Ξεκινάει από αύριο η δυσκολότερη, ίσως, περίοδος για το Δημόσιο, με την κυβέρνηση να καλείται να λύσει την πιο δύσκολη εξίσωση: Πώς, με άδεια ταμεία, θα καταφέρει να πληρώσει μισθούς, συντάξεις και Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ). Οι συζητήσεις των τελευταίων ημερών γύρω από την ικανότητα του κράτους να εξυπηρετήσει τις υποχρεώσεις του προς το εσωτερικό και το εξωτερικό δίνουν, πλέον, τη θέση τους στην πράξη, με τα κρατικά ταμεία να έχουν «μαύρη τρύπα» και την κυβέρνηση να προσδοκά σε λύσεις που θα υπερβαίνουν τα γνωστά μονοπάτια.
Από τη Δευτέρα ώς τις 12 Μαΐου, υπάρχουν τρεις «κάβοι» και το οικονομικό επιτελείο αναζητεί περίπου 2 δισ. ευρώ για να τους υπερπηδήσει. Σταθμοί που θα καθορίσουν σε μεγάλο βαθμό τις εξελίξεις και το μέλλον της χώρας:
1. Καταβολή μισθών-συντάξεων. Μέσα στην εβδομάδα που ξεκινάει από αύριο, το υπουργείο Οικονομικών θα πρέπει συνολικά να καταβάλει 1,65 δισ. ευρώ σε μισθούς, συντάξεις και επιχορηγήσεις ασφαλιστικών ταμείων. Από τη Δευτέρα ώς την Τετάρτη, θα πρέπει να πιστώσει 850 εκατ. ευρώ στα ασφαλιστικά ταμεία για να δώσουν με τη σειρά τους τις συντάξεις, ενώ την Τρίτη θα πρέπει να πληρωθούν 400 εκατ. ευρώ για τις συντάξεις του Δημοσίου. Επίσης, τις δύο τελευταίες ημέρες του μήνα, το υπουργείο Οικονομικών θα κληθεί να καταβάλει άλλα 400 εκατ. ευρώ για τους μισθούς των δημόσιων υπαλλήλων.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το υπουργείο Εργασίας έχει ενημερωθεί ότι θα διατεθούν κανονικά τα κονδύλια προς τα ασφαλιστικά ταμεία. Ωστόσο, αρμόδιοι παράγοντες αναφέρουν ότι από την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (ΠΝΠ) –που προβλέπει την υποχρεωτική κατάθεση των διαθεσίμων των φορέων του Δημοσίου στην Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ)– τα αποτελέσματα δεν είναι ικανοποιητικά. Μέχρι την Παρασκευή, το υπουργείο θεωρητικά είχε στη διάθεσή του περί τα 600 εκατ. ευρώ λόγω της ΠΝΠ, αλλά στόχευε στο να αντλήσει περίπου 1,5 δισ. ευρώ. Στο πλαίσιο αυτό, έως τώρα «λείπει» από τα κρατικά ταμεία περίπου 1 δισ. ευρώ, για να εξυπηρετηθούν οι υποχρεώσεις της εβδομάδας προς το εσωτερικό της χώρας.
2. Κάλυψη εντόκων γραμματίων. Στις 8 Μαΐου λήγουν έντοκα γραμμάτια 6μηνης διάρκειας, μέρος των οποίων έχουν στην κατοχή τους ξένοι επενδυτές. Συνολικά, έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους περί τα 150 εκατ. ευρώ και έχουν καταστήσει σαφές ότι δεν προτίθενται να ανανεώσουν την επένδυσή τους. Ετσι, το οικονομικό επιτελείο θα πρέπει να βρει άλλους επενδυτές για να μπορέσει να αναχρηματοδοτήσει τις λήξεις των συγκεκριμένων γραμματίων. Κάτι το οποίο είναι δύσκολο, καθώς η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) συνεχίζει να απαγορεύει στις ελληνικές τράπεζες και τις θυγατρικές τους να αγοράσουν περισσότερα γραμμάτια απ’ ό,τι ήδη κατέχουν.
3. Πληρωμή ΔΝΤ. Οπως όλα δείχνουν αυτή τη στιγμή, η καταληκτική ημερομηνία για τα ταμειακά διαθέσιμα του κράτους είναι η 12η Μαΐου. Ακόμα κι αν με κάποιο τρόπο φθάσει έως εκείνη την ημέρα το Δημόσιο χωρίς να αθετήσει μία από τις υποχρεώσεις του, τα στοιχεία δείχνουν ότι η αποπληρωμή του Ταμείου στις 12 του μήνα δεν είναι διασφαλισμένη. Πρόκειται για ένα ποσό της τάξης των 700 εκατ. ευρώ, το οποίο σήμερα εκλείπει από τον κρατικό κορβανά.
Να σημειωθεί ότι προς το ΔΝΤ υπάρχει άλλη μια υποχρέωση μικρότερου μεγέθους. Στις 6 Μαΐου είναι προγραμματισμένο να καταβληθούν τόκοι ύψους 190 εκατ. ευρώ προς το Ταμείο, οι οποίοι θεωρητικά θα έχουν βρεθεί έως εκείνη την ημέρα. Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω, το υπουργείο Οικονομικών θα πρέπει μέχρι τις 12 Μαΐου να βρει ένα ποσό της τάξης των 2 δισ. ευρώ (1 δισ. ευρώ γι’ αυτή την εβδομάδα, 150 εκατ. ευρώ για τα έντοκα γραμμάτια και άλλα περίπου 900 εκατ. ευρώ για το ΔΝΤ).
Το πρόβλημα, όμως, είναι ότι οι πηγές άντλησης ρευστότητας έχουν σχεδόν εξαντληθεί. Τα ασφαλιστικά ταμεία δεν έχουν ακόμα αποφασίσει για το εάν θα καταθέσουν τα ταμειακά τους διαθέσιμα στην ΤτΕ και από αυτά εκτιμάται ότι μπορούν να αντληθούν πόροι της τάξης των 2 δισ. ευρώ. Αλλά, ακόμα κι αν όλα τα ταμεία αποφασίσουν να προχωρήσουν εθελοντικά στην κατάθεση των διαθεσίμων τους, είναι αβέβαιο εάν θα προλάβει το Δημόσιο τις ασφυκτικές χρονικές προθεσμίες.
Πέραν των ασφαλιστικών ταμείων, ωστόσο, το υπουργείο Οικονομικών έχει «στεγνώσει» κάθε άλλη πηγή ρευστότητας. Είναι ενδεικτικό ότι στον προϋπολογισμό του 2015, το υπουργείο προέβλεπε ότι, μέσω της διαδικασίας του βραχυπρόθεσμου δανεισμού (repos) από τους φορείς του Δημοσίου, θα χρησιμοποιούσε συνολικά, φέτος, 80 δισ. ευρώ (υπενθυμίζεται ότι τα repos ανανεώνονται κάθε 10-15 ημέρες). Ομως, από το πρώτο κιόλας τρίμηνο, το ποσό των repos έχει φθάσει στα 111,8 δισ. ευρώ ξεπερνώντας τον ετήσιο στόχο κατά 31,8 δισ. ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι σε όρους καθαρού νέου δανεισμού, το υπουργείο έχει αντλήσει περί τα 3 δισ. ευρώ περισσότερα απ’ ό,τι υπολόγιζε. Γεγονός που αποδεικνύει ότι τα περιθώρια για μεγαλύτερο εσωτερικό δανεισμό έχουν, πλέον, εξαντληθεί.