Είναι βράδυ της εκλογικής Κυριακής, σχεδόν μεσάνυχτα, στην πλατεία Κλαυθμώνος. Ο Γιάννης Μηλιός, από τους βασικούς οικονομικούς συμβούλους του Αλέξη Τσίπρα, μιλάει στο ραδιόφωνο του BBC. «Η λιτότητα πέθανε», αναφωνεί, παρασυρμένος από τη μέθη της ευρείας νίκης του ΣΥΡΙΖΑ. Ο δημοσιογράφος τον διακόπτει. «Η εκστρατεία τελείωσε», του λέει. Πώς θα μπορέσει τώρα το κόμμα του να πείσει τους Ευρωπαίους για το δίκαιο των αιτημάτων του;
Ο σκεπτικισμός αυτής της μορφής διέτρεχε τις ανταποκρίσεις αρκετών διεθνών μέσων που συνέρρευσαν τις προηγούμενες μέρες στη χώρα μας για την εκλογική αναμέτρηση της 25ης Ιανουαρίου. O γνωστός αρθρογράφος Χιούγκο Ντίξον, του Reuters Breakingviews, σε τοποθέτησή του τη Δευτέρα σημείωνε ότι η «εκκωφαντική» νίκη του ΣΥΡΙΖΑ οδηγεί την Ελλάδα πιο κοντά στην έξοδο από την Ευρωζώνη. Ο Ντίξον χαρακτήρισε «κακή είδηση» την επιλογή των Ανεξάρτητων Ελλήνων ως κυβερνητικών εταίρων και παρατήρησε ότι οι πιστωτές της Ελλάδας «δεν έχουν τη διάθεση να συνεχίσουν να δανείζουν την Αθήνα αν δεν κάνει περισσότερη πρόοδο στη μεταρρύθμιση της οικονομίας της και στον ισοσκελισμό του προϋπολογισμού της.
Σύμφωνα με το Economist, το ερώτημα στην Ευρώπη είναι: «Πόσο σθεναρά θα επιμείνει ο κ. Τσίπρας στο αίτημά του για επαναδιαπραγμάτευση του προγράμματος διάσωσης;». Η «ασυμβίβαστη ατζέντα» του ΣΥΡΙΖΑ κατά της λιτότητας «έχει εμπνεύσει πολλούς Ευρωπαίους, προκαλώντας παράλληλα ρίγη στις κυβερνήσεις τους», σημειώνει το διεθνούς κυκλοφορίας βρετανικό περιοδικό.
Περίοδος μεταβλητότητας
Ακόμα και ο αριστερός Guardian, σε ρεπορτάζ με τίτλο «Η ιστορική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ θέτει την Ελλάδα σε τροχιά σύγκρουσης με την Ευρώπη», αναφέρθηκε σε «μια νέα περίοδο υψηλής μεταβλητότητας» που ξεκινά στην ευρωπαϊκή πολιτική. Στο editorial για τις εκλογές, πάντως, αναφέρθηκε στον «εκπληκτικό εκλογικό θρίαμβο» του κόμματος της ριζοσπαστικής αριστεράς και κατέληξε: «Είναι ώρα ο Βορράς να ακούσει τον Νότο».
Στους New York Times, παράλληλα, ο νομπελίστας οικονομολόγος Πολ Κρούγκμαν χαιρέτισε το αποτέλεσμα των εκλογών, στο πλαίσιο της δριμείας κριτικής που ασκεί στους διαχειριστές της ευρωπαϊκής κρίσης. Οπως έγραψε, «ο κ. Τσίπρας είναι πολύ πιο ρεαλιστής από αξιωματούχους που θέλουν τον ξυλοδαρμό να συνεχιστεί μέχρι να βελτιωθεί το ηθικό. Η υπόλοιπη Ευρώπη πρέπει να του δώσει μία ευκαιρία να τερματίσει τον εφιάλτη της χώρας του».
Ο Τζόζεφ Στέρνμπεργκ, αρχισυντάκτης των σελίδων γνώμης της ευρωπαϊκής έκδοσης της Wall Street Journal, που βρέθηκε στην Αθήνα τις ημέρες πριν από τις εκλογές, δηλώνει στην «Κ» σχετικά με την επάνοδο της ελληνικής κρίσης στα πρωτοσέλιδα: «Πολλοί εκτός Ελλάδος είχαν πιστέψει ότι η κρίση στην Ευρωζώνη είχε περίπου λήξει, ή τουλάχιστον ότι οι Ελληνες το είχαν πάρει απόφαση να υπομείνουν τη λιτότητα μέχρι τέλους. Τώρα που αποδείχθηκε ότι αυτό δεν ισχύει, πολλοί εστιάζουν ξανά στην Ελλάδα, εν μέρει γιατί αναζητούν σημάδια για το αν η στάση της κοινής γνώμης είναι εξίσου μη κατασταλαγμένη και σε άλλες χώρες υπό διάσωση, ή στα πρόθυρα διάσωσης».
Οι Podemos
Ο Χουάν Χινέρ, o βετεράνος δημοσιογράφος που κάλυψε τις εκλογές για την ισπανική El Mundo, αναφέρεται στη σχέση των Podemos με τον ΣΥΡΙΖΑ. To ανερχόμενο αριστερό ισπανικό κόμμα «αρχικά θεωρούσε τον ΣΥΡΙΖΑ μέρος του παλαιού πολιτικού κατεστημένου στην Ελλάδα», σημειώνει στην «Κ» ο κ. Χινέρ. «Τώρα, ελπίζουν ότι η επιτυχία του ΣΥΡΙΖΑ θα τους βοηθήσει. Αν ο ΣΥΡΙΖΑ αποτύχει, θα πουν ότι δεν ήταν αρκετά ριζοσπαστικός».
«Η Ελλάδα σαφώς εισέρχεται σε μια περίοδο πολιτικής και οικονομικής αβεβαιότητας», σημειώνει από την πλευρά του ο κ. Στέρνμπεργκ. «Η μεγάλη μου ελπίδα είναι ότι θα προκύψει από όλο αυτό το φιάσκο μια νέα προσέγγιση στις διασώσεις και τις οικονομικές μεταρρυθμίσεις, που να είναι πολιτικά και οικονομικά βιώσιμη». Οι υποστηρικτές του ΣΥΡΙΖΑ, τονίζει, πρέπει να συμβιβαστούν με το γεγονός ότι η Ελλάδα για δεκαετίες δαπανούσε πέραν των δυνατοτήτων της, κάτι που δεν μπορεί να συνεχιστεί. «Παράλληλα, όμως, τόσο η Αθήνα όσο και η τρόικα πρέπει να σταματήσουν την εμμονική προσήλωση στα δημοσιονομικά μεγέθη, αγνοώντας πολιτικές τόνωσης της ανάπτυξης», καταλήγει.