Επίσκεψη στους ξένους

2' 45" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Εχουν περισσέψει και οι εικόνες και οι συζητήσεις για τους μετανάστες. Δημοσιεύματα, τηλεοπτικές εκπομπές, ντοκιμαντέρ, συζητήσεις, διαμάχες· το μεγάλο, από τα μεγαλύτερα θέματα του 21ου αιώνα, όλο και πιο πιεστικό. Χιλιάδες οι νεκροί στη Μεσόγειο, η Ευρώπη σε αμηχανία, οι πολιτικοί σε αδυναμία, το πρόβλημα σύνθετο και κοινωνικά εκρηκτικό.

Προχθές, όμως, όσοι συμμετείχαμε στη δράση x apartments της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών, ήρθαμε αντιμέτωποι με την άλλη (και όχι μια άλλη) πραγματικότητα. Δύσκολο να ενταχθεί η ζωή στην τέχνη (και το αντίστροφο) χωρίς το εγχείρημα να μην αντιμετωπιστεί με μερική απαξίωση ως «διά περιφερόμενους εστέτ και μόνον». Δύσκολο και να κυκλοφορείς στις υποβαθμισμένες περιοχές της Αθήνας απαλλαγμένος από στερεότυπα, θετικά ή αρνητικά. Το πιο δύσκολο, εν ολίγοις, αυτήν ειδικά την εποχή, είναι να αντιμετωπίσεις τους μετανάστες ως κανονικούς ανθρώπους, χωρίς να τους φορτώσεις είτε το φωτοστέφανο του μάρτυρα είτε την αγριότητα του παρείσακτου.

Και προχθές, περπατώντας επί τέσσερις σχεδόν ώρες, από τον σταθμό Αττική έως τα ενδότερα της Κυψέλης, σε μια σύνθετη διαδρομή με δρόμους, παράδρομους, στενά και αδιέξοδα, επισκεπτόμενοι υπόγεια και ταράτσες, με τη συγκατάθεση, φυσικά των ενοίκων τους, είδαμε, σε πύκνωση, έναν κόσμο κοντινό και μακρινό την ίδια στιγμή.

Γιατί ο Μουσταφά, ο Σάμι, ο Κασίμ, η Αννα, που άνοιξαν τα σπίτια τους και μας περίμεναν για να διηγηθούν ιστορίες ή να απαντήσουν σε ερωτήσεις, για λίγα λεπτά, ήταν συνεσταλμένοι, διστακτικοί, φιλικοί αλλά και αμήχανοι. Ηθελαν να τους γνωρίσουμε, εφόσον δέχτηκαν να συμμετέχουν στο project (λίγο άχαρα ακούγεται η λέξη εκ των υστέρων) χωρίς όμως να γίνουν και θέαμα. Το x apartments είναι ιδέα ενός Γερμανού, του Ματίας Λίλιενταλ, που έχει ήδη εφαρμοστεί σε πολλές πόλεις της Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής, της Λατινικής Αμερικής. Στην Αθήνα τη μετέφερε η Στέγη στο πλαίσιο του καινοτόμου Fast Forward Festival. Δεν θα μιλήσουμε ούτε για την «κοινωνική στροφή της τέχνης» ούτε για τα «εναλλακτικά μοντέλα καλλιτεχνικής παραγωγής και παρέμβασης σε δημόσιους ή ιδιωτικούς χώρους». Θα μιλήσουμε μόνον για ανθρώπους. Για την ακρίβεια, για ανθρώπινες ιστορίες, αυτές που συναπαρτίζουν, ανάμεσα σε άλλα, τη ζωή της πόλης.

Το γιατί έφυγαν από τους τόπους τους και ήρθαν στη χώρα μας, μπορεί καθένας να φανταστεί: ανέχεια, πόλεμοι, επιθυμία για ένα καλύτερο μέλλον για τα παιδιά τους. Στριμώχνουν, μέσα στα ελάχιστα τετραγωνικά που τους αναλογούν, ό,τι περισσότερο μπορούν. Επιπλα, ενθυμήματα, μικροαντικείμενα, λούτρινα ζωάκια, εικόνες και οπωσδήποτε βαλίτσες. Δυο, τρεις, τουλάχιστον, σε θέση αναμονής. Τα Σαββατοκύριακα μπορεί να μαζεύονται στο σπίτι του ενός ή του άλλου, να μαγειρεύουν τη δική τους κουζίνα, να ανταλλάσσουν τα νέα της εβδομάδας, να χαίρονται που αναπνέουν ελεύθερα. Ο 18χρονος Σ., με άριστα ελληνικά, θέλει να γίνει δημοσιογράφος -«αν τα καταφέρω θα είμαι ο πρώτος μαύρος δημοσιογράφος στην Ελλάδα», λέει γελώντας – σπουδάζει ήδη σε μια σχολή.

Ο Ν. από τη Συρία είναι πάνω από 20 χρόνια στη χώρα μας, νοικιάζει ένα περιποιημένο μικρό τριάρι. Μαζί με τη γυναίκα του και τη μικρή του κόρη, ελπίζουν ότι κάποτε μπορεί να επιστρέψουν στη πατρίδα τους, αισιοδοξούν, πιστεύουν ότι ούτως ή άλλως «η ζωή είναι ένα ταξίδι».

Κι εμείς κι αυτοί, συναντηθήκαμε σε ένα κοινό: την περιέργεια για τη ζωή των άλλων. Ετσι ήρθαμε κοντά, έστω και για λίγο: με ερωτήσεις και απαντήσεις. Ακούγαμε, μας άκουγαν. Η συνάντηση δεν κράτησε πολύ, είναι η αλήθεια. Επισκέπτες είμαστε και αναπόφευκτα θεατές, όπως κι εκείνοι δέχτηκαν να εκτεθούν, ανοίγοντας σ’ εμάς, τους «ξένους», το τελευταίο τους καταφύγιο: το σπίτι τους.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή