Στις αρχές του περασμένου φθινοπώρου έγινε μια μεγάλη γιορτή επανεκκίνησης του ιστορικού Θεάτρου Τέχνης. Το παρέδωσε, με συγκίνηση, ο σκηνοθέτης Διαγόρας Χρονόπουλος σε μια πολύ πεισμωμένη, όπως φάνηκε και φαίνεται, γυναίκα: τη σκηνοθέτιδα Μαριάννα Κάλμπαρη. Ηδη το Θέατρο Τέχνης και στις δύο σκηνές του έχει κλείσει τον κύκλο της πρώτης περιόδου. Και από σήμερα το βράδυ, στο Υπόγειο ξεκινάει η πρώτη από τις τέσσερις παραστάσεις του β΄ κύκλου, «Το νησί των σκλάβων» του Μαριβό, σε σκηνοθεσία της καλλιτεχνικής διευθύντριας του Θεάτρου Τέχνης, της Μαριάννας Κάλμπαρη.
Λίγο πριν χαρτογραφήσουμε το τοπίο των νέων παραστάσεων του ανανεωμένου Θεάτρου Τέχνης, μιλήσαμε με τη Μαριάννα Κάλμπαρη για το πώς πήγαν τα πρώτα βήματα στο ιστορικό αυτό θέατρο, τι προσδοκά, τι θα μπορούσε να είναι αλλιώς.
«Η αλήθεια είναι λίγο νωρίς για να κάνω αποτίμηση. Η αίσθηση είναι πολύ θετική, κατ’ αρχάς από τους ανθρώπους που έφτιαξαν τις παραστάσεις μέχρι σήμερα. Ακούστηκαν πολλές διαφορετικές φωνές και προτάσεις. Παραστάσεις που όλες είχαν ενδιαφέρον, που έγιναν, γιατί κι αυτό έχει σημασία, κάποιες λειτούργησαν περισσότερο στο κοινό, κάποιες λιγότερο, αλλά η αίσθηση είναι ότι ο κόσμος ενδιαφέρεται πολύ γι’ αυτά που κάνουμε φέτος. Θα έχω πολύ σαφέστερη εικόνα προς το τέλος της περιόδου. Η ορμή μας δεν έχει καμφθεί. Νομίζω ότι στην αρχή ήταν πάρα πολλές οι παραστάσεις και ίσως ήταν πιο φεστιβαλικό το ξεκίνημα. Ηταν πιο μικρής διάρκειας παραστάσεις κι αυτό που κατάλαβα είναι ότι τόσες πολλές παραστάσεις μόνο στο πλαίσιο ενός φεστιβάλ μπορεί να λειτουργήσουν. Τα οικονομικά δύσκολα είναι όχι μόνο στο Θέατρο Τέχνης, αλλά για όλα τα θέατρα που θέλουν να πορεύονται όχι με το τι πουλάει, αλλά με το τι θέλουμε να πούμε. Χρειάζεται στήριξη. Ή και μιας άλλης μορφής χρηματοδότηση μέσω της απελευθέρωσης των χορηγιών που θα μπορούσαν να μας στηρίξουν. Δεν μπορεί μόνο με τα εισιτήρια να λειτουργήσει το πράγμα. Στο Θέατρο Τέχνης θέλουμε, πέρα από το να ανεβάζουμε παραστάσεις που να μας αρέσουν και να γεμίζει το θέατρο, να κάνουμε και δράσεις που να αφήσουν κάτι, όπως αυτή που ετοιμάζουμε για το νεοελληνικό έργο».
Με αυτά τα δεδομένα από σήμερα ξεκινούν, είτε από το Υπόγειο είτε από τη Φρυνίχου, διαδοχικά, τέσσερις παραστάσεις που προκαλούν πολλαπλό ενδιαφέρον.
Την αρχή κάνει απόψε η Μαριάννα Κάλμπαρη με το έργο του Μαριβό «Το νησί των σκλάβων», σε συμπαραγωγή με το Γαλλικό Ινστιτούτο. Ηταν η παράσταση που μπήκε στη θέση του έργου του Κλοντέλ «Η παραγωγή», που θα σκηνοθετούσε ο Νίκος Μαστοράκης, αλλά ματαιώθηκε. «Είναι το πιο περίεργο και το πιο πολιτικό από τα έργα του Μαριβό. Εχει όλα τα κλασικά μοτίβα του Μαριβό και την ανταλλαγή ρόλων, το παιχνίδι με τη γλώσσα, τη λεπτότητα. Ολα τα έργα του έχουν μια σκοτεινιά, αλλά σ’ αυτό, επειδή μιλάει για εξουσία, την εποχή που ανέβηκε πρέπει να ήταν πολύ σοκαριστικό. Οι παραλληλισμοί με το σήμερα μας είναι πολύ οικείοι, παρότι έχει καταργηθεί η δουλεία εδώ και πολλά χρόνια. Αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε στην παράσταση πιο σαφές είναι ότι ακόμα και ο εξουσιαστής και ο εξουσιαζόμενος παίζουν ένα παιχνίδι που ελέγχεται από μια υπερεξουσία που θέλει αυτόν τον ρόλο και χρειάζεται αυτή την πάλη για να λειτουργήσει», μας λέει η σκηνοθέτις της παράστασης, που θα δούμε με τους Ν. Αλεξίου, Β. Βολιώτη, Ιω. Παππά, Αι. Τσαμάτη, Κων. Ευστρατίου.
Επόμενη πρεμιέρα, στη Φρυνίχου, στις 4 Φεβρουαρίου, η πρώτη σκηνοθεσία του Γιάννου Περλέγκα με το έργο του Τόμας Μπέρνχαρντ «Ιμμάνουελ Καντ», ένα ποιητικό έργο που μιλάει με πικρό χιούμορ για την πνευματική τύφλωση που χαρακτηρίζει την εποχή μας.
Τη σκυτάλη θα πάρει στις 10 Φεβρουαρίου (σύμφωνα με τον προγραμματισμό) η δαιμόνια και ταλαντούχα Λένα Κιτσοπούλου με ένα έργο που το μόνο που γνωρίζουμε είναι ο μακροσκελής τίτλος του: «Μια μέρα, όπως κάθε μέρα, σ’ ένα διαμέρισμα από τα χιλιάδες διαμερίσματα της Αθήνας, αυτά με τα κουφώματα ασφαλείας και τους βολικούς καναπέδες τους, σε κατάσταση αμόκ. Ή η ανουσιότητα του να ζεις».
Οι νέες παραγωγές ολοκληρώνονται στις 23 Φεβρουαρίου με την παράσταση που συν-σκηνοθετούν ο Βασίλης Μαυρογεωργίου και η Μαριάννα Κάλμπαρη και είναι το έργο εκείνου του περίεργου και άγνωστου Σιμό «Η Λίλα λέει», ένα κείμενο που κυκλοφόρησε ως βιβλίο, έγινε κινηματογραφική ταινία και τώρα θεατρικό. Ο συγγραφέας του εξακολουθεί να παραμένει άγνωστος…