Η Ανάσταση και η Εμφάνιση του Χριστού στους μαθητές – τοιχογραφία Μανουήλ Πανσέληνου στο Πρωτάτο, Αγιον Ορος

Η Ανάσταση και η Εμφάνιση του Χριστού στους μαθητές – τοιχογραφία Μανουήλ Πανσέληνου στο Πρωτάτο, Αγιον Ορος

3' 57" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Μεσάνυχτα του Μεγάλου Σαββάτου όλη η Ορθόδοξη Ελλάδα, ο κόσμος της όπου κι αν βρίσκεται, σε πόλεις, χωριά, νησιά, χαίρεται και αγαλλιά με το «Χριστός Ανέστη» και τις αναστάσιμες καμπάνες να στέλνουν μήνυμα χαράς και ελπίδας σ’ όλη την επικράτεια, αλλά και μακρύτερα, στην Ομογένεια. Σε μια εποχή που υπάρχει κρίση και αγωνία, στέρεος συνδετικός κρίκος είναι, και παραμένει, η Ορθοδοξία. Οι αναγνώστες μας που χάρηκαν την περασμένη Κυριακή των Βαΐων τη «Βαϊοφόρο», εικόνα κρητικής σχολής περί το 1500, και την περιγραφή της, ζήτησαν επανάληψη. Οι βυζαντινές εικόνες είναι οι θησαυροί μας, και όχι μόνο οι εικόνες, αλλά και οι τοιχογραφίες που γεμίζουν μεγάλες και μικρές εκκλησιές, αγιογραφίες τέχνης και ευλάβειας. Και εφ’ όσον, μέρες που είναι, φορτισμένες Πάθος και Ανάσταση, μας «μιλούν» με το υψηλό νόημα του θέματος, οφείλουμε να ακούμε τι έχουν να μας πουν.

Από τον μνημειώδη τόμο «Βυζαντινές Τοιχογραφίες» της Μυρτάλης Αχειμάστου – Ποταμιάνου, στη σειρά «Ελληνική Τέχνη» από την Εκδοτική Αθηνών, επελέγη η τοιχογραφία: Μανουήλ Πανσέληνος, Η Ανάσταση και η Εμφάνιση του Χριστού στους μαθητές, π. 1290, η οποία βρίσκεται στο Πρωτάτο (ναός, κεντρικό κλίτος), στο Αγιον Ορος.

Περιγραφή 105 – 106, σελ. 237. «Ο Χριστός, φως του κόσμου, πατεί στις σταυρωτά πεσμένες πύλες του Αδη και σκύβοντας, με θεοπρεπή συγκατάβαση, ανασταίνει “παγγενή” τον Αδάμ. Το ιμάτιο του Χριστού ανεμίζει θριαμβευτικά στην Κάθοδο, με το αριστερό χέρι σηκώνοντας τον σταυρό, με το δεξιό τον προπάτορα. Η ένταση όψης του υπέργηρου Αδάμ, η σεμνή προσμονή της Εύας με τα κατάκλειστα στο μαφόριο χέρια, το ανάστημα του φωτοστεφανωμένου Προδρόμου και η τρυφερή ελπίδα του Αβελ κοσμούν το δεξιό της σκηνής. Πίσω από τον Χριστό, οι προφητάνακτες και προφήτες στέκονται ωσάν στύλος του παλαιού νόμου. Ο ζωηφόρος σταθμός με τον ακάνθινο στέφανο, στον άξονα της σκηνής, σημαιοφορεί ύμνο στο σωτήριο Πάθος, προσκυνούμενος από τους αγγέλους επάνω. Σε σπάνιο συνδυασμό με την Ανάσταση, εικονίζεται δεξιά η παράσταση “Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τα έθνη” που δηλοί η περικοπή του Ματθαίου επάνω. Από αριστερά, οι Απόστολοι προσκυνούν και προσβλέπουν τον Κύριο σε ύψωμα. Ο Χριστός μεταδίδει με ευλογία στους μαθητές την εντολή να διδάξουν το ευαγγέλιο που σηματοδοτεί την ίδρυση της επίγειας Εκκλησίας του».

«Τον Μέγα Αλέξανδρο τον συνάντησα πολλές φορές. Στον ναό του Αμμωνος Ρα στην έρημο Σίβα στην Αίγυπτο, στους δρόμους του Ισπαχάν στην Περσία, στα παγωμένα περάσματα του Τσιτράλ, στο ορεινό Πακιστάν. 2.300 χρόνια μέσα στην παγκόσμια ιστορία σημαδεύονται από μία φυσιογνωμία αμφιλεγόμενη μερικές φορές, αναμφίβολα όμως προικισμένη, χαρισματική, ηρωική». Μιλάει η Σιμόνη Ζαφειροπούλου με διδακτορικό από τη Σορβόννη στην Οικονομία, Κοινωνιολογία της Ανάπτυξης, συγγραφέας του βραβευμένου από την Ακαδημία Αθηνών βιβλίου της «Ακολουθώντας τα βήματα του Μεγάλου Αλεξάνδρου 2.300 χρόνια μετά», εκδόσεις Μίλητος, και φωτογράφος με διεθνή θεματολογία. Αναψηλαφώντας την ιστορία του Μακεδόνα Στρατηλάτη ταξίδεψε «ακολουθώντας τα βήματά του», και αποτύπωσε με τον φωτογραφικό φακό της στοιχεία που αποδεικνύουν ότι ο μύθος του Μεγάλου Αλεξάνδρου παραμένει ζωντανός. Επιβιώνει σε λαούς με άλλον πολιτισμό και άλλες θρησκείες, όπως διαπίστωσε, διασχίζοντας την Τουρκία, τον Λίβανο, την Αίγυπτο, τη Συρία, το Ιράν, το Ιράκ, το Πακιστάν, το Αφγανιστάν, την Ινδία, το Ουζμπεκιστάν, το Τουρκμενιστάν και το Καζαχστάν. Ο θρύλος του εξάπτει, ιδίως για τους σημερινούς νέους, τη φαντασία τους, επειδή έχουν ανάγκη να αντλήσουν από το παρελθόν το μεγαλείο που λείπει από το παρόν.

«Είστε από τη χώρα του Ισκαντέρ; Είστε πολύ τυχερή!» της είπε ο φύλακας στον αρχαιολογικό χώρο Τάξιλα, στο σημερινό Πακιστάν, που οριοθέτησε ο Αλέξανδρος! Ακόμη, όπως το καταθέτει η φωτογράφος, «σε περιοχές όπως το Ιράκ, το Ιράν, το Αφγανιστάν, όπου οι έννοιες του ηρωισμού και της ελευθερίας δοκιμάζονται κάτω από τις συνεχείς ανατροπές της σύγχρονης ιστορίας, ο θρύλος του Μεγάλου Αλεξάνδρου (Ισκαντέρ) διατηρείται μέσα στις παραδόσεις ακέραιος ή ενσωματωμένος σε νέες θρησκείες. «Για τον 20ό και τον 21ο αιώνα που διανύουμε ο Αλέξανδρος εξακολουθεί να φαίνεται τόσο μακρινός και τόσο κοντινός». Και καταλήγει η Σιμόνη Ζαφειροπούλου: «Πάνω στον παγκόσμιο χάρτη, δεν είναι εντυπωσιακό γεγονός ότι στήνεται σήμερα η διεθνής γεωπολιτική σκακιέρα;».

Και τώρα η είδηση: μετά την επιτυχία που σημείωσε η φωτογραφική έκθεση «Ακολουθώντας τα βήματα του Μεγάλου Αλεξάνδρου 2.300 χρόνια μετά» στο Κάιρο, στο παλάτι του Αμίρ Ταζ, που διοργανώθηκε από το υπουργείο Πολιτισμού της Αιγύπτου και την ελληνική πρεσβεία μας στο Κάιρο –πρέσβης ο κ. Χριστόδουλος Λάζαρης που τίμησε τα εγκαίνια, και νέο του πόστο θα είναι η πρεσβεία μας στη Μόσχα– σειρά έχει η Αλεξάνδρεια, με το όνομα του Ελληνα στρατηλάτη. Με πρωτοβουλία της Biblioteca / Alexandrina και σε συνδιοργάνωση με το Γενικό Προξενείο Αλεξανδρείας –γενικός πρόξενος ο κ. Χρήστος Καποδίστριας– η έκθεση φωτογραφίας της Σιμόνης Ζαφειροπούλου θα παρουσιαστεί στους χώρους της βιβλιοθήκης, εγκαίνια στις 10 Μαΐου, διάρκεια ώς τις 20 Μαΐου, ενώ υπάρχει περίπτωση το βιβλίο να εκδοθεί από τη Βιβλιοθήκη Αλεξανδρείας. Πενήντα φωτογραφίες είναι το υλικό της έκθεσης – πειστήριο πως η μαγεία του θρύλου του Μεγάλου Αλεξάνδρου επιζεί στους λαούς Ανατολής και Δύσης.

ΤΗΛΕΦΟΣ

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή