Οσο κακό και αν πιστεύατε ότι είναι το κάπνισμα για την υγεία σας, έχετε υποτιμήσει τους κινδύνους που εγκυμονεί. Η αλήθεια είναι ότι το κάπνισμα είναι πολύ χειρότερο απ’ ό,τι πιστεύατε. Μία νέα μελέτη καταγράφει τουλάχιστον πέντε επιπλέον ασθένειες που συνδέονται με το κάπνισμα και προκαλούν περί τους 60.000 θανάτους ετησίως στις ΗΠΑ. Μέχρι σήμερα το κάπνισμα θεωρείτο υπεύθυνο για 500.000 θανάτους ετησίως στις ΗΠΑ, οι οποίοι προκαλούνται εξαιτίας 21 ασθενειών, εκ των οποίων δώδεκα μορφές καρκίνου.
Oι νέες διαπιστώσεις βασίζονται σε νέα στοιχεία που αφορούν ένα εκατομμύριο ανθρώπους, η εξέλιξη της υγείας των οποίων παρακολουθήθηκε επί μία δεκαετία. Οπως φαίνεται, εκτός από τον γνωστό κίνδυνο του καρκίνου των πνευμόνων, της αρτηριακής νόσου, της καρδιακής προσβολής, της χρόνιας πνευμονοπάθειας και του εγκεφαλικού επεισοδίου, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το κάπνισμα αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο λοίμωξης, νεφροπάθειας, εντεροπάθειας που προκαλείται από μη φυσιολογική αιμάτωση, καθώς και νοσήματα της καρδιάς και των πνευμόνων που μέχρι σήμερα δεν αποδίδονταν στον καπνό.
Η επιδημία συνεχίζεται
Παρότι στην πραγματικότητα όλοι μας βομβαρδιζόμαστε από μηνύματα για τους κινδύνους του καπνίσματος, οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι ο κόσμος πρέπει να μάθει ότι υπάρχουν ακόμα πιο δυσάρεστα νέα. «Οσον αφορά την επιδημία καπνίσματος εξακολουθεί και υπάρχει ανάγκη να αξιολογήσουμε με ποιο τρόπο μας επηρεάζει ως κοινότητα το κάπνισμα και να στηρίξουμε τους ιατρούς και τη χάραξη πολιτικής δημόσιας υγείας» επισημαίνει ο Μπράιαν Κάρτερ, επιδημιολόγος της Αμερικανικής Αντικαρκινικής Εταιρείας και συντάκτης άρθρου που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση The New England Journal of Medicine.
Στο κύριο άρθρο που δημοσιεύθηκε μαζί με τη μελέτη, ο δρ Γκράχαμ Κόλντιτζ της ιατρικής σχολής του Πανεπιστημίου Ουάσιγκτον, υποστηρίζει ότι τα νέα ευρήματα των επιστημόνων υποδεικνύουν ότι οι αξιωματούχοι στις ΗΠΑ υποβάθμισαν τον κίνδυνο του καπνίσματος στη δημόσια υγεία. Περίπου 42 εκατομμύρια Αμερικανοί εξακολουθούν να καπνίζουν (το 15 % των γυναικών και το 21% των ανδρών), σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου Λοιμώξεων και Πρόληψης. Η έρευνα έδειξε ότι η θνησιμότητα εξαιτίας του καπνίσματος είναι διπλάσια ή τριπλάσια συγκριτικά με αυτή ανθρώπων που δεν κάπνισαν ποτέ. Επίσης οι καπνιστές πεθαίνουν περισσότερο από δέκα χρόνια νωρίτερα από τους μη καπνιστές. Οι καπνιστές διαθέτουν 20πλάσιες πιθανότητες να πεθάνουν από καρκίνο του πνεύμονα συγκριτικά με τους μη καπνιστές, ενώ μεγαλύτερη τάση να καπνίζουν έχουν οι φτωχότεροι και αυτοί που έχουν χαμηλότερο μορφωτικό επίπεδο. Ο Κάρτερ εξηγεί ότι σκέφτηκε να ψάξει περισσότερο τα αίτια θανάτου των καπνιστών όταν μελέτησε τα δεδομένα από πέντε μεγάλες μελέτες, οι οποίες εκπονήθηκαν από άλλους επιστήμονες. Οι συμμετέχοντες ήταν 421.38 άνδρες και 532.651 γυναίκες, μεγαλύτεροι των 55 ετών, ανάμεσα στους οποίους υπήρχαν και 89.000 άνθρωποι που εξακολουθούν να καπνίζουν.
Οπως ήταν αναμενόμενο, τα ποσοστά θανάτου ήταν υψηλότερα για τους καπνιστές. Ομως οι ασθένειες που ήταν γνωστές ότι συνδέονται με το κάπνισμα ευθύνονταν μόνο για το 83% των επιπλέον θανάτων μεταξύ των καπνιστών.
Μία επικίνδυνη συνήθεια
Για τις ανάγκες της μελέτης οι ειδικοί ερεύνησαν τις συνήθειες των συμμετεχόντων, όπως παραδείγματος χάρη, πόσο κάπνιζαν και σημείωσαν τη στατιστική σχέση ανάμεσα στη συμπεριφορά τους και την υγεία τους. Αυτό, φυσικά, δεν αποδεικνύει μία σχέση αιτίου – αιτιατού και κατά συνέπεια αυτού του είδους η έρευνα δεν θεωρείται εξίσου ισχυρή με τα πειράματα κατά τα οποία οι συμμετέχοντες δέχονται τυχαίες θεραπείες ή ψευδοφάρμακα και στη συνέχεια συγκρίνεται η κατάσταση της υγείας τους. Ομως δεν θα ήταν δυνατόν να ζητηθεί από κάποιους εθελοντές να αρχίσουν να καπνίζουν προκειμένου να ικανοποιήσουν τις ανάγκες της έρευνας και έτσι πολλά από τα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν για το κάπνισμα προέρχονται από μελέτες παρατήρησης.
Αναλύοντας τους θανάτους των συμμετεχόντων κατά την περίοδο από το 2000 έως το 2011, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι, συγκριτικά με τους ανθρώπους που δεν είχαν καπνίσει ποτέ, οι καπνιστές διέτρεχαν διπλάσιες πιθανότητες να πεθάνουν από ασθένειες που δεν συνδέονταν με τη χρήση καπνού, όπως λοιμώξεις, νεφροπάθεια, αναπνευστικά νοσήματα ή υπέρταση που οδηγεί σε καρδιακή ανεπάρκεια. Οι καπνιστές εξάλλου είχαν εξαπλάσιες πιθανότητες να πεθάνουν από σπάνιες ασθένειες όπως παραδείγματος χάρη από κακή αιμάτωση των εντέρων.
Αυξάνονται οι πιθανότητες λοίμωξης
Ο επιδημιολόγος της Αμερικανικής Αντικαρκινικής Εταιρείας, Μπράιαν Κάρτερ, επισημαίνει ότι από βιολογικής απόψεως τα συμπεράσματα της έρευνας μπορούν να εξηγηθούν. Το κάπνισμα εξασθενεί το ανοσοποιητικό σύστημα αυξάνοντας τις πιθανότητες λοίμωξης.
Επίσης είναι γνωστό ότι μπορεί να προκαλέσει διαβήτη, υπέρταση και αρτηριοπάθεια, παθήσεις οι οποίες με τη σειρά τους μπορεί να οδηγήσουν σε νεφρική ανεπάρκεια. Ακόμα η αρτηριοπάθεια μπορεί να περιορίσει την αιμάτωση των εντέρων και η καταστροφή των πνευμόνων από τον καπνό, συνδυαστικά με την ευαισθησία στις λοιμώξεις, μπορεί να εξελιχθεί σε πολλαπλά πνευμονολογικά νοσήματα.
Δύο ακόμα παρατηρήσεις στηρίζουν τα συμπεράσματα της έρευνας. Αφενός όσο περισσότερο καπνίζουμε τόσο μεγαλύτεροι είναι οι πρόσθετοι κίνδυνοι. Αναλόγως οι κίνδυνοι που αντιμετωπίζουν οι πρώην καπνιστές μειώνονται με το πέρασμα του χρόνου.
Επίσης η μελέτη διαπίστωσε μικρή αύξηση του κινδύνου για καρκίνο του μαστού και του προστάτη μεταξύ των καπνιστών. Ο Κάρτερ υποστηρίζει ότι τα ευρήματα σε αυτή την περίπτωση δεν είναι εξίσου ισχυρά με άλλα και μόνο με την περαιτέρω έρευνα θα καταφέρουμε να βρούμε κατά πόσον υπάρχουν βιολογικοί μηχανισμοί που αποδεικνύουν αυτή τη σχέση.
Καρκίνος μαστού
Μελέτη η οποία πραγματοποιήθηκε τη χρονιά που πέρασε από το γραφείο του επικεφαλής των υγειονομικών υπηρεσιών των ΗΠΑ επισημαίνει ότι τα στοιχεία που υπάρχουν υποδεικνύουν σχέση ανάμεσα στο κάπνισμα και τον καρκίνο του μαστού, αλλά επιβάλλεται να εκπονηθούν περισσότερες μελέτες για να διαπιστωθεί ο τρόπος που συνδέονται τα δύο. Η ίδια μελέτη δεν κατάφερε να εντοπίσει στοιχεία που να υποδεικνύουν ότι ο καρκίνος του προστάτη προκαλείται από το κάπνισμα, αλλά σημειώνεται ότι οι άνδρες που έπασχαν από αυτή τη μορφή καρκίνου επιδείνωναν την κατάστασή τους όταν κάπνιζαν.
Οι ασθένειες οι οποίες, σύμφωνα με τον επικεφαλής των αμερικανικών υγειονομικών υπηρεσιών, προκαλούνται από το κάπνισμα είναι ο καρκίνος του οισοφάγου, του στομάχου, του παχέος εντέρου, του ήπατος, του παγκρέατος του λάρυγγα, των πνευμόνων, της ουροδόχου κύστεως, των νεφρών, του τραχήλου της μήτρας, των χειλέων και της στοματικής κοιλότητας, η οξεία μυελώδης λευχαιμία, ο διαβήτης, οι καρδιοπάθειες, το εγκεφαλικό, η αρτηριοσκλήρυνση, το αορτικό ανεύρυσμα, αρτηριοπάθειες, χρόνια πνευμονοπάθεια, πνευμονία, γρίπη και φυματίωση.