Οσοι δεν ανήκουν στους ευνοημένους της μακράς πασοκικής ηγεμονίας, δεν έχουν τις καλύτερες αναμνήσεις από το θρυλικό σύνθημα «Εδώ και τώρα». Ενα σύνθημα εξίσου πλανερό με το σταυραδέρφι του «Το ΠΑΣΟΚ στην κυβέρνηση, ο λαός στην εξουσία». Και εξίσου αδιάφορο για την πολιτική πραγματικότητα και τις δυνατότητες επαλήθευσής του· ο ετσιθελισμός σαν ανώτατο στάδιο του βολονταρισμού. Το «Εδώ και τώρα» το ακούμε και σήμερα, ενταγμένο σε εντελώς διαφορετικά συμφραζόμενα. Και δεν το λέει πια μόνο το ΠΑΣΟΚ, αλλά και η Ν.Δ. και το «Ποτάμι». Οι αυτοπροσδιοριζόμενες ως ευρωπαϊκές ή φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις δηλαδή, η ευρωπαϊκότητα των οποίων εντούτοις (και πρωτίστως των δύο κομμάτων που και κυβέρνησαν και συγκυβέρνησαν) δεν βρήκε πολλά και καθαρά να πει όχι τόσο για την υποδοχή και την περιφορά των λειψάνων της Αγίας Βαρβάρας όσο για το υπερκείμενο μείζον ζήτημα: τον χωρισμό Εκκλησίας και κράτους.
Το σημερινό «Εδώ και τώρα», που ακούγεται σε ποικίλες μορφές του ίδιου πάντα περιεχομένου, αφορά τις διαπραγματεύσεις. Και, λόγω και του τελεσιγραφικού του χαρακτήρα, δεν μοιάζει με απλή συμβουλή ή συνετή παρότρυνση, αλλά με απαίτηση: «Εδώ και τώρα συμφωνία». Ή: «Επρεπε να είχαμε υπογράψει χθες». Την αντιπολιτευτική «παραίνεση» τη δικαιολογεί εν μέρει το βάλτωμα της οικονομίας, λόγω της χρονίζουσας αβεβαιότητας, και η εξάντληση και των τελευταίων αντοχών της κοινωνίας. Ο τόνος με τον οποίο λέγεται όμως είναι κάτι περισσότερο από επιτιμητικός: είναι απειλητικός και πιεστικότατος. Και μάλιστα μονόπλευρα.
Σωστά εγκαλείται η κυβέρνηση για τη χρονοβόρα «δημιουργική ασάφειά» της, εξαιτίας της οποίας δεν ξέρουμε ποια ακριβώς είναι τα όρια του σκοπούμενου «έντιμου συμβιβασμού». Ξέρουμε όμως, το βλέπουμε μήνες, ότι δεν είναι αυτή ο μοναδικός λόγος που δεν έχει υπάρξει ακόμα συμφωνία. Ευθύνεται και η στάση των δανειστών, που πότε δεν συμφωνούν μεταξύ τους, πότε παραδέχονται λάθη τους αλλά δεν συναινούν στην απολύτως αναγκαία διόρθωσή τους, πότε προβάλλουν νέες απαιτήσεις βασιζόμενοι σε λαθεμένα στοιχεία. Και πάντα, όποτε φαίνεται ότι κάτι πάει να γίνει, σπεύδουν να αυξήσουν αυθαίρετα και εκβιαστικά κάποιον συντελεστή ή ένα ποσοστό, υπονομεύοντας τις συζητήσεις. Είναι σαν να μορφοποιείται το ίδιο σενάριο κάθε φορά: Πριν από μια νέα σύσκεψη κορυφής, και πάνω που πάει να δημιουργηθεί κλίμα μιας κάποιας αισιοδοξίας, έρχεται μια δήλωση του κ. Σόιμπλε και για το τι θα συζητηθεί και για το τι (δεν) θα αποφασιστεί – και φτου κι απ’ την αρχή.
Το «Εδώ και τώρα» δείχνει να ενδιαφέρεται πρωτίστως ή αποκλειστικά για το περιέχον (τη συμφωνία, γενικώς) και να υποβαθμίζει τη σημασία του περιεχομένου. Πάει έτσι χέρι χέρι με την άλλη εντόνως προβαλλόμενη απαίτηση: «Πάση θυσία συμφωνία». «Πάση»; Και μάλιστα δίχως να θυσιαστούν οι πάντες, αφού μέχρι τώρα οι ισχυροί εξαιρούνταν, όπως το λέει ακόμα κι ο κ. Σόιμπλε;