Το υπερόπλο της διακοπής της πρόσβασης των ελληνικών τραπεζών στη ρευστότητα του ευρωσυστήματος βάζει στο τραπέζι η ΕΚΤ, αυξάνοντας κατακόρυφα την πίεση για την επίτευξη συμφωνίας Ελλάδας – εταίρων. Σύμφωνα με πληροφορίες, η ΕΚΤ, στις 6 Μαΐου, θα εξετάσει την αύξηση της απομείωσης (haircut) που επιβάλλεται στις εγγυήσεις που προσφέρουν οι τράπεζες για να λάβουν ρευστότητα μέσω του ELA. Εμμέσως πλην σαφώς, η ΕΚΤ προειδοποιεί την ελληνική κυβέρνηση ότι αν το επόμενο 10ήμερο δεν υπάρξει απτή πρόοδος για την ολοκλήρωση της συμφωνίας, τότε, μέσω της αύξησης του haircut, μπορεί να τερματίσει την πρόσβαση των τραπεζών σε ρευστότητα, οδηγώντας στην επιβολή κεφαλαιακών ελέγχων ακριβώς όπως είχε συμβεί στην Κύπρο. «Η ΕΚΤ θα συνεχίσει να παρέχει τη βοήθειά της μέσω του μηχανισμού έκτακτης ρευστότητας (ELA) για όσο διάστημα οι ελληνικές τράπεζες παραμένουν φερέγγυες και έχουν επαρκείς εξασφαλίσεις. Αλλά το τελευταίο διάστημα χάνονται ενέχυρα», είπε ο κ. Ντράγκι μετά το Eurogroup.
Από την πλευρά του, ο εκπρόσωπος της ΕΚΤ Πέτερ Ερλιχ ανέφερε στον λογαριασμό του στο Twitter ότι το Διοικητικό Συμβούλιο της Τράπεζας ενδέχεται «να εξετάσει αλλαγές» σε ό,τι αφορά τα δάνεια του ELA. Δεν έδωσε όμως καμία άλλη διευκρίνιση. Για να αντλήσει μια τράπεζα ρευστότητα μέσω του ELA πρέπει να ικανοποιεί δύο προϋποθέσεις: να είναι φερέγγυα και να διαθέτει κατάλληλες εγγυήσεις. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», το haircut που επιβάλλεται τώρα στις εγγυήσεις που παρέχουν οι εγχώριες τράπεζες διαμορφώνεται, κατά μέσο όρο, στο 20% της τρέχουσας αξίας των τίτλων που προσφέρονται ως εγγυήσεις (εξαρτάται αν είναι ομόλογα Δημοσίου, ομόλογα EFSF, έντοκα, τιτλοποιήσεις κ.ο.κ.). Δεδομένης, όμως, της μεγάλης πτώσης των τιμών των ελληνικών ομολόγων και των άλλων τίτλων, το συνολικό discount που επιβάλλεται στην ονομαστική αξία των τίτλων που δίνονται ως εγγυήσεις προσεγγίζει το 40%. Δηλαδή, για τα 70 δισ. ευρώ που έχουν αντλήσει οι εγχώριες τράπεζες μέσω του ELA, έχουν καταθέσει στην ΕΚΤ εγγυήσεις περίπου 110 εκατ. ευρώ. Αύξηση του haircut θα αφορά το σύνολο των εγγυήσεων και όχι μόνο νέες. Δηλαδή, αν αυξηθεί το haircut από 20% σε 30%, σημαίνει ότι οι τράπεζες θα πρέπει να προσφέρουν πρόσθετες εγγυήσεις 20 δισ. για να διατηρήσουν τη ρευστότητα των 70 δισ. ευρώ. Μια αύξηση του haircut είναι ισοδύναμη με τη διακοπή του ELA.