Χωρίς αρνητικές εκπλήξεις για τις ελληνικές τράπεζες πραγματοποιήθηκε χθες το Δ.Σ. της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) καθώς, για άλλη μία εβδομάδα, δεν αποφασίστηκε αύξηση της απομείωσης («κουρέματος») στις εγγυήσεις που καταθέτουν για να αντλούν ρευστότητα . Ωστόσο αύξησε οριακά, κατά 200 εκατ. ευρώ μόνο, το όριο του Μηχανισμού Εκτακτης Ρευστότητας (ELA). Ετσι, το κεφαλαιακό απόθεμα μειώθηκε κατά 500 εκατ. ευρώ σε σχέση με αυτό που διατηρούνταν την προηγούμενη εβδομάδα (από τα 3,5 δισ. στα 3 δισ. ευρώ), που σημαίνει ότι η ΕΚΤ ουσιαστικά «απέσυρε» ρευστότητα από τις εγχώριες τράπεζες, εντείνοντας έτσι τις πιέσεις.
Οι συνθήκες στις τράπεζες καθημερινά επιδεινώνονται εξαιτίας της αβεβαιότητας και είναι χαρακτηριστικό ότι χθες η Moody’s προχώρησε στην υποβάθμιση των προοπτικών των ελληνικών τραπεζών, προειδοποιώντας ταυτόχρονα για τον κίνδυνο επιβολής περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στη χθεσινή συνεδρίαση της ΕΚΤ υπήρξε εκτενής και έντονη συζήτηση για το θέμα του «κουρέματος» των εγγυήσεων χωρίς να ληφθεί σχετική απόφαση. Ωστόσο, αυτή τη φορά οι πιέσεις για αύξηση ήταν πολύ πιο έντονες και τραπεζικές πηγές κάνουν λόγο για οριακή ψηφοφορία, που μετέθεσε το ζήτημα για την επόμενη εβδομάδα. Εκπρόσωπος της ΕΚΤ σημείωσε ότι το ζήτημα των εγγυήσεων των ελληνικών τραπεζών βρίσκεται υπό στενή επιτήρηση. Οπως έγραψε χθες η «Κ», η ΕΚΤ επεξεργάζεται σχέδιο με το οποίο θα προχωρήσει σε μικρή αύξηση του «κουρέματος» στα ελληνικά ενέχυρα, ταυτόχρονα όμως θα διευρύνει τα κριτήρια αποδοχής ενεχύρων. Ετσι οι εγχώριες τράπεζες θα μπορούν να χρησιμοποιούν περισσότερους τίτλους (ουσιαστικά χαρτοφυλάκια δανείων) για την άντληση ρευστότητας. Σε ό,τι αφορά την παροχή ρευστότητας, η ΕΚΤ προχώρησε στην αύξηση του ορίου στα 80,2 δισ. ευρώ από 80 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη, τις τελευταίες ημέρες οι εκροές καταθέσεων έχουν μειωθεί και δεν υπήρχε ανάγκη για μεγαλύτερη αύξηση του ορίου.
Εξαιρετικά ανησυχητική είναι η χθεσινή απόφαση της Moody’s να προχωρήσει στην υποβάθμιση από σταθερές σε αρνητικές των προοπτικών των εγχώριων τραπεζών. Σύμφωνα με τον οίκο, η απόφαση αντανακλά τη σημαντική επιδείνωση των συνθηκών ρευστότητας για τις ελληνικές τράπεζες τους τελευταίους πέντε μήνες. Οπως εκτιμά, από την αρχή του χρόνου οι καταθέσεις έχουν μειωθεί περίπου κατά 30 δισ. ευρώ, που αντιστοιχούν στο 18% των συνολικών καταθέσεων.
Αρνητικά επηρεάζει τις τράπεζες η πτωτική αναθεώρηση των προβλέψεων για την ανάπτυξη την περίοδο 2015-2016, στο 0,5% για τη φετινή χρονιά και στο 1,5% για το 2016, εξαιτίας των πολιτικών εξελίξεων μετά τις εκλογές, που έχουν οδηγήσει σε «πάγωμα» της οικονομικής δραστηριότητας. Η εξασθένηση της οικονομίας σε συνδυασμό με την αύξηση του κόστους του χρήματος θα έχουν σημαντική επίπτωση στα έσοδα και στην κερδοφορία των τραπεζών, ενώ πρόσθετες πιέσεις δημιουργεί η αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Η Moody’s σημειώνει πως η χρηματοδότηση των ελληνικών τραπεζών εξαρτάται, και θα εξαρτάται για μεγάλο διάστημα, αποκλειστικά από την ΕΚΤ λόγω της έλλειψης εμπιστοσύνης που δημιουργεί η αβεβαιότητα για το πρόγραμμα χρηματοδοτικής στήριξης της Ελλάδας και των φόβων για το ενδεχόμενο επιβολής κεφαλαιακών ελέγχων και εξόδου της χώρας από την Ευρωζώνη.
Σε ό,τι αφορά την πορεία των «κόκκινων» δανείων, η Moody’s θεωρεί ότι θα συνεχίσουν την ανοδική πορεία και προβλέπει ότι μέχρι το τέλος του 2015 θα ανέλθουν στο 38% με 40% από 34,2% τον Δεκέμβριο του 2014. Στο πλαίσιο αυτό, η Moody’s εκτιμά πως οι ελληνικές τράπεζες πιθανότατα θα χρειαστούν πρόσθετα κεφάλαια.