Με υποχρεωτική μείωση των ωρών εργασίας επιχειρούν οι επιχειρήσεις και ο δημόσιος τομέας της Ιαπωνίας να αλλάξουν άρδην τη σχέση των Ιαπώνων με την εργασία και να καταργήσουν το παραδοσιακό μοντέλο εργασιομανίας. Και αυτό γιατί σε αυτό αποδίδονται πλέον πολλά δεινά της χώρας, όπως η υπογεννητικότητα, η μειωμένη παραγωγικότητα, αλλά και τα εκτεταμένα προβλήματα υγείας, ακόμη και ορισμένοι θάνατοι.
Σχετικό ρεπορτάζ των Financial Times αναφέρει πως οι οίκος συναλλαγών Itochu ευελπιστεί να προσελκύσει πτυχιούχους θεσπίζοντας ωράρια εργασίας που θα αρχίζουν αργότερα και θα λήγουν νωρίτερα. Παράλληλα, η βιομηχανία εκτυπωτών Ricoh απαγορεύει την εργασία μετά τις οκτώ το βράδυ, και η εταιρεία Fast Retailing, που διαχειρίζεται την αλυσίδα ειδών ένδυσης Uniqlo, σκοπεύει να εισαγάγει τετράωρη ημέρα εργασίας για όσους εργαζομένους ενδιαφέρονται για περισσότερο ελεύθερο χρόνο. Στελέχη των εταιρειών επιμένουν, άλλωστε, πως ακόμη κι αν μειωθούν σημαντικά οι ώρες εργασίας, προτίθενται να πληρώνουν καλύτερα όσους εργαζομένους αποδίδουν περισσότερο. Επιπλέον οι δημόσιοι υπάλληλοι θα παίρνουν εφεξής υποχρεωτική άδεια, καθώς οι ριζικές αλλαγές εντάσσονται στο πρόγραμμα του Ιάπωνα πρωθυπουργού για αλλαγή της αγοράς εργασίας και τόνωση της ανάπτυξης.
Στο σχέδιο αναδιάρθρωσης της ιαπωνικής αγοράς εργασίας εντάσσεται, άλλωστε, και η προτεραιότητα που έχει θέσει ο κ. Αμπε για αύξηση του αριθμού των εργαζόμενων γυναικών. Οπως αναφέρει άλλο ρεπορτάζ της ίδιας εφημερίδας, τα εξοντωτικά ωράρια μέχρι αργά το βράδυ και η παράδοση των νυχτερινών εξόδων με παρέες συναδέλφων λειτουργούν απαγορευτικά για τις περισσότερες γυναίκες, που αδυνατούν να συνδυάσουν την εργασία με τις οικογενειακές υποχρεώσεις. Οι επιπτώσεις των εργασιακών αυτών «παραδόσεων» της Ιαπωνίας έχουν επικριθεί ότι ευνοούν τη διατήρηση παραδοσιακών μοντέλων, με τη συντριπτική πλειονότητα του εργατικού δυναμικού να αποτελείται από άντρες.
Η αμφιλεγόμενη πλευρά της μεταρρύθμισης είναι, πάντως, εκείνη που αφορά την παραγωγικότητα, καθώς πολλές επιχειρήσεις σκοπεύουν να αμείβουν τους υπαλλήλους βάσει αυτής και όχι βάσει των ωρών που απασχολούνται. Ηδη η αυτοκινητοβιομηχανία Hitachi αμείβει τα 11.000 διευθυντικά στελέχη της βάσει της απόδοσής τους, και όπως επισημαίνουν οι FT, το γιατί πρέπει να έχει 11.000 ανώτερα στελέχη, αυτό είναι άλλο θέμα. Το θέμα έχει, βέβαια, προκαλέσει αντιδράσεις καθώς άλλοι υποστηρίζουν ότι θα οδηγήσει σε αύξηση της παραγωγικότητας και άλλοι εκτιμούν πως θα επιδεινώσει τις εργασιακές συνθήκες, οδηγώντας σε περαιτέρω αύξηση των ωρών εργασίας. Ενδεικτικά της αλλαγής που συντελείται σταδιακά στην ιαπωνική αγορά εργασίας είναι τα στοιχεία του ΟΟΣΑ, που φέρουν τους Ιάπωνες εργαζομένους να έχουν ήδη περιορίσει τις εξοντωτικές ώρες εργασίας τους από τις 1.809 ετησίως το 2001 στις 1.728 ετησίως το 2011. Στον βαθμό που τα στοιχεία ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, οι Ιάπωνες εργάζονται 100 ώρες τον χρόνο περισσότερο από τους Βρετανούς και 300 ώρες περισσότερες από τους Ολλανδούς. Οι ώρες εργασίας τους είναι ελαφρώς λιγότερες από των εργαζόμενων στην Αμερική και αισθητά λιγότερες από τα ωράρια των εργαζομένων στη Νότια Κορέα, που εργάζονται κατά μέσον όρο 2.193 ώρες τον χρόνο.