Να φτάσει όπως-όπως ώς τον Ιούνιο, με την ελπίδα ότι τότε, στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης για τη νέα συμφωνία, θα διαμορφωθεί ένα πακέτο με μικρότερα δημοσιονομικά πλεονάσματα και κάποια μέτρα διευθέτησης του χρέους, που θα μπορεί να το εμφανίσει στο εσωτερικό ως επιτυχία, φαίνεται πως επιδιώκει η κυβέρνηση.
Το «όπως-όπως» περιλαμβάνει από την όλο και πιο απίθανη, όσο περνούν οι μέρες, εξασφάλιση κάποιας χρηματοδότησης από την Ευρωζώνη στο πλαίσιο μιας πολιτικής συμφωνίας, με αντάλλαγμα ανώδυνα πολιτικά μέτρα, έως και τον αναγκαστικό εσωτερικό δανεισμό από τα αποθεματικά των δημόσιων φορέων, που είναι όμως αμφίβολο αν επαρκούν για να αποτρέψουν ένα ατύχημα, μια στάση πληρωμών εντός ή εκτός Ελλάδας.
Ευθύς εξαρχής, η στρατηγική της κυβέρνησης ήταν να επιτύχει μια πολιτική συμφωνία που θα της εξασφάλιζε την αναγκαία ρευστότητα για να καλύψει τις υποχρεώσεις της ώς το τέλος Ιουνίου και προς αυτή την κατεύθυνση κινείται έως σήμερα, διεκδικώντας είτε την αύξηση του ορίου των εντόκων γραμματίων που μπορούν να κατέχουν οι τράπεζες, είτε τα 1,9 δισ. ευρώ από την επιστροφή κερδών που είχαν οι κεντρικές τράπεζες από ελληνικά ομόλογα. Ετσι, αγνόησε πλήρως το τεχνικό σκέλος της διαπραγμάτευσης με την τρόικα, αλλά και επί της ουσίας την απόφαση του Eurogroup της 20ής Φεβρουαρίου, από την οποία προέκυπτε σαφώς ότι εκταμίευση δόσης προϋπέθετε την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε δεσμεύσεις και μέτρα δημοσιονομικού και διαρθρωτικού χαρακτήρα.
Το εμπόδιο
Ο σχεδιασμός προσέκρουσε στην άρνηση των κυβερνήσεων της Ευρωζώνης και της ΕΚΤ να δώσουν χρηματοδότηση οποιασδήποτε μορφής, χωρίς δύσκολα προαπαιτούμενα και χωρίς αξιολόγηση από την τρόικα. Η σκληρή στάση τους ενισχύθηκε από τις αντιμνημονιακές κορώνες των κυβερνητικών στελεχών, τις μονομερείς ενέργειες και την επιδεικτική περιφρόνησή τους στους κανόνες της Ε.Ε.. Επιπλέον, πολλοί θεωρούν ότι η Ευρωζώνη και, λόγω της ποσοτικής χαλάρωσης που εφαρμόζει η ΕΚΤ, είναι πλέον αρκετά ισχυρή για να αντιμετωπίσει την ελληνική κρίση.
Η κυβέρνηση, στο πλαίσιο του «όπως-όπως» αναζήτησε εναλλακτικές πηγές ρευστότητας εκτός Ευρωζώνης (Κίνα, Ρωσία) παίζοντας το γεωπολιτικό χαρτί.
Αφού κι αυτό δεν της βγήκε, προχώρησε στο αφελές αίτημα προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) να αλλάξει το πρόγραμμα πληρωμών των δόσεων, το οποίο επίσης απορρίφθηκε. Ετσι, την Κυριακή του Πάσχα των Καθολικών, μετά τη συνάντησή του με την κ. Λαγκάρντ, ο κ. Βαρουφάκης δεσμεύθηκε ότι η Ελλάδα θα εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της προς το ΔΝΤ «εις το διηνεκές». Δύο εβδομάδες αργότερα, την περασμένη Παρασκευή, άφησε και πάλι να αιωρείται η απειλή της στάσης πληρωμών.
Ταυτόχρονα, όμως, στο υπουργείο Οικονομικών ετοιμάζονται να υποχρεώσουν με νόμο τους δημόσιους φορείς να δανείσουν το κράτος με τα αποθεματικά τους. Αυτά είναι περίπου 2,5 – 3 δισ. ευρώ και από μόνα τους δεν αρκούν για να καλυφθούν όλες οι υποχρεώσεις του Δημοσίου ώς το τέλος Ιουνίου. Ισως είναι εφικτό, λένε αρμόδιοι παράγοντες, εάν σταματήσει οποιαδήποτε άλλη πληρωμή στο εσωτερικό, εκτός από μισθούς και συντάξεις, και εάν δώσει κάτι η Ευρωζώνη, από αύξηση των εντόκων ή τα 1,2 δισ. ευρώ του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ), που από λάθος επεστράφησαν στον ευρωπαϊκό μηχανισμό διάσωσης.
Η Ευρωζώνη
Από την άλλη πλευρά, η Ευρωζώνη επιμένει και προετοιμάζεται για κάθε ενδεχόμενο. Ο πρόεδρος της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, είπε ότι θα χορηγεί ρευστότητα στις τράπεζες όσο αυτές είναι φερέγγυες. Επίσης, η γερμανική εφημερίδα Die Zeit ανέφερε πως το Βερολίνο επεξεργάζεται σχέδιο χρεοκοπίας της Ελλάδας εντός του ευρώ, σε συνεργασία με την ΕΚΤ. Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και στην περίπτωση πιστωτικού γεγονότος, επιβολής περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων κ.λπ., οι τράπεζες θα στηρίζονται από το Ευρωσύστημα, έστω κι αν το κράτος χρεοκοπήσει και πληρώνει με κάποιου είδους παράλληλο νόμισμα (IOU). Ετσι, η μπάλα θα βρίσκεται συνέχεια στην περιοχή της Αθήνας. «Η έξοδος από την Ευρωζώνη θα συμβεί μόνο εάν το θέλουν οι Ελληνες» είπε την Πέμπτη ο κ. Σόιμπλε.
Το ερώτημα είναι γιατί, αφού η στόχευση της κυβέρνησης ήταν να φτάσει στη διαπραγμάτευση για το νέο πρόγραμμα, απέρριψε την πρόταση των Ευρωπαίων να αρχίσει η συζήτηση αυτή αμέσως μετά τις εκλογές. Αυτό, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, είχε προτείνει ο πρόεδρος του Eurogroup, Γ. Ντάισελμπλουμ, στη συνάντησή του με τον κ. Βαρουφάκη στην Αθήνα. «Ας βγούμε να πούμε τώρα ότι το υφιστάμενο πρόγραμμα τελείωσε και ξεκινάμε τις συζητήσεις για νέο» φέρεται να είπε.
Η κυβέρνηση απέρριψε την πρόταση, γιατί δεν ήταν έτοιμη για μια τέτοια διαπραγμάτευση. Προτίμησε το «πρόγραμμα – γέφυρα», όπως ονόμασε επισήμως το σχέδιο «όπως-όπως έως τον Ιούνιο», με τα γνωστά πλέον προβλήματα.