Αβάνα. Η εποχή της αναθέρμανσης των σχέσεων ΗΠΑ και Κούβας χαρακτηρίζεται, ίσως πάνω από όλα, από την τελευταία ενδυματολογική μόδα που αντικρίζει κανείς πάντου. Η αστερόεσσα είναι παρούσα, σε κτίρια, δίκυκλα ταξί, μπλουζάκια, μαντίλια, στενά παντελόνια ποδηλασίας, ακόμα και σε αποσμητικά αυτοκινήτου.
«Βλέπω σήμερα στην Κούβα πράγματα τα οποία πίστευα ότι δεν θα έβλεπα ποτέ», παραδέχεται ένας μεσήλικος, κοιτώντας το παντελόνι μιας νεαρής γυναίκας όπου ακριβώς είναι ζωγραφισμένη η αμερικανική σημαία.
Η νεαρή, η οποία αρνήθηκε να αποκαλύψει το όνομά της, ανησυχώντας να μιλήσει για το σύμβολο ενός έθνους που παραμένει αντίπαλος της Κούβας, παραδέχεται ότι το παντελόνι είναι δώρο φίλου που γνωρίζει πόσο αγαπά την αμερικανική λαϊκή κουλτούρα. «Είναι απλά μόδα και δεν αποτελεί δήλωση κάποιου βαθύτερου νοήματος», λέει καθώς δεν θέλει να βρεθεί στο στόχαστρο των κουβανικών αρχών.
Δημόσια κτίρια
Ομως, μέσα σε αυτή την παντοκρατορία της αστερόεσσας, ένα μέρος παραμένει χωρίς τη δική του αμερικανική σημαία: πρόκειται για την αμερικανική διπλωματική αποστολή. Οι ΗΠΑ και η Κούβα ακόμα και σήμερα συζητούν για τον χρόνο επαναλειτουργίας των πρεσβειών τους.
Στο πλαίσιο της περιφερειακής διάσκεψης κορυφής της περασμένης εβδομάδας, ο Aμερικανός πρόεδρος και ο Κουβανός ομόλογός του, Ραούλ Κάστρο, συνομίλησαν για πρώτη φορά μετά την κουβανική επανάσταση. Την ίδια στιγμή, διπλωμάτες και των δύο πλευρών παραδέχονται ότι όταν θα έρθει το πλήρωμα του χρόνου θα κοσμήσουν τις αντιπροσωπείες τους με τα εθνικά σύμβολα. Στην Αβάνα έχει ήδη ξεκινήσει η αποκατάσταση του ιστού της σημαίας στην αμερικανική διπλωματική αντιπροσωπεία.
Ωστόσο, το γεγονός ότι οι Κουβανοί έχουν τοποθετήσει την αμερικανική σημαία πάνω στα καθημερινά τους ρούχα αποδεικνύει ότι ποτέ δεν έχασαν την αγάπη τους για καθετί αμερικανικό, παρά το εμπάργκο και την πολιτική αντιπαλότητα.
Τα τελευταία χρόνια, η Κούβα έχει διέλθει από πολλές περιόδους συναισθηματικής προσκόλλησης στα σύμβολα και τις σημαίες κάποιων κρατών. Η βρετανική σημαία, π.χ., ήταν του συρμού κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων του Λονδίνου. Βέβαια η αμερικανική σημαία πάντα απεικονιζόταν σε κάποια αντικείμενα. Ομως φαίνεται ότι τώρα κερδίζει έδαφος, γεγονός που προκαλεί ανησυχία. Αρθρο που αναρτήθηκε πέρυσι σε κυβερνητική ειδησεογραφική ιστοσελίδα μιλούσε με απαξία για τη «μόδα της αστερόεσσας», χαρακτηρίζοντάς την μορφή «πολιτισμικού ιμπεριαλισμού».
Αν και από πολλούς θεωρούνται σύμβολο της ελευθερίας, τα ρούχα που τη φέρουν αποπνέουν μια οσμή «λαθρεμπορίου». Πελάτες υποστηρίζουν ότι πολλά από αυτά τα ενδύματα εισάγονται κρυφά από τη Φλόριντα ή τον Παναμά και ότι δεν επιτρέπεται να μεταπωλούνται.
Πολλοί αντιφρονούντες υποστηρίζουν ότι η διάδοση αυτής της μόδας δεν είναι παρά μια κραυγή αλλαγής.
Πολλοί πιστεύουν ότι τα συγκεκριμένα ρούχα πλήθυναν την τελευταία χρονιά. Μάλιστα, κάποιοι απευθύνονται σε ιδιωτικά «καταστήματα», κρυμμένα σε σπίτια και διαμερίσματα, όπου μπορεί κανείς να αποκτήσει την τελευταία λέξη της μόδας σε καλή τιμή.
Οι τιμές κυμαίνονται, με κάποια κομμάτια να κοστίζουν περισσότερο από 15 δολάρια, ποσό υπέρογκο, αν λάβει κανείς υπόψη του ότι ο μέσος κρατικός μισθός ανέρχεται σε 20 δολάρια μηνιαίως. Πολλοί βέβαια ενισχύονται οικονομικά από συγγενείς που ζουν στο εξωτερικό ενώ η επιχειρηματικότητα κάνει τα πρώτα της βήματα, επιτρέποντας σε ορισμένους Κουβανούς να συμπληρώνουν το εισόδημά τους. Τα ρούχα με την αστερόεσσα εκφράζουν, εν μέρει, τον ενθουσιασμό μιας μερίδας Κουβανών για την προσέγγιση της χώρας τους με τις ΗΠΑ.