Τα συναλλαγματικά διαθέσιμα των αναδυόμενων οικονομιών, που λειτούργησαν ως θεμέλιος λίθος της παγκόσμιας οικονομίας την τελευταία δεκαετία, μειώνονται σταδιακά το τελευταίο εξάμηνο και αναμένεται να μειωθούν περαιτέρω τους επόμενους μήνες. Μειώνεται μαζί τους και η δυνατότητα των αναδυόμενων οικονομιών να αγοράζουν ομόλογα των ανεπτυγμένων οικονομιών της Δύσης. Μοιραία θα λείψει στις ΗΠΑ και στις ευρωπαϊκές οικονομίες η στήριξη που τους παρείχαν οι αναδυόμενες και ιδιαιτέρως ο δανεισμός από την Κίνα.
Σύμφωνα με στοιχεία του ΔΝΤ, τα διαθέσιμα αναδυόμενων και αναπτυσσόμενων οικονομιών περιορίστηκαν το 2014 στα 7,7 τρισ. δολάρια καταγράφοντας μείωση κατά 114,5 δισ. δολάρια σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2013. Είναι η πρώτη μείωση που έχει σημειωθεί σε ετήσια βάση από το 1995 οπότε άρχισε η καταγραφή των στοιχείων από το ΔΝΤ. Στο υψηλότερο επίπεδό τους βρέθηκαν τον περασμένο Ιούνιο οπότε έφθαναν τα 8,06 τρισ. δολάρια μετά τη σταδιακή αύξησή τους από τα μόλις 1,7 τρισ. δολάρια στα τέλη του 2004. Από τον Ιούνιο του περασμένου έτους άρχισαν, όμως, να μειώνονται σταθερά στις περισσότερες αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες οικονομίες, εξαιρουμένων μόνο τριών: Μεξικού, Ινδίας και Ινδονησίας. Σύμφωνα, άλλωστε, με αντίστοιχη έρευνα της ING Investment Management, επιταχύνθηκε η μείωσή τους τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο οπότε συρρικνώθηκαν συνολικά κατά 299,7 δισ. δολάρια.
Σε μεγάλο βαθμό τα διαθέσιμα αυτά που αποτελούσαν προϊόν εμπορικών πλεονασμάτων και εισροών από επενδύσεις χαρτοφυλακίου και άμεσες επενδύσεις επέστρεφαν στη Δύση, καθώς διοχετεύονταν στις αγορές ομολόγων Ευρώπης και ΗΠΑ. Συνέδραμαν, έτσι, καθοριστικά στην ανάπτυξη των οικονομιών αυτών που βασίζονταν ώς ένα βαθμό στις εκδόσεις χρέους. Η μείωσή τους φαίνεται να ανησυχεί μερίδα οικονομικών αναλυτών όπως ο Φρέντερικ Νόιμαν της HSBC, τον οποίο επικαλείται σχετικό δημοσίευμα των Financial Times. Ο εν λόγω οικονομολόγος επισημαίνει τον ιδιαίτερο ρόλο της Κίνας σε αυτή την αντιστροφή και τονίζει πως κερδοσκοπικά κεφάλαια από την Κίνα μείωσαν τον δανεισμό στο εξωτερικό όταν άρχισε η αποδυνάμωση του κινεζικού νομίσματος. Προκάλεσαν, έτσι, μαζικές εκροές κεφαλαίων από τη χώρα που το τελευταίο τρίμηνο του περασμένου έτους έφθασαν στο επίπεδο ρεκόρ των 91 δισ. δολαρίων. Και το θέμα δεν περιορίζεται, βέβαια, στην Κίνα, καθώς η διαφαινόμενη πρόθεση της αμερικανικής κεντρικής τράπεζας να αυξήσει τα επιτόκια, ενώ το δολάριο έχει ήδη ενισχυθεί, οδήγησε τους επενδυτές των αναδυόμενων αγορών να περιορίσουν την έκθεσή τους σε δάνεια δολαρίου. Και την ίδια στιγμή, πολλοί επενδυτές των ανεπτυγμένων αγορών περιόρισαν τις επισφαλείς τοποθετήσεις τους σε αναδυόμενες αγορές.
Σε ό,τι αφορά, άλλωστε, τη σύνθεση της παγκόσμιας αγοράς συναλλαγματικών διαθεσίμων, η σχετική έκθεση του ΔΝΤ, που είναι γνωστή ως Cofer, επιβεβαίωσε χθες για μια ακόμη φορά την κυριαρχία του δολαρίου.
Οπως τονίζει, μειώθηκε το μερίδιο του ευρώ στα παγκόσμια συναλλαγματικά διαθέσιμα στο 22,2% το τελευταίο τρίμηνο του 2014 από το 22,6% στο οποίο βρισκόταν το τρίτο τρίμηνο του περασμένου έτους. Σε σύγκριση με το 2013, άλλωστε, το μερίδιο του ευρώ στα συναλλαγματικά διαθέσιμα μειώθηκε κατά 11%. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΔΝΤ, αναμένεται να διευρυνθεί το χάσμα ανάμεσα στα μερίδια των δύο μεγαλύτερων νομισμάτων του κόσμου, το ευρώ και το δολάριο. Κι αυτό γιατί ενισχύεται το μερίδιο του δολαρίου και στα τέλη του τελευταίου τριμήνου του περασμένου έτους είχε φθάσει στο 62,9% από το 62,4% στο οποίο βρισκόταν το τρίτο τρίμηνο. Αναμένεται, άλλωστε, περαιτέρω αύξηση του μεριδίου του δολαρίου, ενώ τους τελευταίους τρεις μήνες έχει ήδη καταγραφεί αύξηση της ζήτησης για δολάρια μετά την ενίσχυση του αμερικανικού νομίσματος, την έναρξη του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης στην Ευρωζώνη και την αποσύνδεση του ελβετικού φράγκου από το ευρώ.