Στη Ρωσία δίκτυα με μαφιόζικες πρακτικές αρπάζουν τις περιουσίες εκατοντάδων ανύποπτων πολιτών. Στη Γουατεμάλα, χιλιάδες γυναίκες πέφτουν θύματα απαγωγών από οργανωμένες εγκληματικές ομάδες. Στο βόρειο Μαρόκο, από το παράνομο αλισβερίσι βασικών προϊόντων στα σύνορα επιβιώνουν εκατομμύρια άνθρωποι πλουτίζοντας τη διεφθαρμένη κυβερνητική νομενκλατούρα. Στην καρδιά της Αφρικής, ένα νέο αποικιοκρατικό πείραμα της Δύσης βυθίζει ακόμη περισσότερο στο σκοτάδι και τη φτώχεια εκατομμύρια ανθρώπους. Στη γειτονική μας Ρουμανία, ο φαύλος κύκλος της διαφθοράς καλά κρατεί και μετά την πτώση του καθεστώτος Τσαουσέσκου.
Δεν είναι τίτλοι της διεθνούς ειδησεογραφίας, αλλά ο γύρος του κόσμου μέσα από τη διαφθορά σε μερικές από τις πιο αποκαλυπτικές ταινίες του φετινού Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, που ανοίγει την Παρασκεύη 13/3 την αυλαία του για το 17ο δεκαήμερο ταξίδι στις εικόνες του 21ου αιώνα. Παρά τα ισχνά οικονομικά της φετινής διοργάνωσης, ένα πολυσυλλεκτικό κινηματογραφικό πανόραμα με 168 ταινίες (95 στο διεθνές, εκ των οποίων 17 ελληνικές και 46 στο Ελληνικό Πανόραμα) ανιχνεύει κοινωνικά, πολιτικά και οικολογικά ζητήματα της ανθρωπότητας, τραγικές αλλά και αισιόδοξες όψεις της ζωής, όπως η ελπιδοφόρα εναρκτήρια «Επιχείρηση Χιπ Χοπ».
Διεισδυτικές ματιές
Ανάμεσα σε τολμηρούς κινηματογραφιστές που εστιάζουν σε πολύπλοκα ζητήματα της διαφθοράς και της εκμετάλλευσης, δυο διεισδυτικές ματιές, του Αυστριακού Χούμπερτ Ζάουπερ και του Ρουμάνου Αλεξάντρου Σόλομον, τιμά το φεστιβάλ με αφιερώματα.
Στη πρόσφατη ταινία του «Εχουμε έρθει ως φίλοι», ο πολυβραβευμένος σκηνοθέτης Ζάουπερ επιστρέφει στην Αφρική. Ειρηνοποιοί των Ηνωμένων Εθνών, Κινέζοι εργάτες, Αμερικανοί ευαγγελιστές και Σουδανοί αποτυπώνουν ένα νεο-αποικιοκρατικό πείραμα που συντελείται στο Νότιο Σουδάν.
Τη σύγχρονη Ρουμανία, μετέωρη ανάμεσα στον κομμουνισμό τού χθες και στον καπιταλισμό τού σήμερα, σκιαγραφεί η πολιτική ταινία τεκμηρίωσης «Kapitalism: Our Improved Formula» του Αλεξάντρου Σόλομον. Ο κινηματογραφιστής, μέσα από συνεντεύξεις μεγιστάνων της χώρας, πλάνα αρχείου, καυστικά σχόλια και σαρκασμό, σχολιάζει τη διαφθορά και την ατιμωρησία σε μια χώρα με το χαμηλότερο ΑΕΠ αλλά με εκατομμυριούχους, που αποτελούν το 32% (!) αυτού του ΑΕΠ.
Μια συναρπαστική ανατομία στα κυκλώματα διαφθοράς της Ρωσίας επιχειρεί ο δημιουργός Αλεξάντερ Γκεντέλεφ. Στην ταινία του «Οι επιδρομείς» αποκαλύπτει τα παράνομα δίκτυα που παραποιούν νόμιμους τίτλους ιδιοκτησίας με υπογραφές δικαστών, για να καρπωθούν ξένες περιουσίες. Περίπου είκοσι χιλιάδες σπίτια, επιχειρήσεις, εργοστάσια και ιδιωτικές εκτάσεις Ρώσων πολιτών κατάσχονται ετησίως από τους αποκαλούμενους «μαύρους επιδρομείς». Στην προσοδοφόρα «επιχείρηση» που στήθηκε στο πλαίσιο της ταχείας ιδιωτικοποίησης και της αδυναμίας του δικαστικού συστήματος, η διαφθορά αγγίζει όλα τα ανώτερα στρώματα (πολιτικούς, δικαστές). Ο σκηνοθέτης άρχισε να ξετυλίγει το νήμα από τα θύματα, μερικοί από τους οποίους τώρα είναι εξόριστοι επιχειρηματίες στο Λονδίνο.
Εκατοντάδες απελπισμένοι μετανάστες της Μελίγια παρελαύνουν στον φακό του Ιταλού κινηματογραφιστή Μπρούνο Ρόκι καταγράφοντας μια ισχυρή άτυπη οικονομία από την παράνομη διακίνηση ανθρώπων, φαρμάκων, καυσίμων, που «ανθεί» στο βόρειο τμήμα του Μαρόκου. Πάνω από 300.000 τόνοι βενζίνης εισέρχονται ετησίως παράνομα στη χώρα αποκαλύπτει η ταινία «Το σκέλος του Μαρόκου». Χάρη σ’ αυτή τη δραστηριότητα, περίπου 18.000 άνθρωποι που ζουν στα όρια της εξαθλίωσης επιβιώνουν, πλουτίζοντας, ωστόσο, τις τσέπες κυβερνητικών αξιωματούχων.