Η απόφαση του προέδρου των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα να αφαιρέσει την Κούβα από τον κατάλογο των κρατών που υποστηρίζουν την τρομοκρατία προσέδωσε στη σύνοδο του Οργανισμού Αμερικανικών Κρατών (ΟΑΚ) του Παναμά ιστορική σημασία.
Η σύνοδος σηματοδότησε έτσι ακόμη ένα κρίσιμο βήμα στον ενταφιασμό του Ψυχρού Πολέμου, εγκαινιάζοντας παράλληλα νέο κεφάλαιο στις σχέσεις μεταξύ των εθνών της αμερικανικής ηπείρου, όπως αναφέρει σε δημοσίευμά του το ινστιτούτο Brookings.
Παρότι οι βάσεις για τη διαδικασία αυτή τέθηκαν επί των ημερών του Μπιλ Κλίντον, η προεδρία του Τζορτζ Μπους του νεώτερου εκτροχίασε την πορεία προς την εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ Ουάσιγκτον και Αβάνας. Τα φαντάσματα της αμερικανικής μονομερούς πολιτικής, όπως αυτή εκδηλώθηκε στον πόλεμο κατά των ναρκωτικών, στο μεταναστευτικό και στις αντιτρομοκρατικές πρωτοβουλίες, στοίχειωσαν τη σύνοδο της Καρταχένα του 2012, ακυρώνοντας τις φιλοδοξίες του προέδρου Ομπάμα.
Τον διπλωματικό γόρδιο δεσμό έκοψαν, όμως, οι πρόεδροι των κρατών-μελών του ΟΑΚ, που απαίτησαν η Κούβα, διά του προέδρου της Ραούλ Κάστρο, να παραστεί στη σύνοδο. Από την πλευρά του, ο πρόεδρος Ομπάμα άδραξε την ευκαιρία. Στην Ολομέλεια του οργανισμού, ο Αμερικανός πρόεδρος σαγήνευσε τον ηλικιωμένο Κουβανό επαναστάτη-πρόεδρο, λέγοντας: «Οι διενέξεις του παρελθόντος μάς κράτησαν εγκλωβισμένους, στερώντας μας ένα μέλλον μοιρασμένων ευθυνών και αμοιβαίου σεβασμού. Φιλοδοξούμε τώρα να διαμορφώσουμε ένα τέτοιο μέλλον, βασισμένο σε πολιτικές που θα βελτιώσουν τη ζωή των πολιτών της Κούβας». Από τη μεριά του, ο Ραούλ Κάστρο αγνόησε τα χρονικά περιθώρια 8 λεπτών, που του είχε παραχωρήσει το προεδρείο, μιλώντας για 48 λεπτά. «Για να αναπληρώσω τις έξι συνόδους κορυφής στις οποίες δεν ήμουν προσκεκλημένος», αστειεύθηκε. Στην ομιλία του, ο Ραούλ αναφέρθηκε εκτενώς σε κάθε κρούσμα αμερικανικού παρεμβατισμού και αδικίας από το 1800, για να καταλήξει όμως σε επαίνους για τον χαρακτήρα του Μπαράκ Ομπάμα και να δηλώσει την πρόθεσή του να συνεργασθεί με την Ουάσιγκτον σε περιβαλλοντικά, αμυντικά και οικονομικά ζητήματα.
Η αφαίρεση της Κούβας από τον κατάλογο των κρατών υποστηρικτών της τρομοκρατίας και η όψιμη εγκατάλειψη της σκληρής ρητορικής της Ουάσιγκτον απέναντι στη Βενεζουέλα δείχνουν ότι η αμερικανική ήπειρος μοιάζει να εισέρχεται σε περίοδο ειρήνης και διακρατικής συνεννόησης.
Ο Αμερικανός πρόεδρος, όμως, δεν παρέλειψε να αναφερθεί στο ζήτημα που κυριαρχεί στις σκέψεις της εξόριστης κουβανικής κοινότητας των ΗΠΑ: εκείνο των πολιτικών ελευθεριών. Μιλώντας σε δημοσιογράφους, στο παρασκήνιο της συνόδου, ο πρόεδρος Ομπάμα είπε: «Στόχος μας δεν είναι η καθεστωτική αλλαγή στην Κούβα. Στόχος μας είναι, όμως, η διασφάλιση της ελευθερίας των Κουβανών και της ικανότητάς τους να διαμορφώνουν το πεπρωμένο τους. Αυτό δεν θα επιτευχθεί μέσω κυρώσεων, αλλά μόνο μέσα από την πειθώ, ενώ οι επιλογές της κουβανικής ηγεσίας δεν απειλούν με κανέναν τρόπο την αμερικανική ασφάλεια».
Ο πρόεδρος Κάστρο υπενθύμισε στους ακροατές του ότι κάθε αλλαγή απαιτεί υπομονή, υπογραμμίζοντας ωστόσο ότι «για κάποια πράγματα δεν είναι δυνατόν να μας πείσετε».