 εκπροσώπων των περιφερειών). Το Δημοκρατικό Κόμμα και οι σύμμαχοί του στην κυβέρνηση διαθέτουν 460 ψήφους.
Οι απαισιόδοξοι σημειώνουν ότι η σύνθεση των εκλεκτόρων είναι πανομοιότυπη με αυτήν που δεν κατόρθωσε να εκλέξει διάδοχο του Τζόρτζιο Ναπολιτάνο το 2013, με αποτέλεσμα να βρεθεί ως συμβιβαστική πρόταση η –πρωτοφανής στα χρονικά της ιταλικής Δημοκρατίας– επανεκλογή Ναπολιτάνο.
Τότε, όπως και τώρα, σύσσωμο το Δημοκρατικό Κόμμα είχε ταχθεί δημοσίως πίσω από την επιλογή του προέδρου του. Ομως το 2013, περίπου 100 εκλέκτορες του Δημοκρατικού Κόμματος αποσκίρτησαν από την κομματική γραμμή.
Ο φόβος αυτός ήταν που οδήγησε τον Ματέο Ρέντσι στην επιλογή του Σέρτζιο Ματαρέλα. O μεγαλύτερος αδελφός του Σικελού Ματαρέλα είχε δολοφονηθεί από τη μαφία του νησιού το 1980, επειδή, ως περιφερειάρχης, δεν συναινούσε στα σχέδια επέκτασης της μαφίας στον κατασκευαστικό κλάδο. Ο Ρέντσι χαρακτήρισε την επιλογή Ματαρέλα ως «νεύμα» προς όσους έχουν υποφέρει στη μάχη με το οργανωμένο έγκλημα.
Ο ίδιος υποψήφιος
Ο Ιταλός πρωθυπουργός τόνισε ότι δεν θα αλλάξει υποψήφιο στην τέταρτη ψηφοφορία, παρά τα σχετικά σενάρια. Στη μεγαλοπρεπή αίθουσα της Γερουσίας, όπου στήθηκαν οι περίτεχνες κάλπες για τη μυστική ψηφοφορία, εισήλθε καταχειροκροτούμενος ο απερχόμενος πρόεδρος Τζόρτζιο Ναπολιτάνο. Αντιθέτως, απών ήταν ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι, ο οποίος έχασε την έδρα του λόγω της καταδίκης για φοροδιαφυγή, ενώ εξακολουθεί να προσφέρει κοινωφελή εργασία.
Ο ανταποκριτής της ισπανικής εφημερίδας «Ελ Παΐς» στη Ρώμη, Πάμπλο Ορτάθ, υπογράμμισε ότι τα πάντα είναι ανοικτά. «Σε κάθε περίπτωση, έως το Σάββατο, μπορούν να συμβούν τα πάντα. Αλλιώς θα έπαυε η ιταλική πολιτική να είναι ένα θέαμα».