Διαφορετικές ερμηνείες για το κατοχικό δάνειο

Διαφορετικές ερμηνείες για το κατοχικό δάνειο

2' 7" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ελλάδα και Γερμανία ξεκινούν από εντελώς διαφορετικές αφετηρίες στην υπόθεση του κατοχικού δανείου. Ενώ η ελληνική πλευρά δεν ξεκαθαρίζει αν πρόκειται για δανειακή σύμβαση, η Γερμανία, σε γνωμοδοτήσεις νομικών συμβούλων του υπουργείου Εξωτερικών, θεωρεί ότι το κατοχικό δάνειο είναι «ζημιά που προεκλήθη από την κατοχή» και άρα πρέπει να εξετασθεί, όπως οι πολεμικές επανορθώσεις, ως ζήτημα που θα έπρεπε να έχει τεθεί «σε εύλογο διάστημα μετά τη σύνοδο των Παρισίων», οπότε και ρυθμίσθηκε το ζήτημα της γερμανικής επανένωσης το 1990.

Νομικοί που υποστηρίζουν το ελληνικό αίτημα αλλά και το κόμμα της γερμανικής Αριστεράς, που έχει καταθέσει επανειλημμένες ερωτήσεις στη γερμανική κυβέρνηση, υποστηρίζουν ότι «το θέμα των επανορθώσεων δεν αναφέρεται αυτολεξεί στην συνθήκη 2+4 για την επανένωση των δύο Γερμανιών».

Η γερμανική πλευρά υποστηρίζει ότι από την άποψη της «ασφάλειας δικαίου» δεν είναι δυνατόν να τεθεί το θέμα των επανορθώσεων «οποιαδήποτε στιγμή μετά τη συμφωνία 2+4». Η ελληνική πλευρά επικαλείται τη διαβεβαίωση του καγκελαρίου Ερχαρντ το 1965 ότι «το δάνειο θα το επιστρέψουμε όταν έχουμε συνθήκη ειρήνης…» και θυμίζει ότι η κυβέρνηση Κολ το 1990 δεν θέλησε –ακριβώς για να αποφύγει τις επανορθώσεις– να περιληφθεί στη συνθήκη 2+4 η λέξη «ειρήνη». Ετσι, όπως ήταν το 1965 από γερμανικής πλευράς «πολύ νωρίς», ήταν και το 1995 όταν έγινε το πρώτο ελληνικό διάβημα μετά το 1990 για το ζήτημα «πολύ αργά».

Εξάλλου, σύμφωνα με τη γνωμάτευση της επιστημονικής υπηρεσίας της γερμανικής Βουλής (Wissenschaftlicher Dienst 2, 093/13), η απαίτηση της ελληνικής πλευράς για το κατοχικό δάνειο δεν ισοδυναμεί με απαίτηση για επανορθώσεις. Για να αποκρούσει αυτό το επιχείρημα η επίσημη γερμανική πλευρά υποστηρίζει ότι το δάνειο με υπόλοιπο –μετά την αποπληρωμή κάποιων δόσεων– 476 εκατ. γερμανικών μάρκων δεν μπορούσαν οι ελληνικές αρχές να «μην το δώσουν», ήταν μέρος της «σχέσης δύναμης κατοχής και κατεχομένου, άρα, εν τη ευρεία εννοία, η απαίτηση για επιστροφή του αφορά επανόρθωση ζημιάς που προεκλήθη στον πόλεμο».

Εκτός επικράτειας

Ο ιστορικός Χάγκεν Φλάισερ, ομότιμος καθηγητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, έχει επισημάνει ότι το ποσό του δανείου δεν χρησιμοποιήθηκε απλά για τις ανάγκες των δυνάμεων κατοχής στην Ελλάδα αλλά και «για τις δαπάνες του Afrika Corps του Ρόμελ», καθώς και για να χρηματοδοτηθεί η «μανία των γερμανικών πολεμικών εφευρέσεων» με χρήματα της Τραπέζης της Ελλάδος, την ώρα που ο ντόπιος πληθυσμός πεινούσε.

Από αυτή την άποψη, αυτά τα χρήματα που χρησιμοποιήθηκαν για τις ανάγκες του γερμανικού στρατού έξω από την ελληνική επικράτεια δεν αντλήθηκαν στο πλαίσιο της συνθήκης της Χάγης που ορίζει τη σχέση κατέχοντα – κατεχόμενου (άρθρο 49) και που θα επικαλεσθεί η γερμανική πλευρά στην περίπτωση μιας προσφυγής στο διεθνές δικαστήριο. Αλλά πόσα είναι αυτά;

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή