Η ελπίδα ακόμα ζει
Κύριε διευθυντά
Βρίσκομαι σε μεγάλη σύγχυση: Από τη μια μεριά, δεν πίστευα ότι η λαϊκή ρητορεία του κ. Αλέξη Τσίπρα θα επικρατούσε ώστε να κυβερνήσει αζημίως την Ελλάδα. Από την άλλη πλευρά, όμως, σήμερα, ολόψυχα του εύχομαι να πετύχει αυτά στα οποία οι άλλοι απέτυχαν.
Δεν θέλω να μεταχειριστώ τον (ακόμα και διεθνοποιηθέντα) ορισμό «κωλοτούμπα», αλλά διακρίνω μετριοπάθεια λόγω προσγείωσης.
Θυμούμαι παλιές συνεντεύξεις του κ. Γιάνη Βαρουφάκη στην τηλεόραση, όπου ανέπτυσσε κάτι ανεφάρμοστες οικονομικές θεωρίες, με σίγουρες προβλέψεις διάλυσης της Ευρωζώνης και κατάργησης του ευρώ. Σήμερα έχει αντίθετες θέσεις.
Ο κ. Αλ. Τσίπρας θα έκανε καλό στην πατρίδα του αν απαλλασσόταν από τα αριστερά βαρίδια του ΣΥΡΙΖΑ και τα περιόριζε από τα υπουργεία που κατέχουν σήμερα στα άσφαιρα μετερίζια τους. Τον κ. Μπαλτά: Περιττό να του τα ψάλω και εγώ. Του τα έψαλαν τρεις «συνταξιδιώτες» του και πολλοί σοβαροί αρθρογράφοι.
Τον κ. Λαφαζάνη: Θα διώξει όλους τους ντόπιους και ξένους επενδυτές, όπως και κάθε ευρώ που απέμεινε στις ελληνικές τράπεζες.
Τον κ. Δρίτσα: Υποσχέθηκε να δημιουργήσει μια νέα ζημιογόνο ΔΕΚΟ με τη ναυτιλία του εσωτερικού και να διώξει την ελληνική σημαία από τα πλοία των εφοπλιστών, βάζοντας χέρι στη σύνθεση των πληρωμάτων, για να πολεμήσει την ανεργεία των ναυτικών!
Ελεος, κ. Αλέξη Τσίπρα. Ο δρόμος είναι πολύ γλυστερός.
Γιωργος Ζαμπικος
Η χρηματοδότηση της έρευνας
Κύριε διευθυντά
Με αφορμή ένα ακόμα ανακριβές άρθρο του κ. Απ. Λακασά στην εφημερίδα σας, στις 23.1.2015, το οποίο προσπαθεί να δημιουργήσει εσφαλμένες εντυπώσεις, η Γενική Γραμματεία Ερευνας και Τεχνολογίας (ΓΓΕΤ) διευκρινίζει τα εξής:
Τον Δεκέμβριο του 2014, η ΓΓΕΤ ανακοίνωσε την ολοκλήρωση του Οδικού Χάρτη Ερευνητικών Υποδομών στον οποίο εντάσσονται 26 εθνικής και πανευρωπαϊκής εμβέλειας ερευνητικές υποδομές, με ιδιαίτερη περιφερειακή διάσταση και διασύνδεση με ευρωπαϊκές και παγκόσμιες υποδομές για την έρευνα και την καινοτομία. Με την ανακοίνωση του Εθνικού Χάρτη Ερευνητικών Υποδομών ολοκληρώθηκε μια συντονισμένη, ανοιχτή και διαφανής διαδικασία, την οποία ξεκίνησε η ΓΓΕΤ από τις αρχές του 2013 με αξιολόγηση βασισμένη στα ευρωπαϊκά πρότυπα.
Είναι αδιαμφισβήτητο, στις σημερινές συνθήκες της οικονομικής ύφεσης με τα περιορισμένα κονδύλια που διατίθενται για τη χρηματοδότηση της έρευνας, ότι επιβάλλεται η δημιουργία ισχυρών δικτυώσεων και συνεργασίας μεταξύ των ερευνητικών ομάδων με στόχο τη δημιουργία κρίσιμης μάζας με ανταγωνιστικά χαρακτηριστικά σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Για τον λόγο αυτό, στο κείμενο των Οδηγιών προς τους συμμετέχοντες υπευθύνους των ερευνητικών υποδομών υπήρχε σαφής αναφορά ότι η επιστημονική αξιολόγηση των ερευνητικών υποδομών δεν θα οδηγήσει από μόνη της στην ιεράρχηση των υποδομών αυτών, καθώς θα ληφθούν υπόψη και άλλα κριτήρια, όπως η οικονομική βιωσιμότητα, η δημιουργία κρίσιμης μάζας και η οικονομική αξιοποίηση της ερευνητικής υποδομής, ιδιαίτερα μάλιστα σε περιπτώσεις όπου η αιτούμενη χρηματοδότηση ήταν εξαιρετικά υψηλή. Η συνεργασία αυτή μεταξύ των ομάδων, με σκοπό τη δημιουργία κρίσιμης μάζας, σε καμία περίπτωση δεν είχε σκοπό την απορρόφηση προτάσεων από άλλες. Αυτό τονίστηκε ιδιαίτερα από τον γενικό γραμματέα, σε συναντήσεις που οργάνωσε η ΓΓΕΤ με τους επιστημονικούς υπευθύνους των ερευνητικών υποδομών, σε μια προσπάθεια να εξασφαλιστούν όσο το δυνατόν μεγαλύτερες συνέργειες μεταξύ ομοειδών επιστημονικών αντικειμένων.
Οσον αφορά στη συγκεκριμένη περίπτωση της πρότασης ομαδοποίησης του Ελληνικού Ιδρύματος Ερευνας του Καρκίνου (ΕΛΙΕΚ) με τις προτάσεις της Ελληνικής Βιοτράπεζας (BMRI-GR), καθώς και της Ερευνητικής Υποδομής για τη Μεταφραστική Ερευνα (EATRIS), στόχος ήταν:
A. Να υιοθετηθεί μια ολιστική προσέγγιση στη Βιοϊατρική και Μεταφραστική Ερευνα με στόχο τη δημιουργία κρίσιμης μάζας, την καλύτερη αξιοποίηση των πόρων, των υφιστάμενων υποδομών και του ανθρώπινου δυναμικού.
Β. Να ενισχυθεί η εξωστρέφεια των υποδομών αυτών μέσω της συμμετοχής τους σε Ευρωπαϊκές Υποδομές.
Η πρόταση του ΕΛΙΕΚ-EMORI του καθηγητή κ. Φούτζηλα, είχε συγκεντρώσει βαθμολογία 16/20 στο επιστημονικό επίπεδο, με αιτούμενο προϋπολογισμό περίπου 25 εκατ. ευρώ, αλλά οι αξιολογητές ανέδειξαν παράλληλα την περιορισμένη διεθνή διάσταση της πρότασης.
Οσον αφορά στις άλλες δύο προτάσεις που αναφέρονται στο άρθρο του κ. Λακασά, δηλαδή των BMRI & EATRIS, συμμετέχουν όλες οι Ιατρικές Σχολές και γίνεται η συλλογή των ανθρώπινου βιολογικού υλικού. Ειδικά στο EATRIS, συμμετέχουν όλες οι Ιατρικές Σχολές και τα Ερευνητικά Ινστιτούτα που δραστηριοποιούνται στη Μεταφραστική Ερευνα. Επιπλέον, η υποδομή BMRI αποτελεί μια πανευρωπαϊκή κατανεμημένη ερευνητική υποδομή, η οποία συγκεντρώνει ήδη υπάρχουσες και νέες βιο-τράπεζες και κέντρα αποθήκευσης βιο-μοριακών δεδομένων.
Συνεπώς, το δίκτυο της πρότασης ΕΛΙΕΚ-EMORI μπορεί να θεωρηθεί υποσύνολο των δικτύων των δύο άλλων προτάσεων. Για τον λόγο αυτό, κρίθηκε από την ειδική Οριζόντια Επιτροπή που συστάθηκε από τη ΓΓΕΤ με τη συμμετοχή εκπροσώπων όλων των κοινωνικών εταίρων (ΑΕΙ, Ερευνητικά Κέντρα, Βιομηχανία, ΕΣΕΤ), καθώς και από το Εθνικό Συμβούλιο Ερευνας και Τεχνολογίας (ΕΣΕΤ) ότι οι ανωτέρω τρεις προτάσεις (EMORI, BBMRI, EATRIS) θα μπορούσαν να ομαδοποιηθούν κάτω από μια κοινή «ομπρέλα» και σε ισότιμη βάση, ώστε η συνεργασία μεταξύ τους να δημιουργήσει επιπλέον ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα, συνέργειες και εξοικονόμηση πόρων. Ο καθηγητής κ. Φούτζηλας δεν δέχθηκε την πρόταση αυτή συνεργασίας με τις άλλες δύο υποδομές, γεγονός που δεν αποκλείει μεν τη μελλοντική χρηματοδότηση της ερευνητικής υποδομής ΕΛΙΕΚ-EMORI, αλλά την τοποθετεί σε δεύτερο βαθμό προτεραιότητας (στο Παράρτημα II του Οδικού Χάρτη), καθώς πρόκειται να δοθεί προτεραιότητα σε ερευνητικές υποδομές που παρουσιάζουν μεγαλύτερο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα λόγω των συνεργειών που αναπτύσσονται μεταξύ των ερευνητικών ομάδων τους, στο πλαίσιο των στρατηγικών προτεραιοτήτων της χώρας, έπειτα από εισήγηση της οριζόντιας Γνωμοδοτικής Επιτροπής.
Τέλος, επισημαίνουμε ότι η ΓΓΕΤ δεν έχει προχωρήσει σε καμία πράξη χρηματοδότησης προτάσεων και μάλιστα με τις αναληθείς λεπτομέρειες που παρουσιάζονται στο άρθρο του κ. Λακασά. Η ΓΓΕΤ έχει προχωρήσει στην ανακοίνωση και δημοσίευση του Εθνικού Οδικού Χάρτη Ερευνητικών Υποδομών, ο οποίος αποτελεί μια χαρτογράφηση των ερευνητικών υποδομών που πληρούν τα κριτήρια, όπως αναφέρθηκαν παραπάνω και έχουν ομαδοποιηθεί με τη συναίνεση των υπευθύνων τους, οι οποίοι ενστερνίστηκαν την αναγκαιότητα της συνεργασίας και των συνεργειών μεταξύ της ελληνικής ερευνητικής κοινότητας, με στόχο τη δημιουργία ισχυρών και ανταγωνιστικών ερευνητικών υποδομών και ερευνητικών ομάδων στη χώρα μας.
Δρ Χρηστος Βασιλακος – Ο Γενικός Γραμματέας Ερευνας και Τεχνολογίας
Απάντηση
Σύμφωνα με την πρόσκληση/προκήρυξη για τον Οδικό Χάρτη Ερευνητικών Υποδομών, κατά τη Β΄ Φάση η βαθμολογία των προτάσεων έπρεπε να είναι τουλάχιστον 4 βαθμοί στους 5 σε καθένα από τα τέσσερα κριτήρια, δηλαδή συνολικά κάθε πρόταση έπρεπε να έχει συγκεντρώσει 16/20 προκειμένου να προχωρήσει στο επόμενο στάδιο αξιολόγησης. Oσες προτάσεις δεν συμπλήρωναν αυτή τη βάση, σύμφωνα με το σαφές κείμενο της προκήρυξης, έμεναν εκτός. Τον Μάιο 2014 ενημερώθηκαν οι υπεύθυνοι των προτάσεων για τα αποτελέσματα. Ο ΓΓΕΤ Χρήστος Βασιλάκος στην επιστολή του αναφέρει ότι η πρόταση για την υποδομή EMORI πήρε 16/20. Δεν αναφέρει, όμως, ποια ήταν η βαθμολογία των προτάσεων με τις οποίες οι υπεύθυνοι του EMORI εκλήθησαν να συνεργήσουν. Με βάση την επίσημη ενημέρωση προς τους ενδιαφερόμενους, οι δύο προτάσεις δεν έπιασαν τη βάση του 16. Aρα, με ποια κριτήρια προχώρησαν στην επόμενη φάση χρηματοδότησης;
– Ο κ. Βασιλάκος δεν σχολιάζει την ύπαρξη της τρίτης πρότασης, με την οποία επίσης προτάθηκε ομαδοποίηση στους υπευθύνους της υποδομής EMORI. Η πρόταση αυτή δεν υπάρχει σε καμία λίστα με τα αποτελέσματα αξιολόγησης των προτάσεων που υπεβλήθησαν.
– Για τον μη αποκλεισμό χρηματοδότησης της EMORI όπως λέει ο κ. Βασιλάκος, στον «Εθνικό Οδικό Χάρτη Ερευνητικών Υποδομών» (σελ. 30-31 του επίσημου εντύπου) στο Παράρτημα Ι παρουσιάζονται 26 υποδομές εκ των οποίων οι 5 έχουν έναν αστερίσκο (*), ο οποίος παραπέμπει σε footnote που λέει: «Research Infrastructures (or part of them) that already have a funding commitment are designated Category I. The remaining RIs of the roadmap are designated Category II». Aρα, λοιπόν, είναι ξεκάθαρο ότι υπάρχουν 5 υποδομές «κατηγορίας 1» (για τις οποίες έχει εξασφαλιστεί χρηματοδότηση), υπάρχουν οι άλλες 21 που είναι «κατηγορίας 2» και υπάρχουν και οι 7 υποδομές («Secondary list», όπου είναι και η EMORI), για τις οποίες προβλέπεται μελλοντική επαναξιολόγηση (όπως περιγράφεται σε footnote στη σελ. 20: «Those RIs will be considered in the forthcoming revision of the National Roadmap, as well as in new clustering/fusion initiatives»).
– Εν κατακλείδι, μήπως η αξιολόγηση έγινε, εκτός από επιστημονικά, και με πολιτικά κριτήρια;
Απ. Λ.
Ιατροί και νοσηλευτές
Κύριε διευθυντά
Η τριάδα ιατρός, νοσηλευτής / νοσηλεύτρια και άλλοι επιστήμονες υγείας (φυσιοθεραπευτής, ψυχολόγος, κλινικός χημικός και λοιποί) είναι αναγκαία και ικανή συνθήκη για την επιτυχή αντιμετώπιση των προβλημάτων του ασθενούς. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο δεν είναι κατανοητή η αντίδραση των ιατρικών συλλόγων έναντι της θεσμοθέτησης που παρείχε τη δυνατότητα σε νοσηλευτές/νοσηλεύτριες ανωτάτης εκπαίδευσης να συνταγογραφούν ήπια αναλγητικά ή αντιπυρετικά φάρμακα.
Πριν από σαράντα χρόνια, ως καθηγητής Βιολογικής Χημείας και αδειούχος κλινικός χημικός, μου ανετέθη η διεύθυνση του Βιοχημικού Εργαστηρίου του Νοσοκομείου Γ. Χατζηκώστα στα Ιωάννινα. Αν και ήμουν γνώστης και έμπειρος για τη δημιουργία ενός σύγχρονου εργαστηρίου, η αντίδραση στην τοποθέτηση αυτή του συνδικαλιστικού οργάνου των μικροβιολόγων υπήρξε σφοδρή. Ευτυχώς δεν εισακούσθηκαν. Με περηφάνια θέλω να σας γνωρίσω ότι το εργαστήριο, στο νεότευκτο κτίριο του πανεπιστημιακού νοσοκομείου, υπό τη διεύθυνσή μου αξιολογήθηκε, από ανεξάρτητη επιτροπή, ως το τρίτο καλύτερο στην Ευρώπη. Θεωρώ, επομένως, ότι είναι σημαντικό να δοθεί στους νοσηλευτές και τις νοσηλεύτριες η υπευθυνότητα που τους αξίζει έτσι ώστε η αντιμετώπιση του πάσχοντος να είναι πληρέστερη και αποτελεσματικότερη.
Ορεστης Τσολας – Ομότιμος Καθηγητής Βιολογικής Χημείας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων