«Η Ελλάδα είναι εγκλωβισμένη σε ένα φαύλο κύκλο αφερεγγυότητας, χαμηλής ανταγωνιστικότητας και μιας ύφεσης που συνεχώς βαθαίνει. Υπό τη δυσμενή επίδραση ενός δρακόντειου καθεστώτος δημοσιονομικής λιτότητας, το δημόσιο χρέος της οδεύει προς το 200% του ΑΕΠ. Για να αποδράσει η Ελλάδα πρέπει να ξεκινήσει διαδικασίες ελεγχόμενης χρεοκοπίας, να εξέλθει εθελοντικά από την Ευρωζώνη και να επιστρέψει στη δραχμή». Οι λέξεις αυτές θα μπορούσαν να είχαν γραφτεί την περασμένη εβδομάδα. Αντ’ αυτού, αποτελούν την εισαγωγή άρθρου του Αμερικανού καθηγητή Νουριέλ Ρουμπινί στους Financial Times, με ημερομηνία 19 Σεπτεμβρίου του 2011.
Tην ίδια ώρα, ο Ντέσμοντ Λάκμαν, εταίρος του συντηρητικού American Enterprise Institute και πρώην υψηλόβαθμο στέλεχος του ΔΝΤ, γράφει: «Τώρα που η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ έχει ουσιαστικά προσχωρήσει στις αποτυχημένες πολιτικές της προκατόχου της, αναρωτιέται κανείς τι θα πρέπει να γίνει ώστε τα μέλη της ελληνικής πολιτικής τάξης να αναγνωρίσουν ότι η παραμονή στην Ευρωζώνη είναι μία σίγουρη συνταγή για πολλά ακόμη χρόνια οικονομικής και κοινωνικής δυστυχίας; Σε ποια φάση θα δουν ότι τα μακροπρόθεσμα συμφέροντα της Ελλάδας θα εξυπηρετηθούν καλύτερα από το βραχυπρόθεσμο τραύμα μιας εξόδου από το ευρώ, που όμως θα παράσχει την προοπτική οικονομικής ανάπτυξης και ευημερίας;». Ο ίδιος ο Λάκμαν, όπως και ο Ρουμπινί, είναι θιασώτης της επιστροφής στη δραχμή από το φθινόπωρο του 2011.
Ολα δείχνουν ότι, τριάμισι χρόνια αργότερα, η άνοδος στην εξουσία του ΣΥΡΙΖΑ έχει αναβιώσει τη διεθνή συζήτηση περί εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη και των συνεπειών της. Οι περισσότεροι διεθνείς οικονομολόγοι και αναλυτές προσεγγίζουν το θέμα υπό την οπτική τού τι πρέπει να γίνει για να αποφευχθεί. Ωστόσο, σε σύγκριση με το 2011-12 –την προηγούμενη περίοδο ακμής της grexitολογίας– οι τάξεις των θιασωτών μιας ελληνικής εξόδου έχουν αρχίσει να πληθαίνουν.
Στις αρχές Φεβρουαρίου, για παράδειγμα, ο πρώην επικεφαλής της Ομοσπονδιακής Κεντρικής Τράπεζας των ΗΠΑ Αλαν Γκρίνσπαν δήλωνε στο Radio 4 του BBC για την Ελλάδα: «Δεν βλέπω ότι τους βοηθάει να είναι στο ευρώ και σίγουρα δεν βλέπω να βοηθάει την υπόλοιπη Ευρωζώνη και νομίζω ότι είναι απλώς θέμα χρόνου έως ότου όλοι συνειδητοποιήσουν ότι ο χωρισμός είναι η καλύτερη στρατηγική».
Ευρωσκεπτικιστές
Στη δική μας πλευρά του Ατλαντικού, οι υποστηρικτές του Grexit προέρχονται κυρίως από τις τάξεις των εχθρών της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Δεν είναι τυχαίο που την περασμένη εβδομάδα, o Πολ Νάτολ, ευρωβουλευτής του ευρωσκεπτικιστικού UKIP, κάλεσε τους «300» της ελληνικής Βουλής (η αναφορά στις Θερμοπύλες ήταν προφανής) να αντισταθούν στις αντιδημοκρατικές δυνάμεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Ούτε είναι συμπτωματικά τα μακροσκελή άρθρα σε συντηρητικές, αντιευρωπαϊκές βρετανικές εφημερίδες, όπως η Daily Telegraph, που μιλούν με πενιχρά συγκαλυμμένη αδημονία για την πιθανή επικείμενη έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ. Στην άλλη πλευρά της Μάγχης, το ακροδεξιό, φιλορωσικό Εθνικό Μέτωπο στηρίζει την κυβέρνηση Τσίπρα όχι λόγω όψιμης αριστερής στροφής, αλλά γιατί ελπίζει ότι ο Αλέξης Τσίπρας θα οδηγήσει τη χώρα εκτός του ευρώ, ξεκινώντας τη διαδικασία διάλυσης της Ευρωζώνης.
Αλλά δεν είναι μόνον Αμερικανοί οικονομολόγοι, που στην πλειοψηφία τους ήταν πάντα επιφυλακτικοί απέναντι στην ΟΝΕ, ή οι Ευρωπαίοι πολέμιοι της Ε.Ε. που υποστηρίζουν ότι είναι πλέον επιθυμητή η έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ. Το πιο ανησυχητικό, ίσως, είναι ότι δημιουργείται ένα ρεύμα υπέρ της επιστροφής στη δραχμή εκτός των τάξεων των συνήθων υπόπτων – μεταξύ αυτών που μετρούνταν μέχρι πρότινος ως ακλόνητοι υποστηρικτές της Ευρωζώνης.
«Θα μπορούσε να είναι προς το ορθολογικό οικονομικό συμφέρον της Ελλάδας να επιδιώξει την έξοδο από το ευρώ; […] Η απάντησή μου είναι ναι. Για μένα, το κεφαλαιώδες επιχείρημα θα ήταν η δυνατότητα της χώρας να απελευθερωθεί από ένα ιδιαίτερα άθλιο μείγμα πολιτικών – προκυκλική λιτότητα και αποπληθωριστική νομισματική πολιτική. Ο ορθολογικός λόγος για την έξοδο από το ευρώ είναι η ευκαιρία που δίνει για περιστολή της ανοησίας.» Πρόκειται για απόσπασμα από τη στήλη του Βόλφγκανγκ Μίνχαου, του κύριου αρθρογράφου για ευρωπαϊκά θέματα των Financial Times, την περασμένη Δευτέρα.
Ο κ. Μίνχαου, που δηλώνει διά βίου φιλοευρωπαίος, δεν βλέπει πλέον τον λόγο, από οικονομικής σκοπιάς, μία χώρα σαν την Ελλάδα να παραμείνει στην Ευρωζώνη. Αυτό πρέπει να αποτελέσει πηγή ανησυχίας, τόσο στην Αθήνα όσο και στις Βρυξέλλες.