Ενα μικρό πρόβλημα έχει να αντιμετωπίσει τις επόμενες εβδομάδες η κυβέρνηση. Πρόκειται για το χρηματοδοτικό κενό, όπως ονομάζεται κομψά η εφιαλτική κατάσταση κατά την οποία το Ελληνικό Δημόσιο δεν μπορεί να καλύψει υποχρεώσεις του. Οι υποχρεώσεις του Μαρτίου μόνον είναι 7,2 δισ. ευρώ, από αυτά τα 4,6 δισ. ευρώ αφορούν έντοκα γραμμάτια που λήγουν και πρέπει να αντικατασταθούν με νέα. Κι από αυτά, άμεσα την ερχόμενη εβδομάδα λήγουν έντοκα 1,6 δισ. ευρώ, τα οποία είχαν αγοράσει ξένες τράπεζες και είναι αμφίβολο αν θέλουν να αντικαταστήσουν αυτά που λήγουν με νέα ή θα πάρουν (όπως δικαιούνται…) τα κεφάλαιά τους μαζί με τους τόκους. Αν συμβεί αυτό, το κενό θα κληθούν να καλύψουν είτε τα ασφαλιστικά ταμεία (που έχουν τα δικά τους προβλήματα…) είτε οι τράπεζες, που κανονικά δεν επιτρέπεται από την ΕΚΤ να χρηματοδοτούν τις ανάγκες του Δημοσίου!
Ανάλογη είναι η κατάσταση μετά τον Ιούνιο, οπότε έως και το τέλος της χρονιάς οι υποχρεώσεις ξεπερνούν τα 20 δισ., αλλά αυτά θα καλυφθούν από τη νέα συμφωνία στην οποία θα έχουμε καταλήξει μετά την τετράμηνη περίοδο διαπραγματεύσεων με τους θεσμούς.
Ελάχιστοι έχουν συνειδητοποιήσει, ότι όλη η αναστάτωση, οι θεαματικές συσκέψεις, τα ταξίδια και οι δηλώσεις κάλυψαν τα θέματα εκτός από το σημαντικότερο, το χρήμα που χρειάζεται η χώρα. Τώρα πρέπει να αντιμετωπιστεί το θέμα αυτό. Βέβαια οι… θεσμοί γνωρίζουν ότι δεν χρειάζεται πολιτική αντιπαράθεση, αρκεί μια γραφειοκρατική εντολή μη χρηματοδότησης για να τακτοποιηθούν τα ζητήματα.
Ωστόσο, είναι λάθος να θεωρηθεί ότι η κυβέρνηση αγνοεί την πραγματικότητα. Απλά έχει επιλέξει την αντιμετώπιση της κατάστασης σταδιακά χωρίς να ταράζει τα ιδεολογικά ανακλαστικά της πλειοψηφίας. Επιπλέον, είναι λογικό να υποθέσει κανείς ότι μπορεί να υπάρχουν και μέτρα που θα χρησιμοποιηθούν εάν και εφόσον η κατάσταση οδηγείται σε αδιέξοδο. Με δεδομένο ότι η βασική επιλογή είναι η χώρα να παραμείνει στο ευρώ, είναι εύλογο να έχουν σχεδιαστεί έκτακτα μέτρα για την κάλυψη των πιεστικών χρηματοδοτικών αναγκών από εγχώριους πόρους, όπως αυτοί των ασφαλιστικών ταμείων ή άλλων κρατικών οργανισμών. Προφανώς, στη φαρέτρα θα υπάρχουν και μέτρα κατά της μεγάλης φοροδιαφυγής ή και των δυνατοτήτων όπως η διεθνής συμφωνία που καταργεί το τραπεζικό απόρρητο των καταθέσεων στις ευρωπαϊκές χώρες εφόσον αφορούν κεφάλαια που προκύπτουν από φοροδιαφυγή.
Αλλά ακόμα κι αν αντιμετωπιστούν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο οι πιεστικές υποχρεώσεις, παραμένει ανέγγιχτο ένα άλλο σημαντικότερο πρόβλημα. Με ποιο τρόπο θα γίνει η επανεκκίνηση της οικονομίας, ώστε να υπάρχει ανάπτυξη. Τίποτα απ’ όσα έχουν συζητηθεί έως τώρα δεν απαντά στο καίριο αυτό πρόβλημα. Η διευθέτηση των ιδιωτικοποιήσεων, οι υποτιθέμενες προσλήψεις στο Δημόσιο, η αντιμετώπιση «της ανθρωπιστικής κρίσης», όπως λέγεται η διανομή κουπονιών σίτισης κ.λπ., αλλά κι όλα όσα εξαγγέλθηκαν έως τώρα δεν οδηγούν στη σκέψη ότι φέρνουν αύξηση του ΑΕΠ. Ισως επειδή στην προβληματική που αναπτύσσεται δεν υπάρχει νύξη για «λεπτομέρειες» όπως οι αγορές, προσέλκυση κεφαλαίων, αύξηση εξαγωγών, νέες επενδύσεις. Ανάπτυξη, με τη διεύρυνση του δημόσιου τομέα, είναι εφικτή μόνον αν υπάρχουν διαθέσιμοι πόροι. Αν υπήρχαν, όμως, τα πράγματα θα ήταν απλά!