Εγκαταλείπουν μαζικά τα κεφάλαια την Ευρωζώνη, καθώς έχουν μειωθεί σε σχεδόν μηδενικά επίπεδα ή και σε αρνητικό πρόσημο τα κέρδη από τα κρατικά ομόλογα και τις ασφαλείς τοποθετήσεις και οι επενδυτές στρέφονται στις ΗΠΑ όπου προσβλέπουν σε επικείμενη αύξηση των επιτοκίων του δολαρίου. Παράλληλα, τοποθετούνται σε άλλα παραδοσιακά καταφύγια όπως η Ελβετία και η Δανία, ασκώντας μεγάλες πιέσεις στα νομίσματά τους. Το αποτέλεσμα είναι να έχει υποχωρήσει κατά 22% το ευρώ έναντι του δολαρίου μέσα σε λίγους μόνον μήνες, ενώ στη διάρκεια του Μαρτίου σημείωσε τα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων 12 ετών, πέφτοντας στο 1,05 δολάριο.
Καταλυτικός παράγοντας που εξωθεί τα κεφάλαια εκτός Ευρωζώνης και προς τις ΗΠΑ αποτελεί η απόκλιση ανάμεσα στη νομισματική πολιτική στις δύο πλευρές του Ατλαντικού: η ΕΚΤ εγκαινίασε πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης λίγους μήνες μετά τη λήξη του αντίστοιχου προγράμματος της Federal Reserve, ενώ παράλληλα διατηρεί σε μηδενικά επίπεδα τα επιτόκια του ευρώ, όταν η Fed προετοιμάζει διακριτικά τις αγορές για την πρώτη αύξηση των επιτοκίων του δολαρίου από το 2006. Οπως σχολιάζει σχετικό δημοσίευμα της Wall Street Journal, οι μαζικές εκροές κεφαλαίων από την Ευρωζώνη άρχισαν τον Ιούνιο του περασμένου έτους όταν η ΕΚΤ υιοθέτησε για πρώτη φορά αρνητικά επιτόκια στις καταθέσεις, εξωθώντας τους επενδυτές να στραφούν σε μετοχές και ομόλογα. Κορυφώθηκαν το τελευταίο τέταρτο του 2014 με τα κεφάλαια που εγκατέλειψαν την Ευρωζώνη να φθάνουν στα 124,4 δισ. ευρώ.
Η μεγάλη αύξηση των εκροών σχετίζεται με το ότι αυτές δεν οφείλονται μόνον σε στοιχήματα κερδοσκόπων στην πτώση του ευρώ αλλά στην προθυμία μεγάλων επενδυτών να τροποποιήσουν τα χαρτοφυλάκιά τους αναζητώντας υψηλότερες αποδόσεις στις ΗΠΑ. Τα ωστικά κύματα έπληξαν ισχυρότατα τις μικρές χώρες που γειτνιάζουν με την Ευρωζώνη. Ετσι η κεντρική τράπεζα της Δανίας αναγκάστηκε να μειώσει τα επιτόκιά της τέσσερις φορές από την αρχή του 2015 και να τυπώσει μαζικά κορώνες για να αποθαρρύνει τους ξένους επενδυτές και να αποτρέψει την εκτίναξη του νομίσματός της. Δεχόμενη ακόμη μεγαλύτερες πιέσεις στο νόμισμά της, η Ελβετία επιχείρησε να ανακόψει τις εισροές στο ελβετικό φράγκο αποσυνδέοντας το αιφνιδιαστικά από το ευρώ στα μέσα Ιανουαρίου με αποτέλεσμα την εκτίναξή του κατά 40% μέσα σε μια συνεδρίαση.
Μεγάλες εκροές από τα ομόλογα
Σε αντίθεση με τα προγράμματα ποσοτικής χαλάρωσης της Fed, το πρόγραμμα αγορών ομολόγων της ΕΚΤ άρχισε σε μια περίοδο δημοσιονομικής λιτότητας όταν οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις μειώνουν τους προϋπολογισμούς τους. Αυτό στην πράξη σημαίνει πως εκδίδουν λιγότερα ομόλογα και οι Ευρωπαίοι επενδυτές έχουν έναν ακόμη λόγο να στρέφονται στο εξωτερικό αναζητώντας αποδόσεις. Τα στοιχεία του Ιανουαρίου δείχνουν πως σημειώθηκαν καθαρές εκροές ύψους 29,8 δισ. ευρώ που προέκυψαν από μαζικές τοποθετήσεις σε ευρωπαϊκές μετοχές εν αναμονή της ποσοτικής χαλάρωσης και των συνεχιζόμενων εκροών από τα ομόλογα. Σε ό,τι αφορά τις ΗΠΑ δεν έμειναν αλώβητες από την αλλαγή στην κατεύθυνση των ροών κεφαλαίων. Οι μαζικές εισροές κεφαλαίων όχι μόνον οδήγησαν το δολάριο στα ύψη, αλλά προκάλεσαν άνοδο των ομολόγων του αμερικανικού Δημοσίου παρά την προσδοκία για αύξηση των επιτοκίων του δολαρίου πιθανώς μέσα στον Ιούνιο. Στοιχεία της Federal Reserve φέρουν τις νέες τοποθετήσεις που έγιναν μέσα στο 2014 σε ομόλογα του αμερικανικού Δημοσίου στα 374,3 δισ. δολάρια και η τάση συνεχίζεται στη διάρκεια του 2015.