Τεχνητά αιμοφόρα αγγεία για εγχειρήσεις στεφανιαίας παράκαμψης (το γνωστό μπάι πας) ανέπτυξαν ερευνητές στην Αυστρία, τα οποία όχι μόνον αφήνουν το αίμα να ρέει κατά μήκος τους χωρίς προβλήματα, αλλά δίνουν τη δυνατότητα στον οργανισμό να αναπλάσει στην περιοχή νέα φυσικά αγγεία, τα οποία θα πάρουν τη θέση τους.
Οι εγχειρήσεις μπάι πας γίνονται για να αντιμετωπισθεί η απόφραξη της στεφανιαίας αρτηρίας, με τον γιατρό να δημιουργεί μία παρακαμπτήρια «οδό», ώστε να αποκατασταθεί η κυκλοφορία του αίματος στην καρδιά.
Μέχρι σήμερα, όμως, σε αυτές τις επεμβάσεις χρησιμοποιούνται μοσχεύματα από τον ίδιο τον ασθενή, όπως τμήματα από μία φλέβα στο πόδι, αφού τα τεχνητά αγγεία που έχουν αναπτυχθεί συχνά έφραζαν.
Το τεχνητό μόσχευμα κατασκευάστηκε από επιστήμονες του Πανεπιστημίου Τεχνολογίας της Βιέννης και του Ιατρικού Πανεπιστημίου στην ίδια πόλη. Αποτελείται από ένα ελαστομερές υλικό, το οποίο σχηματίζεται με τη μορφή μικρών «κλωστών», καθώς ένα ειδικό διάλυμα από πολυμερείς ενώσεις, που παρασκεύασαν οι ερευνητές, περιστρέφεται παρουσία ηλεκτρικού πεδίου. Στη συνέχεια, οι ερευνητές τυλίγουν αυτές τις κλωστές σε μία μπομπίνα για να μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε επεμβάσεις.
Το μειονέκτημα που εμφανίζουν τα υπάρχοντα τεχνητά αιμοφόρα αγγεία είναι πως δεν έχουν τόσο λείες επιφάνειες όσο οι φυσικές αρτηρίες και φλέβες, με συνέπεια να έχουν αυξημένες πιθανότητες να φράξουν με την πάροδο του χρόνου. Για να αντιμετωπίσουν αυτό το μειονέκτημα, οι Αυστριακοί επιστήμονες δημιούργησαν ένα νέο είδος βιοδιασπώμενου πολυμερούς, το οποίο ανήκει στην κατηγορία των θερμοπλαστικών πολυουρεθανών. «Επιλέγοντας πολύ συγκεκριμένα μόρια για δομικούς λίθους, μπορέσαμε να συνθέσουμε μία πολυμερή ένωση με τις επιθυμητές ιδιότητες», όπως αναφέρει στο σάιτ του Πανεπιστημίου Τεχνολογίας της Βιέννης ο Robert Liska, από το Ινστιτούτο Συνθετικής Χημείας του ιδρύματος.
Μάλιστα, οι Αυστριακοί επιστήμονες υποστηρίζουν πως ανοίγει ο δρόμος ώστε η λύση του μπάι πας να μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε ακόμη περισσότερα περιστατικά και μάλιστα με λιγότερες πιθανότητες για ενδεχόμενες επιπλοκές.
Το πολυμερές είναι σχετικά πορώδες, διαθέτοντας μικρά ανοίγματα κατά μήκος του. Με αυτόν τον τρόπο, χωρίς να επηρεάζει την κυκλοφορία του αίματος στο εσωτερικό του, επιτρέπει στον ιστό που βρίσκεται στην περιοχή να πολλαπλασιασθεί. Επομένως, με την πάροδο του χρόνου, λειτουργεί σαν «καλούπι» για τα νέα κύτταρα του οργανισμού που «γεννιούνται», ώστε αυτά να σχηματίσουν ένα νέο αγγείο, καθώς το τεχνητό μόσχευμα αρχίζει να βιοδιασπάται.
Προς το παρόν, η ερευνητική ομάδα έχει κάνει πειράματα μόνο σε ποντίκια, τα οποία ολοκληρώθηκαν με επιτυχία. Παρ’ όλα αυτά, είναι σίγουρη πως εξίσου θετικά θα είναι και τα αποτελέσματα των δοκιμών σε ανθρώπους. «Εξετάσαμε τα τεχνητά μοσχεύματα στα ζώα έξι μήνες αφότου τα υποβάλαμε στην επέμβαση, χωρίς να εντοπίσουμε καμία ένδειξη θρόμβωσης, φλεγμονής ή ανευρύσματος», σημειώνει η Helga Bergmeister από το Ιατρικό Πανεπιστήμιο της Βιέννης.
Πάντως, σημειώνει πως θα γίνουν αρκετές ακόμη ανάλογα προκλινικές δοκιμές, πριν τα τεχνητά αγγεία θεωρηθούν έτοιμα να χρησιμοποιηθούν σε ανθρώπους.