Από τον Ιούνιο του 2014, οι κάτοικοι της Μοσούλης, της δεύτερης σε πληθυσμό πόλης του Ιράκ, βρίσκονται κάτω από τον ζυγό του ISIS, που σκορπίζει τον θάνατο στο Ιράκ και στη Συρία και τη φρίκη στους τηλεθεατές όλου του κόσμου. Τις τελευταίες ημέρες, μια νέα διάσταση της μεσαιωνικής βαρβαρότητας ξετυλίγεται στην πιο πολυφυλετική και πολυπολιτισμική πολιτεία του Ιράκ, με θύματα, αυτήν τη φορά, τους πολιτιστικούς θησαυρούς της.
Οπως αποκαλύπτει ρεπορτάζ της βρετανικής εφημερίδας Independent, οι τζιχαντιστές λεηλάτησαν αυτή την εβδομάδα βιβλιοθήκες της Μοσούλης, καίγοντας χιλιάδες –ίσως και πάνω από 100.000– βιβλία, χειρόγραφα και χάρτες, μεταξύ των οποίων και σπάνια κειμήλια από το θησαυροφυλάκιο της ανθρώπινης γνώσης.
Επικαλούμενος διευθυντικά στελέχη της Δημόσιας Βιβλιοθήκης της Μοσούλης, ο Independent κάνει λόγο για 112.709 βιβλία και χειρόγραφα που είναι πολύ πιθανό να έχουν καταστραφεί. Πολλά από αυτά έχουν καταχωρισθεί στον κατάλογο σπάνιων έργων της UNESCO. Αλλες πηγές αναφέρουν ότι μαχητές του ISIS εφόρμησαν στη βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου της Μοσούλης και άναψαν μια τεράστια πυρά, όπου παρέδωσαν επιστημονικού και πολιτιστικού περιεχομένου κείμενα, προκαλώντας φρίκη στους παρευρισκόμενους φοιτητές. Η εν λόγω βιβλιοθήκη ιδρύθηκε το 1921 και θεωρείται εμβληματικό ίδρυμα του σύγχρονου Ιράκ. Μεταξύ των ντοκουμέντων που πιστεύεται ότι χάθηκαν για πάντα συγκαταλέγονται μια συλλογή ιρακινών εφημερίδων από τις αρχές του 20ού αιώνα, χάρτες, βιβλία και συλλογές της οθωμανικής εποχής.
Μείζονος έκτασης καταστροφές σημειώθηκαν επίσης στη Σουνιτική Ισλαμική Βιβλιοθήκη της πόλης, στην ηλικίας 256 ετών βιβλιοθήκη της Καθολικής Εκκλησίας, όπως επίσης στη βιβλιοθήκη του Μουσείου της Μοσούλης.
Η Δημόσια Βιβλιοθήκη της Μοσούλης είχε λεηλατηθεί και το 2003, στη διάρκεια της αμερικανικής και βρετανικής εισβολής στο Ιράκ. Ωστόσο, οι συνδυασμένες προσπάθειες Ιρακινών πολιτών, που είχαν κρύψει στα σπίτια τους πολύτιμα βιβλία και χειρόγραφα και πλούσιων οικογενειών, που αγόρασαν πολλά από αυτά εκ των υστέρων, είχε ως αποτέλεσμα τη διάσωση της βιβλιοθήκης και την επιστροφή των περισσότερων εκ των ντοκουμέντων.
Στην αρχή της τρέχουσας εβδομάδας, η κεντρική διοίκηση των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων αποκάλυψε ότι μια κοινή δύναμη Ιρακινών και Κούρδων, δυναμικότητας περίπου 20.000 στρατιωτών, ετοιμάζεται εντατικά για την ανακατάληψη της Μοσούλης από το ISIS. Η έναρξη της εκστρατείας τοποθετείται στις αρχές Μαίου.
Νωρίτερα αναμένεται να εκδηλωθεί η επίθεση Ιρακινών και Κούρδων, που υποστηρίζονται από τη Δύση, για την ανακατάληψη της Τικρίτ. Η γενέτειρα του Σαντάμ Χουσεΐν, μια άλλη σημαντική πόλη πάνω στον ποταμό Τίγρη, αλώθηκε από το ISIS την ίδια περίοδο με τη Μοσούλη, στις αρχές του περυσινού καλοκαιριού. Ηδη σημαντικές δυνάμεις του ιρακινού κυβερνητικού στρατού αλλά και σιιτών πολιτοφυλάκων συγκεντρώνονται κατά μήκος του Τίγρη, βόρεια και νότια της Τικρίτ, ενόψει της επικείμενης επίθεσης.
Σε μια προφανή προσπάθεια προληπτικής αποδυνάμωσης του εχθρού, μαχητές του ISIS απήγαγαν χθες γύρω στους 100 σουνίτες, μέλη φυλής η οποία θεωρήθηκε ύποπτη για συνεργασία με την κυβέρνηση της Βαγδάτης. Στο μεταξύ, αγνοείται η τύχη των περίπου 70 Ασσύριων χριστιανών που απήχθησαν μία ημέρα νωρίτερα από το ISIS στη βορειοανατολική Συρία.