Θορυβημένη είναι η ΔΟΕ από τη ραγδαία και παγκόσμια εξάπλωση του φαινομένου χειραγώγησης αγώνων σε πολλά αθλήματα, όπως προέκυψε από όσα ειπώθηκαν στη συνάντηση που έγινε την περασμένη Δευτέρα στη Λωζάννη, στο πρώτο Διεθνές Φόρουμ για την «ακεραιότητα» των σπορ. Παρόντες ήταν, μεταξύ άλλων, αρμόδιοι υπουργοί από χώρες όπως η Γερμανία, η Γαλλία, η Αγγλία, ο Καναδάς και η Αυστραλία, εκπρόσωποι εθνικών ολυμπιακών επιτροπών από την Κίνα, τη Γερμανία, την Ιταλία και τη Ρωσία, ο γενικός γραμματέας του Συμβουλίου της Ευρώπης, εκπρόσωποι της Ε.Ε., της WADA, της ΕUROPOL, της ΙNTERPOL, της UEFA, της FIBA, της Ευρωπαϊκής Λοταρίας αλλά και εκπρόσωποι ιδιωτικών εταιρειών διοργάνωσης αθλητικού στοιχήματος. Οπως ανακοινώθηκε, η ΔΟΕ αρχίζει την επιχείρηση για την «προστασία των καθαρών αθλητών» η οποία περιλαμβάνει:
1. Τη συμφωνία συνεργασίας με την INTERPOL για την υπόθεση των «στημένων αγώνων» η οποία θα κοστίσει δέκα εκατομμύρια δολάρια. Αντίστοιχο ποσό θα διατεθεί για την αντιμετώπιση του ντόπινγκ.
2. Τη δημιουργία του Συστήματος Πληροφοριών Στοιχηματικής Ακεραιότητας (IBIS) που περιλαμβάνει όλες τις διεθνείς ομοσπονδίες, διοργανωτές στοιχημάτων με αθλητικές διοργανώσεις και άλλους.
3. Τη δημιουργία τηλεφωνικής γραμμής ανώνυμων καταγγελιών που μπορεί να χρησιμοποιείται από αθλητές, προπονητές, διαιτητές, από το κοινό και από οποιονδήποτε έχει υποψίες και θέλει να προβεί σε καταγγελίες σχετικά με την ακεραιότητα αγώνων αλλά και για οτιδήποτε παραβιάζει τον κώδικα ηθικής της ΔΟΕ. Αυτή η γραμμή συνδέεται με το IBIS για περαιτέρω επεξεργασία των καταγγελιών. Για το ποδόσφαιρο η ΔΟΕ παραπέμπει στις αντίστοιχες γραμμές υποδοχής καταγγελιών που ήδη έχουν θέσει σε λειτουργία η FIFA και η UEFA. Επίσης υιοθετήθηκαν μέτρα που αφορούν την εκπαίδευση και την ενημέρωση, τη ροή πληροφοριών και τη διερεύνηση, καθώς και τους περιορισμούς και τη νομοθεσία.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει το απόσπασμα της ομιλίας του πρόεδρου της ΔΟΕ, Τόμας Μπαχ, που συγκρίνει το φαινόμενο του ντόπινγκ με αυτό των χειραγωγημένων αγώνων: «Για την καταπολέμηση της χειραγώγησης αγώνων και της διαφθοράς ο αθλητισμός χρειάζεται τη συνεργασία και τη βοήθεια των κυβερνήσεων και των υπόλοιπων εμπλεκόμενων φορέων περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο θέμα. Για την άλλη μεγάλη απειλή του αθλητισμού, το ντόπινγκ, μπορούμε να κάνουμε πολλά όπως εξετάσεις ούρων και εξετάσεις αίματος. Εχουμε αντικειμενική ευθύνη, έχουμε ροή πληροφοριών και ένα σύστημα επιβολής ποινών. Στην περίπτωση των "στημένων αγώνων" δεν έχουμε τίποτα από αυτά».
Το φόρουμ απηύθυνε κάλεσμα προς τις κυβερνήσεις των χωρών εντός και εκτός Ε.Ε. να υπογράψουν τη σύμβαση για την καταπολέμηση της χειραγώγησης των αθλητικών διοργανώσεων του Συμβουλίου της Ευρώπης (βλ. «Κ» 4/4/15) ώστε αφενός να δημιουργηθούν «εθνικές πλατφόρμες» και αφετέρου να επιβεβαιωθεί η δυνατότητα ποινικής διερεύνησης και επιβολής ποινών από την εθνική νομοθεσία σε περιπτώσεις χειραγώγησης αγώνων.
Ενα «παγκόσμιο έγκλημα»
Παράλληλα με τη ΔΟΕ που εντάσσει περισσότερο δυναμικά στην ατζέντα της το θέμα της καταπολέμησης των «στημένων αγώνων» γίνονται και άλλες κινήσεις που καταλήγουν σε συμφωνίες για την αντιμετώπιση του φαινομένου. Την περασμένη Τετάρτη στο Κατάρ το Διεθνές Κέντρο για την Ασφάλεια των Σπορ (ICSS) που είναι μη κερδοσκοπικός οργανισμός και το τμήμα των Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) που ασχολείται με την καταπολέμηση των ναρκωτικών και του εγκλήματος ανακοίνωσαν την ανάληψη κοινής δράσης ενάντια στη χειραγώγηση αγώνων που αναγνωρίστηκε ως «παγκόσμιο έγκλημα» για το οποίο απαιτούνται έρευνες, καθώς και υιοθέτηση της «κατάλληλης» νομοθεσίας από τις κυβερνήσεις.
Οπως υποστήριξε, στη διάρκεια του συνεδρίου ο Βρετανός ειδικός σε θέματα στοιχήματος Πάτρικ Τζέι, ο παγκόσμιος τζίρος από παράνομους στοιχηματισμούς ανέρχεται σε ένα τρισεκατομμύριο δολάρια, προσθέτοντας ότι «η Κίνα οδεύει να γίνει το επίκεντρο του προβλήματος, καθώς εκεί στοιχηματίζονται ποσά ύψους ακόμη και ενός δισεκατομμυρίου ευρώ για έναν και μόνο ποδοσφαιρικό αγώνα». Καταλήγοντας υποστήριξε ότι η Ασία έχει μετατραπεί στο επίκεντρο της αγοράς στοιχημάτων, με τα παράνομα στοιχήματα να αφορούν κυρίως αγώνες που μεταδίδονται απευθείας τηλεοπτικά και διεξάγονται σε ώρες κατάλληλες για όσους στοιχηματίζουν.
Η συμφωνία των δύο πλευρών βασίστηκε πάνω στα εντυπωσιακά ευρήματα της έρευνας που έκαναν από κοινού το ICSS και το πανεπιστήμιο της Σορβόννης, σύμφωνα με τα οποία:
• Υπολογίζεται ότι 140 δισ. δολάρια «ξεπλένονται» ετησίως μέσω των αθλητικών στοιχημάτων.
• Το 80% των αθλητικών στοιχημάτων παγκοσμίως είναι παράνομα και επομένως «αόρατα» σε ρυθμίσεις και έλεγχο.
• Η χειραγώγηση αγώνων και η απειλή του παράνομου στοιχηματισμού εκτείνεται σε όλες τις χώρες και εστιάζεται ιδιαίτερα σε αθλήματα όπως το ποδόσφαιρο και το κρίκετ που έχουν «στοχοποιηθεί» αλλά και στο μπάσκετ, το τένις, το μπάντμιντον και τους αγώνες μηχανοκίνητων.
• Η Ευρώπη και η Ασία αντιπροσωπεύουν το 85% της νόμιμης και παράνομης στοιχηματικής αγοράς.
• Μόνο τέσσερα δισ. ευρώ αντιστοιχούν στα έσοδα των κρατών μέσω φόρων από τον νόμιμο στοιχηματισμό.
• Πάνω από 8.000 νόμιμοι μπουκμέικερ ασχολούνται με τον αθλητικό στοιχηματισμό. Το 80% αυτών έχει εγκατασταθεί σε χώρες με χαμηλή φορολογία και ανεπαρκείς ελέγχους. Ο αριθμός των παράνομων μπουκμέικερ δεν δύναται να υπολογιστεί.
• Το διαδικτυακό στοίχημα αντιπροσωπεύει το 30% της παγκόσμιας αγοράς.