Ο κροκόδειλος και ο «δράκος» της ανθρωπιστικής κρίσης

Ο κροκόδειλος και ο «δράκος» της ανθρωπιστικής κρίσης

4' 20" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Με τον προσήκοντα σεβασμό στο θέμα της ζωής γενικώς, τα δελτία ειδήσεων μάς ενημέρωσαν χθες ότι ο κροκόδειλος Σήφης του Ρεθύμνου «εντοπίστηκε νεκρός». Δεν εντοπίστηκε ψόφιος, όπως νομίζω ότι θα ήταν το σωστό, αφού ο Σήφης ήταν ερπετό· ούτε όμως «έφυγε» για την άλλη ζωή, σε μέρος όπου είναι βέβαιο ότι θα περνά καλά, όπως π.χ. στου «παραδείσου τα μπουζούκια» ή στη «γειτονιά των αγγέλων» και άλλα εξίσου εμετικά, διότι μπορεί μεν να τον συμπαθήσαμε, αλλά δεν ήμασταν δα ίσα κι όμοια με τον κροκόδειλο. (Εξάλλου, φαντασθείτε τι φρικτή εντύπωση θα έκανε στους θαμώνες του παραδείσιου μπουζουξίδικου –Παπανδρέου, Μελίνα, Ρίτα Σακελλαρίου κ.ά.– αν ξαφνικά έσκαγε μύτη μέσα ο κροκόδειλος Σήφης…)

Ετσι, προτιμήθηκε η ισορροπία που εξασφαλίζει η παγερή ακρίβεια της γλώσσας του αστυνομικού δελτίου, όταν ο θάνατος αφορά ανθρώπους άσημους, όπως ας πούμε ένας ψαράς στη Χαλκιδική που τον πρόλαβε το μπουρίνι και αγνοείται: «Εντοπίστηκε νεκρός».

Αιτία του θανάτου, πληροφορούμεθα από τις εκτιμήσεις ειδικών (καθώς δεν νομίζω να διεξαχθεί νεκροψία από ιατροδικαστή…), ήταν το κρύο των τελευταίων εβδομάδων. Υπό μία έννοια, λοιπόν, ο αείμνηστος Σήφης, αν δεν ήταν κροκόδειλος, θα μπορούσε να θεωρηθεί ως ένα ακόμη θύμα της ανθρωπιστικής κρίσης. Δεν πρόκειται όμως να ακούσουμε τίποτε τέτοιο, όχι επειδή ένας τέτοιος ισχυρισμός θα ήταν ηλίθιος (αυτό ποτέ δεν ήταν εμπόδιο στην πολιτική ζωή της χώρας), αλλά γιατί μου φαίνεται ότι η ανθρωπιστική κρίση ως πολιτικό επιχείρημα εγκαταλείφθηκε. Το λέω διότι παρατηρώ –και ελπίζω να μην παρατηρώ λάθος– ότι, τελευταία, συγκεκριμένα αφότου ο πρωθυπουργός συναντήθηκε πρώτα με το Διευθυντήριο της Ευρώπης και ύστερα με τη Μέρκελ, έπαυσαν ή, τέλος πάντων, μειώθηκαν κατά πολύ οι αναφορές σε «ανθρωπιστική κρίση».

Να οφείλεται αυτό στο ότι οι κυβερνητικοί (όσοι μιλούν με ξένους, εν πάση περιπτώσει) αντελήφθησαν τη γελοιότητα της αμετροέπειας το θεωρώ απίθανο, αλλά όχι και αδύνατο. Διότι, όταν ακούν έξω για «ανθρωπιστική κρίση» στην Ελλάδα και έπειτα βλέπουν την πραγματικότητα στους δρόμους της Αθήνας, γελούν – αν δεν εκνευρίζονται κιόλας. Η αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, μου έλεγε ένας ξένος διπλωμάτης προσφάτως, σημαίνει τρία πράγματα: εξασφαλίζουμε τη συνεργασία των Αρχών που έχουν απομείνει στη χώρα, στέλνουμε στρατό να φτιάξει και να προφυλάξει τις ζώνες ρίψης και, τέλος, αρχίζουμε να ρίχνουμε τρόφιμα από τον αέρα. Η δυστυχία που έχει φέρει η κρίση (και η θεραπεία της, είναι αλήθεια) είναι πραγματική, αλλά σε καμία περίπτωση δεν εμπίπτει σε αυτό που εννοεί όλος ο υπόλοιπος κόσμος όταν εμείς μιλούμε για «ανθρωπιστική κρίση» στην Ελλάδα.

Αν τα περί ανθρωπιστικής κρίσης πράγματι αποσύρονται από το λεξιλόγιο της κυβέρνησης, αυτό πρέπει να οφείλεται σε ένα λόγο ανάλογης γελοιότητας με εκείνον που τους έκανε να επινοήσουν το επιχείρημα της «ανθρωπιστικής κρίσης». Και αυτός είναι ότι και η ύπαρξη ανθρωπιστικής κρίσης διαπιστώθηκε και αντιμετωπίστηκε νομοθετικά, με τον πρόσφατο νόμο που πέρασε από τη Βουλή. Οι ρυθμίσεις που περιλαμβάνει είναι δυσανάλογες ως προς τη βαρύτητα του όρου «ανθρωπιστική κρίση» που υποτίθεται ότι περιγράφει το πρόβλημα. Εν ολίγοις, δωρεάν ρεύμα και επανασύνδεση παροχής ρεύματος σε άτομα που διαβιούν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας, επίδομα ενοικίου έως και 220 ευρώ για τις πολυμελείς οικογένειες της ίδιας κατηγορίας με την προηγούμενη και, τέλος, επιδότηση σίτισης με εκπτωτικά κουπόνια. Συνολικά, 200 εκατομμύρια, τα οποία θα δοθούν όταν με υπουργικές αποφάσεις αποσαφηνισθούν όροι και προϋποθέσεις.

Συγγνώμη, αλλά αυτό ήταν τελικά η περιβόητη «ανθρωπιστική κρίση»; Διακόσια εκατομμύρια και την αντιμετωπίσαμε; Επιπλέον, δε, οι ρυθμίσεις του νόμου έδειξαν ότι αυτοί που κατήγγελλαν την ύπαρξη «ανθρωπιστικής κρίσης» μάλλον δεν ήξεραν για τι ακριβώς μιλούσαν. Καλή, λ.χ., η ρύθμιση για την επανασύνδεση με τη ΔΕΗ, αλλά ποιους αφορά; Σχεδόν σε κανέναν δεν έχει κοπεί το ρεύμα επειδή δεν πληρώνει τους λογαριασμούς. (Τουλάχιστον ο Τσίπρας, που δεν πλήρωνε μέσω της ΔΕΗ το ΕΕΤΗΔΕ του Βενιζέλου, αυτό όφειλε να το ξέρει…) Μακάρι, λοιπόν, η κυβέρνηση να άφησε κατά μέρος τα περί «ανθρωπιστικής κρίσης». Ας μη φθαρεί από την κατάχρηση και αυτός ο όρος. Θα μας χρειαστεί για να περιγράψουμε την πραγματικότητα, όταν θα έλθει η ρήξη…

Επιχείρηση «Μάννα»

Για τους φιλίστορες, πάντως, και γενικώς για όσους ενδιαφέρονται να διαβάσουν για την τελευταία φορά που η χώρα αντιμετώπισε κανονική ανθρωπιστική κρίση, συνιστώ το βιβλίο του Σκωτσέζου Gus Myles «Επιχείρηση “Μάννα”», που κυκλοφόρησε προσφάτως από τις εκδόσεις ΑΩ. Πρόκειται για τη μοναδική εξιστόρηση (που γνωρίζω εγώ τουλάχιστον) της επιχείρησης των Βρετανών κατά την απελευθέρωση της Ελλάδας, το διάστημα Σεπτεμβρίου-Δεκεμβρίου 1944, για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης που τότε ήταν πραγματική.

Το ύφος της εξιστόρησης, από τον συγγραφέα που είναι πρώην αξιωματικός της RAF, είναι στεγνό και επιδιώκει την ακρίβεια. Χαρακτηριστική, π.χ., είναι η επιμονή του συγγραφέα να αναφέρει κάθε Βρετανό ο οποίος έχασε τη ζωή του στη διάρκεια της επιχείρησης, τις συνθήκες υπό τις οποίες σκοτώθηκε και τον τόπο της ταφής του – επιμονή που, προφανώς, είναι φόρος τιμής στον πατέρα του, ο οποίος ως στρατιώτης μετείχε στην επιχείρηση. Ωστόσο, είναι αυτή η λιτότητα του ύφους χάρη στην οποία ο αναγνώστης αποκτά εύκολα τη γενική εικόνα της επιχείρησης και καταλαβαίνει πόσο σύνθετη ήταν η προετοιμασία της και πόσο δύσκολη η πραγματοποίησή της.

Αξίζουν συγχαρητήρια στον Δημήτρη Μπότση για τη μεταφραστική σχολαστικότητά του και, κυρίως, για τα θαυμάσια ελληνικά του, καθώς και στον καθηγητή Ιστορίας της Σχολής Ευελπίδων Ανδρέα Καστάνη για την εμπεριστατωμένη και αντικειμενική εισαγωγή του, που επιτρέπει και στον τελείως άσχετο αναγνώστη να τοποθετήσει την επιχείρηση που πραγματεύεται το βιβλίο μέσα στο ιστορικό πλαίσιό της.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή