Οι άνω των 65 μαθαίνουν να ζωγραφίζουν

Οι άνω των 65 μαθαίνουν να ζωγραφίζουν

3' 36" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Μπορεί να γίνει κανείς καλλιτέχνης στα 65 του; Πριν βγάλετε  κάποιο αρνητικό συμπέρασμα, βάλ’ τε σε μια μηχανή αναζήτησης το όνομα «Grandma Moses». Πρόκειται για μια Αμερικανίδα αγρότισσα που, αφού όργωσε τα χωράφια και μεγάλωσε πέντε παιδιά (γέννησε συνολικά 10), ξεκίνησε να ζωγραφίζει στα 78 της χρόνια! Τα έργα της σήμερα ανήκουν σε σημαντικά αμερικανικά μουσεία και το 2006 ένας πίνακάς της με τίτλο «Sugaring Off» πωλήθηκε αντί 1 εκατομμύριο διακόσιες χιλιάδες δολάρια!

«Φαίνεται πως το μέλλον μας ανήκει» λέει γελώντας η 67χρονη Μαρία, πρώην διευθύντρια επιχειρήσεων, όταν πληροφορείται την υπερδραστήρια αυτή γιαγιάκα ζωγράφο. Η Μαρία είναι μία από τους έντεκα συνταξιούχους που συμμετέχουν στο εργαστήριο εικαστικών «65+», που διοργανώνει αυτήν την περίοδο η Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών. Δασκάλα τους είναι η 33χρονη Nadia Al Foudery, μια Ελληνοκουβετιανή εικαστικός, που σπούδασε στην Αμερική. «Το σημαντικό στην τέχνη είναι να υπάρχει ελευθερία» λέει με σπαστά ελληνικά, καθώς βάζει τους «μαθητές» της να κάνουν μια άσκηση μονοκοντυλιάς.«Ζωγραφίστε τον απέναντί σας χωρίς όμως να κοιτάτε το χαρτί». «Πρέπει να σχεδιάσουμε και τις ρυτίδες;» ρωτάει αστειευόμενη η Γκάμπι, μια Γερμανίδα εκπαιδευτικός που ήρθε να ζήσει στην Ελλάδα το 1972 («μια μετανάστρια του έρωτα»).

Οι συμμετέχοντες, που προέρχονται από διαφορετικά επαγγελματικά μπακγκράουντ  -από φαρμακοποιούς και αρχιτέκτονες μέχρι φιλόλογους και πρώην πλοιάρχους- κάθονται γύρω από ένα μεγάλο ξύλινο ορθογώνιο τραπέζι, πάνω στο οποίο είναι τοποθετημένα δοχεία με ξυλομπογιές, κραγιόνια, χάρακες, βαζάκια με πινέλα, καλαθάκια με ξύστρες και γόμες και πολλά χαρτιά Α4. Εχουμε συνηθίσει τα δημιουργικά εκπαιδευτικά σεμινάρια που απευθύνονται σε παιδιά, όμως σπανίως βλέπουμε κάτι αντίστοιχο για τους ανθρώπους της τρίτης ηλικίας.

Οταν το 2011 ο Γιώργος Παπανδρέου αναφέρθηκε στη «δια βίου μάθηση», δεν θα είχε κάτι τέτοιο στο μυαλό του. Στο εξωτερικό όμως όλο και περισσότερο άνθρωποι που βρίσκονται στη συνταξιοδότηση επιστρέφουν στα θρανία. Δείτε, για παράδειγμα, την Ιζαμπέλα Ροσελίνι: ύστερα από μια επιτυχημένη πορεία στην υποκριτική αποφάσισε να σπουδάσει ζωολογία. «Ο άνθρωπος πια ζει πολύ περισσότερο. Σήμερα, στα 60 ή τα 70 σου, βαριέσαι να κάθεσαι στον καναπέ, θέλεις να κάνεις κάτι παραπάνω, και πολλοί, ειδικά οι γυναίκες, πηγαίνουν στο πανεπιστήμιο να σπουδάσουν αυτό που πραγματικά ονειρεύτηκαν, αλλά που δεν κατάφεραν ποτέ είτε γιατί θεώρησαν ότι δεν ήταν προσοδοφόρο ή γιατί έκαναν οικογένεια» είπε προ καιρού η Γαλλίδα ηθοποιός στο «The Talks», το εβδομαδιαίο ιντερνετικό περιοδικό με συνεντεύξεις διασήμων.

«Στα 65 σου δεν έχεις υποχρεώσεις, έχεις αρκετό ελεύθερο χρόνο. Μόνο στην Ελλάδα δεν έχουμε ενδιαφέροντα. Οι ξένοι γυρνούν όλον τον κόσμο!» τονίζει η Αννα, μια όμορφη γυναίκα, που εργαζόταν στο παρελθόν ως γραμματέας. Μια «συμμαθήτριά» της, η Μαίρη, προσθέτει:

«Παρότι είμαστε γεροντολάγνοι ως προς τους πολιτικούς, όσον αφορά τους υπόλοιπους, μόλις περάσουν τα 40, θεωρητικά χάνουν το τρένο» (σ.σ. το ρεπορτάζ έγινε πριν τις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου).

Στο εργαστήριο εικαστικών της Στέγης μαθαίνουν κιόλας πρακτικά πράγματα. Την ημέρα που το παρακολούθησα γινόταν μάθημα για την προοπτική. Τους ρωτάω αν βλέπουν τη ζωγραφική σα χόμπι ή αν ενδιαφέρονται να ασχοληθούν επαγγελματικά με τα εικαστικά; Ολοι απαντούν με μια φωνή ότι πρόκειται μόνο για «στιγμές χαλάρωσης και τίποτα παραπάνω». Κάτι όμως μου λέει ότι ντρέπονται να παραδεχτούν ότι θα ήθελαν -κάποιοι, αν όχι όλοι- να γίνουν μια «Grandma Moses». Δεν φταίνε όμως αυτοί. Ανήκουν σε μια γενιά όπου τα δημιουργικά επαγγέλματα δεν ήταν αποδεκτά στην κοινωνία. Ακόμη και σήμερα, όταν αναφέρεις σε κάποιον ότι είσαι ζωγράφος, σου απαντά: «δηλαδή κάνεις το χόμπι σου;». Οι καλλιτέχνες εξακολουθούν να είναι ανασφάλιστοι και να μην παίρνουν σύνταξη. «Γενικώς, δεν καλλιεργείται ιδιαίτερα η τέχνη στην χώρα μας» καταλήγει η Σούζη, που εργαζόταν στην Τράπεζα Ελλάδος.

Μπορείς τελικά να γίνεις καλλιτέχνης μετά τα 65; ρωτάω ξανά τη δασκάλα. «Φυσικά, μπορείς, σε οποιαδήποτε ηλικία» απαντά, και συνεχίζει «Πραγματικά, δεν θα το έλεγα αν δεν το πίστευα. Μπορεί οι νέοι να έχουν ενέργεια, αλλά οι άνθρωποι αυτοί έχουν εμπειρίες. Είναι καλλιεργημένοι, έχουν ενδιαφέροντα, έχουν ιστορίες να διηγηθούν. Απλώς έχουν άγχος και γι' αυτό στην αρχή τους κάνω μερικά ζωγραφικά παιχνίδια για να χαλαρώσουν»

Στο τέλος του μαθήματος η Νάντια μας χαρίζει ένα βιβλιαράκι που επιμελήθηκε η ίδια, το οποίο περιλαμβάνει τις βασικές αρχές της ιαπωνικής αισθητικής. Σας μεταφέρω ένα απόσπασμα: «Η ομορφιά Wabi Sabi είναι βαθιά συνδεδεμένη με την ιδέα του mono no aware, που μιλάει για τον χρόνο. Ενα άχρωμο μαραμένο μπουμπούκι, για παράδειγμα, είναι πιο ενδιαφέρον και όμορφο από ένα “τέλειο” ανθισμένο λουλούδι στο βάζο…».

Info: Οι δώδεκα συναντήσεις κοστίζουν 96€. Πληροφορίες στο 213 017 8002 ή στο  [email protected]

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή