Η διαχείριση των σκουπιδιών είναι το πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα ανευθυνότητας και κοντόθωρων εσπευσμένων λύσεων κάθε φορά που ορθώνεται ως αμετακίνητος βράχος το οικοδομημένο επί δεκαετίες αδιέξοδο. Αρκεί να ξεδιπλώσει κανείς την περίπτωση της Tρίπολης (παλιότερα ήταν το Γύθειο) με τις απανωτές κρίσεις υπερσυσσώρευσης σκουπιδιών στους δρόμους. Σε χωματερή δεν γίνεται να μεταφερθούν· πρέπει να κλείσουν 57 στη χώρα, οι 31 στην Πελοπόννησο, και 205 να αποκατασταθούν, καθώς καραδοκούν ευρω-πρόστιμα. Η Ρένα Δούρου αρνήθηκε να αποτεθούν στον ΧΥΤΑ Φυλής (ήδη αυτό έχει συμβεί δις). Οι κάτοικοι Λεβιδίου αρνήθηκαν να τα δεχτούν στον ΧΑΔΑ Μαγούλας και τον περιφρουρούν ώστε να μην πεταχτεί εκεί ούτε σακούλα. Μήνυσαν μάλιστα τον δήμαρχο για απόπειρα χρήσης του χώρου. Οι κάτοικοι της Τρίπολης οργανώνουν τη μια διαδήλωση μετά την άλλη (άλλη μία σήμερα) για να φύγουν τα σκουπίδια από τους δρόμους. Συσκέφθηκαν οι αρμόδιοι, μεταξύ αυτών ο νέος υπουργός Περιβάλλοντος, και κατέληξαν να τα παραλάβει άλλος νόμιμος χώρος – βρέθηκε ο ΧΥΤΑ Δυτικής Μακεδονίας έναντι 25 ευρώ τον τόνο. Μετά; Ε, μετά αναμένεται -κάποτε- μια ενδιάμεση μονάδα και βεβαίως η «ολοκλήρωση του σχεδιασμού»…
Κάθε χρόνο στην Ελλάδα παράγονται 30 εκατ. τόνοι απόβλητα (5,5 εκατ. τόνοι οικιακά, 5 εκατ. τόνοι κατασκευών, 19 εκατ. τόνοι βιομηχανικά και 230.000 επικίνδυνα). Υπάρχουν περίπου 80 ΧΥΤΑ (όπου οδηγείται το 80% των απορριμμάτων) και άλλοι 60 είναι σε διαφορετικά στάδια σχεδιασμού ή υλοποίησης. Λειτουργούν 51 σταθμοί μεταφόρτωσης, 4 μονάδες επεξεργασίας αποβλήτων και 33 κέντρα συλλογής υλικών ανακύκλωσης. Δεν υπάρχει διαχείριση τοξικών αποβλήτων. Η αρχαιολογία της διαχείρισης, όταν σε άλλες χώρες μέχρι και το 80% των απορριφθεισών συσκευασιών επαναχρησιμοποιούνται (στη Σουηδία, ένα μπουκάλι επαναχρησιμοποιείται 33 φορές), το 70% των αστικών αποβλήτων (Γαλλία) δίνει υλικά και ενέργεια, όταν οι κάδοι διαθέτουν μικροτσίπ που ζυγίζουν τα σκουπίδια και χρεώνουν με το αντίστοιχο ποσό (Γερμανία), όταν έχουν δημιουργηθεί (Σουηδία, Ισπανία, Βρετανία) δίκτυα υπόγειας συλλογής διαχωρισμένων σκουπιδιών, με συλλέκτες που «ρουφούν» τις σακούλες κατευθείαν από την εξώπορτα.
Το κράτος πάντα αντιμετώπιζε τη διαχείριση απορριμμάτων ως μια περιθωριακή, οχληρή υπόθεση (ενώ είναι θεμελιώδης) και έδινε -όπως σε όλα τα ζητήματα όταν φτάνει ο κόμπος στο χτένι- πυροσβεστικές λύσεις. Ποτέ δεν είδε το αναπόφευκτο υποπροϊόν του πολιτισμού, τα σκουπίδια, ως πηγή πλούτου και όχι ως πρόβλημα, ως επένδυση – για άλλους η ανάκτηση υλικών και η ενεργειακή αξιοποίηση των υπολειμμάτων είναι χρυσός. Η επεξεργασία απορριμμάτων απασχολεί στην Ε.Ε. 2 εκατ. άτομα και αποφέρει κέρδη περίπου 150 δισ. ευρώ ετησίως, ενώ αν όλες οι χώρες ακολουθούσαν τις κοινοτικές οδηγίες ο κλάδος θα απασχολούσε ακόμη μισό εκατ. άτομα με επιπλέον κέρδη άνω των 40 δισ. ευρώ ετησίως. Η χώρα μας, μέσα στην απελπισία των κενών ταμείων, δεν διανοείται τον πολιτισμό, την οργάνωση, τα θετικά γυρίσματα…