Στα επίπεδα των 3 δισ. ευρώ εκτιμούν οι τράπεζες τις εκροές καταθέσεων των περασμένο Μάρτιο, ως αποτέλεσμα της δυστοκίας στην ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων κυβέρνησης – δανειστών. Για την αντιμετώπιση των εκροών, χθες, η ΕΚΤ αποφάσισε, ακολουθώντας την τακτική των προηγουμένων εβδομάδων, σε μικρή μόνο αύξηση του ορίου του μηχανισμού ELA κατά 700 εκατ., στα 71,8 δισ. ευρώ έναντι 71,1 δισ. Η πίεση στο μέτωπο των καταθέσεων διατηρείται αμείωτη και σύμφωνα με τις τράπεζες το πιθανότερο είναι να διατηρηθεί και το επόμενο διάστημα, τουλάχιστον όσο διαρκεί η αβεβαιότητα. Την κατάσταση επιδεινώνει το μπαράζ αντιφατικών δηλώσεων από μέλη της κυβέρνησης, αλλά και Ευρωπαίους αξιωματούχους, οι οποίες κάνουν λόγο ακόμα και για πλήρη ρήξη των δύο πλευρών.
Η νέα μείωση έρχεται σε συνέχεια των απωλειών καταθέσεων κατά 7,6 δισ. ευρώ τον περασμένο Φεβρουάριο, κατά 12,2 δισ. ευρώ τον Ιανουάριο, ενώ κατά 4 δισ. ευρώ μειώθηκαν τον Δεκέμβριο του 2014. Συνολικά από τα τέλη Νοεμβρίου μέχρι σήμερα οι καταθέσεις έχουν μειωθεί κατά 27 δισ. ευρώ ενώ οι τράπεζες εκφράζουν την ανησυχία τους πως αν δεν υπάρξει οριστική και ξεκάθαρη συμφωνία κυβέρνησης εταίρων (η οποία μάλιστα θα συνοδευτεί από εκταμίευση σημαντικών κεφαλαίων προς την Ελλάδα), τότε η φθίνουσα πορεία των καταθέσεων θα συνεχιστεί. Από το επίπεδο των 237 δισ. ευρώ που ήταν οι καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα τον Δεκέμβριο του 2009, «κατέρρευσαν» στα 150 δισ. ευρώ τον Ιούνιο του 2012, εν συνεχεία ανέκαμψαν στα 165 δισ. ευρώ τον Σεπτέμβριο του 2014 (και μετά μια πολύ καλή τουριστική χρονιά) για να καταρρεύσουν εκ νέου στα 140,4 δισ. ευρώ τον περασμένο Φεβρουάριο, ως αποτέλεσμα της πολιτικής αβεβαιότητας και της δυστοκίας στη διαπραγμάτευση.
Οπως σημειώνουν στελέχη τραπεζών, η πολύμηνη αβεβαιότητα και η αδυναμία συνεννόησης κυβέρνησης – εταίρων έχουν επιφέρει μεγάλα πλήγματα στην αξιοπιστία, κάτι που θα πάρει καιρό να θεραπευτεί. Υπό την πίεση της αβεβαιότητας, πολίτες συνεχίζουν να μεταφέρουν τις καταθέσεις είτε στο εξωτερικό είτε, κυρίως, σε αμοιβαία κεφάλαια και ομόλογα ξένων κρατών.
Οι συνεχείς εκροές καλύπτονται από τη χρηματοδότηση του Ευρωσυστήματος. Τους τελευταίους μήνες, η ΕΚΤ σε εβδομαδιαία βάση προχωρεί στην αύξηση του ορίου του ELA, χορηγώντας ωστόσο την απολύτως απαραίτητη ρευστότητα.
Υποβάθμιση από Fitch
Στην υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας των τεσσάρων συστημικών τραπεζών –Εθνικής Τράπεζας, Τράπεζας Πειραιώς, Eurobank και Alpha Bank– προχώρησε ο οίκος αξιολόγησης Fitch. Σύμφωνα με την ανακοίνωση του οίκου, η αξιολόγηση των εγχώριων συστημικών τραπεζών υποβαθμίζεται στο CCC από B- που ήταν μέχρι πρότινος. Παράλληλα, η Fitch ανακοίνωσε ότι δεν περιλαμβάνονται πια στο καθεστώς αρνητικής παρακολούθησης, που συνήθως αποτελεί προάγγελο υποβάθμισης. Η κίνηση της Fitch έρχεται σε συνέχεια της αντίστοιχης υποβάθμισης της Ελληνικής Δημοκρατίας, την περασμένη εβδομάδα. Σύμφωνα με την ανακοίνωση, η υποβάθμιση των τραπεζών αντανακλά τις πιέσεις στη χρηματοδότηση και τη ρευστότητα, καθώς οι εκροές καταθέσεων αναμένεται να συνεχιστούν μέχρι να βρεθεί ένας συμβιβασμός ανάμεσα στην Ελλάδα και στους πιστωτές της. Επίσης η υποβάθμιση αντανακλά την εξασθένηση των προοπτικών της οικονομίας, που δημιουργεί νέους κινδύνους για την ποιότητα των δανείων και την κεφαλαιακή βάση των τραπεζών.