Αποψη: Επέκταση του προγράμματος

Αποψη: Επέκταση του προγράμματος

3' 18" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Μετά τις παλινωδίες και περιπλανήσεις των τελευταίων τεσσάρων μηνών, με το μεγάλο κόστος που αυτές συσσώρευσαν για την οικονομία και τη χώρα συνολικά, τα περιθώρια για μια δίκαιη, ρεαλιστική και πολιτικά ανεκτή λύση έχουν στενέψει επικίνδυνα. Η κυβέρνηση έχασε το «παράθυρο ευκαιρίας» της θετικής διεθνούς εικόνας γι’ αυτήν και σχετικής προδιάθεσης. Και όπως η εμπειρία διδάσκει, σε αυτού του είδους τη διαπραγμάτευση, ο χρόνος μετράει υπέρ του ισχυρού – και αυτός δεν είναι η Ελλάδα.

Η κυβέρνηση εξακολουθεί να θέλει και να προσπαθεί για μια συνολική συμφωνία: κλείσιμο του παρόντος προγράμματος, εκταμίευση του υπολοίπου και νέο πρόγραμμα με ελάφρυνση του χρέους (έστω χωρίς «κούρεμα») και με αναπτυξιακή διάσταση. Οικονομικά και πολιτικά είναι σωστό. Αλλά δεν μπορεί να γίνει πλέον, για δύο λόγους. Πρώτον, γιατί ο χρόνος δεν αρκεί και τα ταμειακά διαθέσιμα έχουν εξαντληθεί. Και, δεύτερον, γιατί εξαιτίας της διαπραγματευτικής τακτικής μας όλο αυτό το διάστημα, οι εταίροι (όχι μόνο η Γερμανία) δεν επιθυμούν πλέον συνολική λύση πριν κλείσει το πρώτο πρόγραμμα. Θέλουν τώρα να διαπιστώσουν δείγμα γραφής από την κυβέρνηση με την ψήφιση στη Βουλή ενός επώδυνου πακέτου μέτρων.

Το κλείσιμο του πρώτου προγράμματος, όμως, δεν είναι απλή υπόθεση. Οχι μόνο για την ελληνική πλευρά και τις «κόκκινες γραμμές» της σε θέματα όπως το ασφαλιστικό και τα εργασιακά, αλλά και για τους κανόνες και τη δυναμική μεταξύ των εταίρων. Το ΔΝΤ σε αυτή τη φάση αδυνατεί να εκταμιεύσει. Ακόμα και με μια «πλήρη και συνολική» συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο («staff-level agreement») –πράγμα ήδη δύσκολο από μόνο του– το καταστατικό του Ταμείου εμποδίζει την εκταμίευση εάν δεν υπάρχει εγγυημένη χρηματοδότηση της Ελλάδας για τους επόμενους 12 μήνες και εχέγγυα για τη βιωσιμότητα του χρέους.

Στο παρελθόν, σε αντίστοιχες δυσκολίες οι Ευρωπαίοι εταίροι έδιναν τις σχετικές διαβεβαιώσεις, τώρα όμως με το πρόγραμμα να τελειώνει τον Ιούνιο δεν μπορούν να το κάνουν.

Οι εταίροι έχουν καταλήξει στο ότι δεν θέλουν να δουν τη χώρα σε στάση πληρωμών. Αντίστοιχα, όμως, δεν είναι διατεθειμένοι να δανείσουν μακροπρόθεσμα την ελληνική κυβέρνηση στην παρούσα μορφή της. Η μόνη συνεπώς λύση που διαφαίνεται στον ορίζοντα είναι –πάλι– η επέκταση του προγράμματος για μερικούς μήνες, όπως αποκάλυψε και η εφημερίδα Süddeutsche Zeitung. Σε αντίθεση με τον Φεβρουάριο, τουλάχιστον αυτή τη φορά –και δεδομένης της ταμειακής ασφυξίας– αυτή η επέκταση θα συνοδεύεται από μια εκταμίευση ικανή να αγοράσει λίγο χρόνο για την Ελλάδα.

Η εκταμίευση μπορεί να πάρει τη μορφή μέρους των οφειλομένων από την Ε.Ε., ή πιο πιθανό τα κέρδη της ΕΚΤ και μαζί και μια χαλάρωση εκ μέρους της ΕΚΤ της δυνατότητας αγοράς βραχυπρόθεσμων τίτλων του Δημοσίου από τις ελληνικές τράπεζες. Το ΔΝΤ δεν θα εκταμιεύσει τη δική του δόση. Προφανής προϋπόθεση όμως της όποιας εκταμίευσης ή διευκόλυνσης θα είναι η ψήφιση από την ελληνική Βουλή ενός δύσκολου πακέτου μέτρων, με έμφαση στο δημοσιονομικό και με μετάθεση για το νέο πρόγραμμα των δύσκολων θεμάτων του ασφαλιστικού και των εργασιακών.

Ακόμα και με μία παρόμοια εκταμίευση, βέβαια, η Ελλάδα θα δυσκολευτεί να αντεπεξέλθει στις άνω των 10 δισ. υποχρεώσεις του καλοκαιριού (εξαιρουμένων τρεχουσών δαπανών και ανανέωσης βραχυπρόθεσμων τίτλων) – υποχρεώσεις στο ΔΝΤ, την ΕΚΤ και για αποπληρωμή τόκων. Η πίεση συνεπώς για συμφωνία επί ενός νέου προγράμματος θα παραμείνει. Ομως, πιθανόν ο χρόνος να αρκέσει για τη διεξαγωγή ενός δημοψηφίσματος επί του νέου προγράμματος, κάτι που φαίνεται να κερδίζει έδαφος στους εταίρους μας ως προϋπόθεση για τη συμφωνία ενός νέου χρηματοδοτικού πακέτου της τάξεως των 30-50 δισ. και την ψήφισή του από τα δικά τους Κοινοβούλια.

Για την οικονομία μας, αυτή η «λύση» της εκ νέου παράτασης του προγράμματος ναι μεν γλιτώνει από τα χειρότερα, πλην όμως επιτείνει την αβεβαιότητα και καταστρέφει πλέον κάθε ελπίδα θετικών ρυθμών ανάπτυξης για φέτος. Πολιτικά, για την κυβέρνηση, της αγοράζει λίγο χρόνο για να τελειώσει την εσωτερική της διαπραγμάτευση, με την προϋπόθεση ότι μπορεί να περάσει το πακέτο μέτρων από τη Βουλή και να φέρει μια πειστική πρόταση για έγκριση με δημοψήφισμα. Σε κάθε περίπτωση, το πολιτικό τοπίο σε μερικούς μήνες θα είναι αισθητά διαφοροποιημένο από το σημερινό. Προσδεθείτε για τις αναταράξεις που έρχονται.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή