Βαριά σκιά στις ελληνοαμερικανικές σχέσεις ρίχνει η έντονη αντίδραση των ΗΠΑ στην απόφαση της κυβέρνησης να ψηφίσει τελικά τον νόμο που προβλέπει την αποφυλάκιση και τον κατ’ οίκον περιορισμό του Σάββα Ξηρού, ενώ ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας υπεραμύνθηκε των κυβερνητικών επιλογών, εκφράζοντας ταυτόχρονα τη διάθεσή του για συνεργασία με την Ουάσιγκτον ως προς την αντιμετώπιση των τζιχαντιστών.
Σε οξύτατη δήλωσή του ο Αμερικανός πρέσβης στην Αθήνα, Ντέιβιντ Πιρς, είπε ότι «αυτή η νομοθεσία δεν είναι συνεπής με το πνεύμα της επί μακρόν δέσμευσης της Ελλάδας στη διεθνή αντιτρομοκρατική συνεργασία, και αν αυτή περάσει, θα σημάνει οπισθοδρόμηση στη διμερή μας συνεργασία». Πρόσθεσε ότι «αν ο Σάββας Ξηρός ή όποιος άλλος έχει βάψει με αίμα Αμερικανών διπλωματών τα χέρια του, αφεθεί ελεύθερος, θα αποτελούσε μια βαθύτατα μη φιλική πράξη».
Ο κ. Πιρς αποκάλυψε ότι για τον λόγο αυτό συναντήθηκε με τον υπουργό Δικαιοσύνης Νίκο Παρασκευόπουλο, στις 2 Απριλίου, ενώ ο υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα.
Τη δυσφορία του έναντι της κυβέρνησης εξέφρασε, σύμφωνα με πληροφορίες, και ο Βρετανός πρέσβης Τζον Κίτμερ, σε συναντήσεις που είχε με τον υπουργό Δικαιοσύνης Νίκο Παρασκευόπουλο και τον υπουργό Επικρατείας Νίκο Παππά, ενώ χθες κατέθεσε στεφάνι στον τάφο του Σόντερς που είχε δολοφονηθεί από τη 17Ν. Βρετανικές πηγές, εξάλλου, εκφράζουν την ανησυχία τους και για την ασφάλεια του προσωπικού της βρετανικής πρεσβείας, επισημαίνοντας ότι δεν είναι επαρκείς οι διαβεβαιώσεις της κυβέρνησης.
Η κυβέρνηση
Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου δήλωσε ότι «η Δημοκρατία δεν μπορεί να εκδικείται» και ότι «η Δημοκρατία πρέπει να είναι γενναιόδωρη». Οταν του επισημάνθηκε ότι η χθεσινή συνάντησή του με τους αξιωματικούς της ΕΛ.ΑΣ. έγινε στην αίθουσα «Παύλος Μπακογιάννης», είπε: «Τιμούμε τη μνήμη του. Εχουμε δύο φορές μεγαλύτερη ευαισθησία στο θέμα της 17Ν γιατί τα εγκλήματά της έγιναν στο όνομα της Αριστεράς».
Απαντώντας στον Αμερικανό πρέσβη η κυβέρνηση σε σημείωμά της επισημαίνει ότι θέση της είναι ότι στη νομοθεσία δεν πρέπει να προβλέπονται εξαιρέσεις, ούτε να υπάρχουν φωτογραφικές διατάξεις. Αναφέρει επίσης ότι ο Ξηρός πάσχει από σχεδόν ολική τύφλωση και κώφωση, σκλήρυνση κατά πλάκας και νεφρική ανεπάρκεια με ποσοστό αναπηρίας 98%. Να σημειωθεί ότι η Ελλάδα, αναφέρει η κυβέρνηση, έχει καταδικαστεί από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τις συνθήκες κράτησης του Σάββα Ξηρού.
Το Μέγαρο Μαξίμου επιβεβαίωσε την επικοινωνία Κέρι – Τσίπρα, και τονίζει ότι ο πρωθυπουργός τού εξήγησε τον νόμο, και ότι ο μεγάλος κίνδυνος σήμερα για την Ευρώπη, αλλά και γενικότερα, προέρχεται κυρίως από την ασύμμετρη τρομοκρατία των τζιχαντιστών και τόνισε ότι πρέπει να υπάρξει συνεργασία προκειμένου να την αντιμετωπίσουν.
Σε κυβερνητικούς κύκλους επικράτησε προβληματισμός για την οξύτητα των δηλώσεων του Αμερικανού πρέσβη και τη ραγδαία αλλαγή του κλίματος στις διμερείς σχέσεις, τη στιγμή που οι διαπραγματεύσεις με τους εταίρους βρίσκονται σε κρίσιμη καμπή. Ο κ. Πιρς άφησε να εννοηθεί ότι η στάση των ΗΠΑ θα επηρεαστεί, λέγοντας ότι «δεν μπορούμε να αγνοήσουμε τέτοια πράγματα», ωστόσο οι ίδιες πηγές εκτιμούν ότι το κλίμα θα αποκατασταθεί γιατί αυτό επιτάσσει το κοινό συμφέρον των δύο χωρών.
Ο εκπρόσωπος της Ν.Δ. Κώστας Καραγκούνης δήλωσε ότι η ελληνική κυβέρνηση για να εξυπηρετήσει τα ρουσφέτια της τρομοκρατίας δημιουργεί προβλήματα με τους παραδοσιακούς της συμμάχους και τα γεωπολιτικά στηρίγματα της χώρας. Απαντώντας ο κυβερνητικός εκπρόσωπος «υπενθυμίζει στα στελέχη της Ν.Δ. την υπόθεση του γνωστού κ. Καραβέλα της Siemens, ο οποίος δεν φορούσε βραχιολάκι και ακόμα καταζητείται…».
Remembering our fallen: Capt Bill Nordeen, U.S. Defense Attaché, Athens. @syriza_gr @tsipras_eu @PanosKammenos http://t.co/qTEmrG7OAg”
— David D. Pearce (@daviddpearce) April 17, 2015