Βίκινγκς, ένα τσούρμο χίπστερ…

Βίκινγκς, ένα τσούρμο χίπστερ…

4' 5" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ο Μεσαίωνας είναι η πιο «κακοποιημένη» περίοδος της Ευρωπαϊκής Ιστορίας. Παρουσιάζεται ως μια σκοτεινή περίοδος, γεμάτη από αιμοδιψείς μονάρχες, «βάρβαρους» πολεμιστές, θεομπαίχτες επισκόπους σε ένα φόντο ομίχλης, υγρασίας και Αποκαλυπτικής ατμόσφαιρας. Σε περίοπτη θέση, ανάμεσα στις «καρικατούρες» που ξεχωρίζουν από τη γενική αυτή κατηγοριοποίηση για την οποία έχει σημαντική ευθύνη και ο κινηματογράφος, είναι οι Βίκινγκς. Από το 1958, όπου ο Κερκ Ντάγκλας και ο Τόνι Κέρτις μονομαχούν στους «Βίκινγκς» φορώντας δερμάτινα μαγιό για τα μάτια της Τζάνετ Λι, ώς το 1999, όταν ο Αντόνιο Μπαντέρας, υποδυόμενος έναν Αραβα ευγενή ταξιδεύει ως «ο 13ος πολεμιστής» με μια ομάδα βόρειων στη Σκανδιναβία για να αντιμετωπίσει μια φυλή αγρίων.

Τα τελευταία δύο χρόνια, οι Βίκινγκς διά χειρός Μάικλ Χιρστ (παραγωγός σεναριογράφος στις δύο κινηματογραφικές παραγωγές για τη ζωή της Ελισάβετ Α΄ με πρωταγωνίστρια την Κέιτ Μπλάνσετ και την τηλεοπτική σειρά «Οι Τυδώρ») ήλθαν ξανά στην επιφάνεια. Κάθε Μάρτιο και Απρίλιο από το 2013, για τρίτη συνεχόμενη χρονιά φέτος στο History Channel, οι Βίκινγκς του Χιρστ, με εντυπωσιακά γυρίσματα στην Ιρλανδία και τον Καναδά και τη συμμετοχή πλήθους ηθοποιών και κομπάρσων, δημιουργούν μια γέφυρα στον χρόνο. Ανάμεσα στον 8ο και τον 9ο αιώνα, και στον 21ο αιώνα. Και τούτο διότι οι ήρωες που έχει επιλέξει ο Χιρστ έχουν μεν αναδυθεί από τα Χρονικά που έχουν διασωθεί από τον Μεσαίωνα, αποτελούν δε, αισθητικά ένα τσούρμο χίπστερ με εντυπωσιακά χτενίσματα, τις απαραίτητες γενειάδες και περίτεχνα τατουάζ. Ούτε λόγος για τη σεξουαλική ελευθεριότητα ανδρών και γυναικών, παντρεμένων ή μη, μια κατάσταση που αποτελεί μάλλον υπερβολικά αισθητικοποιημένη ανακατασκευή μιας ιστορικής πιθανότητας.

Σεξ και βία

Στην Αμερική, ο μυθικός βασιλιάς Ράγκναρ Λόθμπροκ (τον οποίο υποδύεται ο Αυστραλός Τράβις Φιμέλ), ο πρωταγωνιστής της σειράς των Βίκινγκς έχει περιγραφεί και ως ο «Χάγκαρ ο Χίπστερ», μια εξαιρετική παραφθορά που έχει ως έμπνευση τον «Χάγκαρ τον Τρομερό», μια επιτυχημένη κωμική καρικατούρα που από το 1973 έως και το 1988 κοσμούσε διάφορες εφημερίδες των ΗΠΑ αλλά και της Ευρώπης. Η ωμή βία, οι συνωμοσίες και το άφθονο σεξ, θυμίζουν σε αρκετά σημεία την πλοκή του Game of Thrones, το οποίο, όπως φαίνεται, έχει εξοικειώσει το ευρύ κοινό με τη χρήση σπαθιών, τσεκουριών και κοστουμιών εποχής. Η τηλεοπτική σειρά, με κάποιο τρόπο αποκαθιστά τους Βίκινγκς στο πρόσωπο του Ράγκναρ, ο οποίος δεν παρουσιάζεται ως άξεστος βάρβαρος, αλλά ως ένας εξερευνητής με αυθεντικό ενδιαφέρον και ανοχή προς τις άλλες κουλτούρες.

Οι Βίκινγκς του History Channel αποτελούν ένα εξαιρετικά εμπορικό προϊόν, με μεγάλη επιτυχία στη Δυτική Ευρώπη, ωστόσο η επαφή με την ιστορική πραγματικότητα αρχίζει και σταματάει στα ονόματα των πρωταγωνιστών. Είναι σαφές ότι οι συγγραφείς του σεναρίου έχουν βασιστεί σε διάφορα ιστορικά επεισόδια (όπως η επιδρομή του 793 στο μοναστήρι του Λίντισφαρν που περιγράφεται στο Αγγλοσαξονικό Χρονικό, το οποίο γράφτηκε τον 9ο αιώνα και αποτελεί την πρώτη ιστορικά καταγεγραμμένη επιδρομή των Βίκινγκς στη Δυτική Ευρώπη), ωστόσο τα αναμειγνύουν κατά τρόπο που εξυπηρετεί την πλοκή. Οπως η επιδρομή στο Παρίσι που έγινε στα μέσα του 9ου αιώνα και κατέληξε στη λεηλασία της πόλης το Πάσχα του 845. Ο Ράγκναρ Λόθμπροκ ήταν -εν ολίγοις- παρών σε δύο ιστορικά επεισόδια με διαφορά 52 ετών.

«Ματωμένος αετός»

Με σχετική ακρίβεια έχει αποδοθεί ο υλικός πολιτισμός των βόρειων (ο όρος Βίκινγκς είναι παράγωγο της λέξης που στη γλώσσα Δανών, Νορβηγών και Σουηδών σήμαινε την αποστολή που κατέληγε σε επιδρομή). Τα μακρά πλοία των Βίκινγκς του History Channel είναι πιστά αντίγραφα των αρχαιολογικών ευρημάτων στο Γκόκσταντ και το Οζεμπεργκ. Ο εξοπλισμός τους, πολεμικός και οικιακός, είναι επίσης βασισμένος στα αρχαιολογικά ευρήματα. Ωστόσο, την ίδια στιγμή παρουσιάζονται να αγνοούν ότι υπήρχε η Αγγλία, εικόνα που, βεβαίως, είναι απολύτως λανθασμένη, καθώς είναι γνωστό ότι το εμπόριο μεταξύ των βρετανικών νησιών και της Σκανδιναβίας διεξαγόταν ήδη από τη Ρωμαϊκή Εποχή. Ωστόσο αποδίδει την εικόνα πρακτικών, όπως ο «ματωμένος αετός», που (αν όντως πραγματοποιούνταν) αποτελούσε είδος τελετουργικής εκτέλεσης επιφανών αιχμαλώτων.

Η επιτυχία των Βίκινγκς στη Δυτική Ευρώπη εξηγείται. Για τη συλλογική συνείδηση στην Ελλάδα, στην καλύτερη περίπτωση, το μυαλό ταξιδεύει ώς τους Βαράγγους, τους φρουρούς των αυτοκρατόρων του Βυζαντινού Αυτοκράτορα μεταξύ 10ου και 13ου αιώνα. Στην Αγγλία και στη Γαλλία οι Βίκινγκς αποτελούν μέρος της εθνικής ιστορίας. Από τον 9ο έως και τον 11ο αιώνα, μεγάλο μέρος της Αγγλίας κατεχόταν από τους Δανούς, της Σκωτίας από τους Νορβηγούς, ενώ η ίδια η Νορμανδία εμπεριέχει στην ετυμολογία της (γη των ανθρώπων του Βορρά) την ιστορία της. Ακόμη και στη Νέα Γη στον Καναδά στο L’anse aux Meadows, υπάρχουν ίχνη ενός οικισμού ο οποίος φτιάχτηκε πιθανότατα στις αρχές της προηγούμενης χιλιετίας από Σκανδιναβούς εποίκους. Παράλληλα, οι ικανοί αυτοί ναυτικοί, μέσω του Βόλγα και της Μαύρης Θάλασσας, έρχονταν σε επαφή με το Ισλάμ. Υπάρχουν αρχαιολογικά ευρήματα που αποδεικνύουν την επαφή που υπήρχε ανάμεσα στους εμπόρους του Βορρά και το εκλεπτυσμένο Χαλιφάτο των Αββασιδών στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική. Ο κόσμος των Βίκινγκς, σε αντίθεση με την τηλεοπτική μυθολογία του Game of Thrones, ήταν πραγματικός. Τόσο πραγματικός, που ακόμη και σήμερα ερεθίζει το ενδιαφέρον και δημιουργεί νέα ερωτήματα γι’ αυτό τον λαό ικανών ναυπηγών και επιτυχημένων εμπόρων.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή