Διάβασα κάμποσα κείμενα σχετικά με τα απαράδεκτα επεισόδια στον αγώνα Παναθηναϊκού και Ολυμπιακού, στο γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας. Σε πολλά από αυτά θυμήθηκαν τις ενέργειες της Thatcher, το 1985. Ετσι, θυμήθηκα και εγώ ένα κείμενο που είχα γράψει στον «Ελεύθερο Τύπο» στις 27/3/2008. Το ξαναδιάβασα και επειδή βρήκα ότι ακόμα και σήμερα είναι επίκαιρο, σας το παραθέτω ολόκληρο. Εστω και αν δεν σας ενδιαφέρει το ποδόσφαιρο, σας προτρέπω να το διαβάσετε, γιατί θα διαπιστώσετε ότι ενώ τα προβλήματα υπάρχουν εδώ και πολλά χρόνια και έχουν βρεθεί λύσεις για αυτά, εμείς εξακολουθούμε να αναζητούμε, ως συνήθως, τις βέλτιστες λύσεις αντί για τις δοκιμασμένες και αποτελεσματικές.
«Chelsea – Ολυμπιακός 3-0, Χρήσιμα Διδάγματα
Είμαι βέβαιος ότι πολλοί στενοχωρήθηκαν από την ήττα του Ολυμπιακού στο πρόσφατο παιχνίδι με την Chelsea. Το ίδιο και εγώ, έστω και αν δεν είμαι φίλος του Ολυμπιακού. Εδώ όμως σταματά η στενοχώρια.
Αξίζει όμως να ασχοληθούμε με τη συμπεριφορά των φιλάθλων του Ολυμπιακού. Ενώ η ομάδα τους έχανε με 3-0, αυτοί τραγουδούσαν και με κάθε τρόπο προσπαθούσαν να ενισχύσουν τους παίκτες τους. Αν αγνοήσουμε μερικά υβριστικά συνθήματα κατά των Αγγλων φιλάθλων (οι οποίοι σημειωτέον χειροκροτούσαν τις αποκρούσεις του Νικοπολίδη), η συμπεριφορά τους μπορεί να βαθμολογηθεί “λίαν καλώς”.
Τι ήταν όμως αυτό που έκανε τους τόσο φανατικούς φίλους του Ολυμπιακού να συμπεριφέρονται έτσι; Η απάντηση είναι εύκολη: “Δεν τους παίρνει να συμπεριφερθούν όπως συμπεριφέρονται στην Ελλάδα όταν χάνει η ομάδα τους”. Ετσι, εκτός από το παιχνίδι άρχισα να παρατηρώ (από την τηλεόραση) διάφορες άλλες λεπτομέρειες που με εντυπωσίασαν.
Κατ’ αρχήν, δεν υπήρχαν ψηλά κάγκελα για να διαχωρίζουν τον αγωνιστικό χώρο από τους φιλάθλους, ούτε και μεταξύ των φιλάθλων των αντιπάλων ομάδων. Οι προπονητές και των δύο ομάδων και οι αναπληρωματικοί κάθονται σε απόσταση αναπνοής από τους φιλάθλους χωρίς κανένα προστατευτικό κάλυμμα. Δεν είδα κανένα αστυνομικό, αλλά μόνο την παρουσία των Stewarts με τα πορτοκαλιά γιλέκα. Είναι εντυπωσιακό ότι η απόσταση που χώριζε τον αγωνιστικό χώρο από τους φιλάθλους ήταν ελάχιστη. Εν τούτοις, δεν είδα να πετάνε μπουκάλια και κέρματα σε κανένα παίκτη. Τέλος πρόσεξα ότι τα καθίσματα ήταν αριθμημένα. Αφού λοιπόν το γήπεδο είναι έτσι διαμορφωμένο, υποθέτω ότι δεν έχουν προβλήματα ούτε και στα υπόλοιπα παιχνίδια (του αγγλικού πρωταθλήματος) που γίνονται στο γήπεδο αυτό.
Δεν υπάρχουν λοιπόν hooligans στην Αγγλία; Δυστυχώς υπάρχουν ακόμα, αλλά εκτονώνονται σε άλλες χώρες όπου τα μέτρα δεν είναι ικανοποιητικά. “Οι Βρετανοί δημιούργησαν το δηλητήριο του χουλιγκανισμού, αλλά δημιούργησαν επίσης και το αντίδοτό του”. Τα λόγια είναι της Dominique Spinosi, υπεύθυνης ασφαλείας για το Παγκόσμιο Κύπελλο της Γαλλίας το 1998. Οι Γάλλοι γνωστοί σοβινιστές και σε μόνιμο ανταγωνισμό με την Αγγλία δεν δίστασαν να ζητήσουν τη βοήθεια των Αγγλων προκειμένου να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα του χουλιγκανισμού. Εμείς εδώ στην Ελλάδα γιατί δεν το κάνουμε; Τι φοβόμαστε και δεν ζητάμε τη βοήθεια των Αγγλων οι οποίοι έχουν καταφέρει να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τους χούλιγκανς και ουσιαστικά έχουν κάνει εξαγωγή του προβλήματος σε άλλες χώρες, μεταξύ των οποίων και τη δική μας;
Η λύση του προβλήματος ξεκίνησε με την τραγωδία του Heysel στο Βέλγιο στις 29 Μαΐου 1985, όταν 39 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στον αγώνα Liverpool – Juventus. Η τότε πρωθυπουργός Margaret Thatcher (η οποία βρισκόταν στο Μεξικό), χωρίς να μασάει τα λόγια της, ζήτησε αμέσως συγγνώμη, αλλά ζήτησε επίσης (30 Μαΐου1985!!) τη μη συμμετοχή των αγγλικών ομάδων στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις! Αξίζει ακόμα να σημειωθεί, για την ιστορία, ότι τα επεισόδια στο Heysel ήταν αναμενόμενα, γιατί τον προηγούμενο χρόνο οι Αγγλοι οπαδοί κυριολεκτικά σφαγιάσθηκαν στη Ρώμη μετά τον αγώνα Roma – Liverpool τον οποίο κέρδισε η Liverpool. Η “σιδηρά κυρία” δεν χρησιμοποίησε (σαν ελαφρυντικό) ούτε τα επεισόδια στη Ρώμη, ούτε την ακαταλληλότητα του γηπέδου του Heysel, ούτε την αδράνεια και ανεπάρκεια της βελγικής αστυνομίας για να περιορίσει την ευθύνη των Αγγλων. Δήλωσε απερίφραστα: “Δεν υπάρχουν λόγια, δεν υπάρχει καμία δικαιολογία, φταίει η Αγγλία” και ξεκίνησε την προσπάθεια για να φτάσουμε στο σήμερα, όπου το ποδόσφαιρο στην Αγγλία ξαναβρήκε την αίγλη του και έγινε οικογενειακή διασκέδαση, αλλά και big business.
Ισως, αυτό το big business να κρύβει και τη λύση. Η συμμετοχή στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις ισοδυναμεί με την εισροή πολλών εκατομμυρίων ευρώ στα ταμεία των ομάδων. Ο αποκλεισμός για 5 χρόνια, υποχρέωσε τους ιθύνοντες να συνεργαστούν με τις αρχές για να βρουν τις λύσεις».
Στην τελευταία παράγραφο βρίσκεται το μυστικό για τη λύση. Η συμμετοχή στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις ισοδυναμεί με πολλά χρήματα. Δεκάδες εκατομμύρια ευρώ. Αν δεν απατώμαι, ο Ολυμπιακός για τη φετινή σεζόν εισέπραξε ήδη περί τα 26 εκατομμύρια ευρώ. Υπάρχουν όμως και μερικά ακόμα μυστικά που ερμηνεύονται μόνο σύμφωνα με το απόφθεγμα «ο θάνατός σου, είναι η ζωή μου». Τα χρήματα από την UEFA για την Ελλάδα, στη φάση των ομίλων του Champions Leaque είναι προκαθορισμένα. Ετσι αν περάσουν δύο ελληνικές ομάδες, τα μοιράζονται. Αν όμως περάσει μόνο μία ομάδα, τα παίρνει όλα. Αυτό είναι πολύ μεγάλο κίνητρο για να «σκοτώνει» κανείς τους αντιπάλους του.
Γι’ αυτό και η λύση βρίσκεται και σχετίζεται με την Ευρώπη. Αν η ελληνική κυβέρνηση θέλει να σταματήσει τα επεισόδια στα γήπεδα, δεν έχει παρά να ακολουθήσει το σύστημα Thatcher. Αποκλεισμός των ελληνικών ομάδων από τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις μέχρις ότου οι ίδιες οι ομάδες να βάλουν τάξη στα του οίκου τους. Νομίζετε ότι οι Αγγλοι ήταν καλύτεροι από εμάς; Κάθε άλλο. Στα γήπεδα γινόταν της κακομοίρας, αλλά η μη συμμετοχή στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις τους στοίχισε πάρα πολύ και υποχρεώθηκαν να λάβουν όλα τα αναγκαία και απαραίτητα μέτρα για να σταματήσει η βία στα γήπεδα. Μια απόφαση χρειαζόταν. Ολα τα υπόλοιπα έγιναν από αυτούς που έχουν συμφέροντα για να παίζουν οι ομάδες τους στην UEFA, προκειμένου να εισπράττουν τα τεράστια έσοδα, τα οποία κάθε χρόνο μεγαλώνουν. Μόνο οι ίδιοι οι παράγοντες μπορούν και έχουν τον τρόπο να ελέγξουν τους οπαδούς τους. Υπάρχει μάλιστα και η υποψία ότι όλοι αυτοί οι υποτιθέμενοι «ανεξέλεγκτοι» οπαδοί, ελέγχονται πλήρως από οργανωμένα συμφέροντα.
Η πλέον τρανή απόδειξη βρίσκεται στα παιχνίδια των ομάδων μας για τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις (Champions League). Οι ίδιοι «φίλαθλοι» που τα κάνουν γυαλιά-καρφιά για «ψύλλου πήδημα», συμπεριφέρονται σαν αρσακειάδες στους αγώνες αυτούς. Αρα, ξέρουν πολύ καλά να συγκρατούν τα πάθη τους και τα νεύρα τους, ώστε να μην τιμωρηθεί η ομάδα τους. Εναλλακτικά, οι «παράγοντες» ξέρουν πώς να ελέγξουν την συμπεριφορά των «φιλάθλων» τους. Αλλη εξήγηση δεν μπορεί να υπάρχει. Συμπληρωματικές δράσεις, όπως οι κάμερες στα γήπεδα, οι αριθμημένες θέσεις και το ηλεκτρονικό εισιτήριο μπορεί να βοηθήσουν αλλά αποκλείεται να εξαλείψουν το πρόβλημα. Η ριζική θεραπεία θα έλθει με την αποχή των ελληνικών ομάδων από τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις για όσα χρόνια χρειαστεί. Για πέντε χρόνια ίσχυσε η απαγόρευση στην Αγγλία, αλλά για τη Liverpool, η απαγόρευση κράτησε έξι χρόνια. Τους στοίχισε πάρα πολύ γι’ αυτό και το ποδόσφαιρο θεραπεύτηκε και ο χουλιγκανισμός βγήκε έξω από τη Μεγάλη Βρετανία και πήγε σε χώρες όπου τον ανέχονται ακόμα, όπως την Ελλάδα.
* O κ. Ανδρέας Δρυμιώτης είναι σύμβουλος επιχειρήσεων