Θα πρέπει κανείς να έχει ήδη επισκεφθεί το εστιατόριο «Κουκουβάγια» προκειμένου να αναγνωρίσει την πόρτα της εισόδου. Επεσα στην παγίδα και έτσι έπρεπε να κάνω τον γύρο, με αποτέλεσμα να φτάσω με καθυστέρηση μερικών λεπτών στο ραντεβού μας.
Αλλά ο προσκεκλημένος μου δεν ενοχλήθηκε. Μάλιστα είχε την ευκαιρία να μιλήσει με τον Περικλή Κοκκινά, έναν από τους πέντε σεφ του εστιατορίου, τον οποίο γνωρίζει και θαυμάζει πολύ. Πρέπει να πούμε ότι πίσω από το φιλικό αλλά σοβαρό παρουσιαστικό του, ο Ρόμπερτ Πεκ, πρέσβης του Καναδά στην Ελλάδα, γνωρίζει πολλούς ανθρώπους στην Αθήνα.
Από τη στιγμή που έφτασε στην Ελλάδα, βρίσκεται παντού: σε φιλανθρωπικά έργα, διαλέξεις, συναυλίες, ακόμη και στις πιο απίθανες ταβέρνες ή εστιατόρια. Εχει ήδη επισκεφθεί δεκάδες νησιά, πόλεις και χωριά, προκειμένου να συναντήσει τις τοπικές αρχές. Ξεχωρίζει από τους συναδέλφους του λόγω της ειλικρίνειάς του και της προθυμίας του να γνωρίζει τους Ελληνες, όλους τους Ελληνες, και αυτό του δίνει ένα προβάδισμα.
Το μυστικό του ίσως να κρύβεται στη Μαρία, τη σύζυγό του, η οποία είναι Καναδή ελληνικής καταγωγής, ή στο γεγονός ότι ο Ρόμπερτ Πεκ ήταν τοποθετημένος στην καναδική πρεσβεία στην Αθήνα από το 1994 έως το 1998, ως σύμβουλος του τότε πρέσβη. «Εκείνη την εποχή, ζούσαμε με τη σύζυγό μου στην πλατεία Μαβίλη και κοντά μας υπήρχε μια μικρή ταβέρνα που έψηνε κάθε βράδυ. Αυτή η ταβέρνα δεν υπάρχει πια.
Τώρα μένουμε στη Φιλοθέη, όπου δεν υπάρχει ιδιαίτερη ζωή τριγύρω. Η πρόσβαση στην πόλη μού λείπει, έτσι ερχόμαστε εδώ το βράδυ», λέει, προσθέτοντας: «Ευτυχώς, η πρεσβεία μετακόμισε στο Χαλάνδρι, έχει περισσότερη ζωή εκεί».
«Ανοιχτό γραφείο»
Τους πήρε χρόνια να βρουν μια τοποθεσία, να υπερκεράσουν τη γραφειοκρατία για να μετακινήσουν την πρεσβεία, αλλά για τον πρέσβη, αυτό έγινε μόνο για λόγους ασφαλείας. «Βεβαίως, οι πρεσβείες μας θα πρέπει να είναι μακριά από κεντρικούς δρόμους, όπως συμβαίνει σε όλες τις χώρες του κόσμου, πρόκειται για σημαντικό παράγοντα, αλλά σε αυτήν την περίπτωση το κτίριο στο Κολωνάκι έπρεπε να ανακαινιστεί, δεν υπήρχε χώρος στάθμευσης και δεν ήταν πρακτικό. Επειτα, έχουμε μια αντίληψη “ανοιχτού γραφείου” πλέον. Ετσι, εργαζόμαστε σε έναν χώρο όπου όλοι είμαστε μαζί. Είναι μια πρόκληση, έχει ενδιαφέρον».
Το εστιατόριο αρχίζει να γεμίζει με κόσμο και, μετά την παραγγελία μας, ρίχνει μια ματιά γύρω του, εμφανώς ευχαριστημένος, ενώ δείχνει σαν να εξομολογείται όταν ψελλίζει «αγαπώ την Ελλάδα». Δεν κρύβει ότι η επιστροφή του στην Αθήνα ως πρέσβη ήταν ένα όνειρο ζωής για τον ίδιο. Πρώτη φορά επισκέφθηκε την Ελλάδα σε ηλικία έξι ετών. Ζούσε τότε στην Αφρική με τους γονείς του και έκαναν τον γύρο της Ευρώπης με τροχόσπιτο.
Ακολούθησαν αρκετά καλοκαίρια εδώ, και οι γονείς του ήταν πολύ χαρούμενοι που παντρεύτηκε Ελληνίδα, έστω και αν η Μαρία είχε εγκαταλείψει τη χώρα σε ηλικία πέντε ετών. Για πολλά χρόνια, ενώ υπηρετούσε στην Αλγερία ή αλλού, ήλπιζε ότι θα έφτανε η στιγμή που θα του ανακοίνωναν ότι μετατέθηκε στην Ελλάδα, όχι μόνο για επαγγελματικούς, αλλά κυρίως για συναισθηματικούς λόγους.
Πολλαπλή βοήθεια
Σκέφτεται ότι ο προσωπικός του δεσμός με τη χώρα μας θα μπορούσε να συμβάλει, σε ανθρωπιστικό επίπεδο, στην ελληνική κοινωνική ζωή, ειδικά από τότε που επήλθε η κρίση, το 2011. «Αναγκάζομαι να βγαίνω έξω από το γραφείο προκειμένου να κατανοήσω καλύτερα τα κοινωνικά προβλήματα. Μας ζητούν κάθε μέρα να βοηθήσουμε για την υποστήριξη διαφόρων ομάδων και προσπαθούμε να το κάνουμε με σεμνό τρόπο».
Οικοδόμησε ένα σύμφωνο συνεργασίας μεταξύ του νοσοκομείου «Ελπίς» και αυτού του Τορόντο για την ενίσχυση της χωρητικότητας του πρώτου, ώστε να αποτραπεί το φαινόμενο μαζικής μεταφοράς παιδιών από την Ελλάδα προκειμένου να υποβληθούν σε μεταμόσχευση. «Εχουμε μεγάλη εμπειρία σε αυτόν τον τομέα», τονίζει.
Βοηθάει επίσης το Ασυλον Ανιάτων, ένα σωματείο στην Κυψέλη, ένα από τα μοναδικά κέντρα που παρέχει βοήθεια σε μη αυτοεξυπηρετούμενα άτομα με χρόνια προβλήματα υγείας. Για τον σκοπό αυτό, ο κ. Πεκ δίνει προτεραιότητα στις πολιτιστικές δράσεις με τη συμμετοχή Ελλήνων καλλιτεχνών.
Παντού πρέπει να αναδειχθεί μια νέα γενιά πολιτικών
Οταν ο πρέσβης Ρόμπερτ Πεκ μιλάει, ξεχνάς τον τίτλο του, το κύρος του. Είναι σαν να κάνεις διάλογο με έναν φίλο, ερωτευμένο με την Ελλάδα, παθιασμένο με την εξέλιξή της, θέλοντας πάντα το ποτήρι μισογεμάτο. Ρομαντικός και ταυτόχρονα ρεαλιστής, με μια δόση ενσυναίσθησης και ανθρωπιάς. Του αρέσει να ξεμακραίνει από τις συζητήσεις του πρωτοκόλλου. «Οι Ελληνες δεν θέλουν να λένε όχι. Ξέρω ότι βλέπουν το ένδυμα του πρέσβη και δείχνουν μερικές φορές περισσότερο σεβασμό, αλλά προσπαθώ να εκμηδενίσω τις αποστάσεις για να τους κατανοήσω καλύτερα. Αυτό που με θλίβει είναι να βλέπω έναν νεαρό Ελληνα να σκέφτεται ότι δεν μπορεί να πετύχει στην ίδια του τη χώρα. Φεύγει, λοιπόν, για τον Καναδά ή την Ευρώπη. Αυτό δεν είναι κάτι νέο για την Ελλάδα, δεν είναι φαινόμενο μοναδικό, γιατί υπάρχουν και άλλες ευκαιρίες αλλού. Ομως, παρά τα προβλήματα, πρέπει πάντα να διατηρείται μια ελπίδα. Πρέπει, επομένως, να γίνει μια επαναπροσέγγιση των επενδυτών».
Υπάρχουν σύμφωνα συνεργασίας μεταξύ Καναδών και Ελλήνων παραγωγών κρασιών, παραγωγών από τη Λήμνο. Δηλώνει ότι αγαπά αυτό το νησί το οποίο επισκέπτεται συχνά, μάλιστα είχε μόλις εγκαινιάσει μια αναμνηστική αφιερωματική πλάκα για δύο Καναδές αδελφές νοσοκόμες οι οποίες είχαν σώσει ζωές κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Πρόκειται για τις Jessie Β. Jaggard και Mary Frances Munro, οι οποίες απεβίωσαν από δυσεντερία κατά τη διάρκεια του πολέμου, το 1915. Είναι τα μοναδικά θύματα από το σύνολο των 70 Καναδών αδελφών νοσοκόμων που υπηρέτησαν στον 1ο και 3ο καναδικό σταθμό Πρώτων Βοηθειών, που βρίσκονταν στον Μούδρο. «Πέρα από την ιστορική πλευρά, μου αρέσουν τα νησιά όπου δεν υπάρχει μαζικός τουρισμός».
Σε όλες τις χώρες, πιστεύει, είναι απαραίτητο να αναδειχθεί μια νέα γενιά πολιτικών, το συμφέρον των οποίων θα πρέπει να είναι η συμβολή στη γενική ευημερία. Ο ίδιος ήδη σκέφτεται το μέλλον. «Είτε ως διπλωμάτης είτε όχι, ελπίζω να μπορέσω να συμβάλω και να κάνω κάτι για την Ελλάδα». Για εκείνον η χώρα μας δεν είναι μόνο τα τοπία, αλλά και οι μυρωδιές, οι γεύσεις και οι ήχοι. Οπως επίσης και οι μουσικές, για παράδειγμα τα τραγούδια της Μαίρης Λίντα ή της Νάνας Μούσχουρη που λατρεύει, ενώ ανασύρει και άλλα ακόμα, όπως αυτά της Χαρούλας Αλεξίου. Δεν καταλαβαίνει πώς σε κάποιον μπορεί να μην αρέσει αυτή η μουσική που χαϊδεύει τα αυτιά μας. Θεωρεί ότι είναι σημαντικό η Ελλάδα να τιμά τους Ελληνες που έχουν διαπρέψει στο εξωτερικό, όπως τη διάσημη Ελληνοκαναδή υψίφωνο Τερέζα Στράτας, την οποία τίμησε πριν από λίγες ημέρες η Εθνική Λυρική Σκηνή.
Το ορυχείο στις Σκουριές, τα υδροπλάνα και οι άθλοι του Ηρακλή
Ο Ρόμπερτ Πεκ γνωρίζει καλά την κοινωνική κρίση, αλλά έχει επίσης και μια πολιτική άποψη. Γι’ αυτό, σε διάστημα τεσσάρων ετών, συνδιαλέχθηκε με πέντε κυβερνήσεις και δεκάδες υπουργούς. Οπως η πλειονότητα των συναδέλφων του, έτσι και ο ίδιος προσπάθησε να χτίσει γέφυρες με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη μετά την άφιξή του. Συνάντησε ακόμη και τον Αλέξη Τσίπρα, την εποχή που το ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ στις δημοσκοπήσεις ήταν μόλις 4%. Σήμερα, για να έχει κανείς επαφές με καλούς συνομιλητές, είναι ίσως μια πιο περίπλοκη υπόθεση, αλλά δεν χάνει την ελπίδα του. Και δικαιολογημένα, αφού ο Καναδάς έχει προς διαβούλευση κάποια ακανθώδη ζητήματα, όπως το χρυσωρυχείο στις Σκουριές. Ενώ αγοράστηκε από την καναδική εταιρεία Eldorado Gold το 2012, ορισμένοι κάτοικοι της περιοχής κοντά στις Σκουριές εξακολουθούν να διαδηλώνουν εναντίον αυτής της επένδυσης. Ο κ. Αλέξης Τσίπρας συμφώνησε μαζί τους.
Αλλά ο Ρόμπερτ Πεκ δεν καταθέτει τα όπλα. «Ο Καναδάς οικοδομήθηκε χάρη στην αξιοποίηση των φυσικών πόρων και η Eldorado είναι μια εταιρεία που έχει να επιδείξει επιτυχίες σε όλον τον κόσμο. Είτε στην Τουρκία είτε στη Νότια Αμερική, η εταιρεία προσπαθεί να χτίσει γέφυρες και να δημιουργήσει θέσεις εργασίας. Χάριν του κοινού συμφέροντος, νομίζω ότι χρειαζόμαστε διάλογο, με κλειστές κάμερες. Οι μεταλλωρύχοι, ένα επάγγελμα που περνά από πατέρα σε γιο, τι θα κάνουν αν κλείσει το ορυχείο;». Για εκείνον, ο εποικοδομητικός διάλογος είναι απαραίτητος για να αποφευχθούν κύκλοι άσκοπων ενεργειών. Θεωρεί μάλιστα ότι αυτό είναι θέμα μεταξύ των δύο χωρών. «Η Ελλάδα και ο Καναδάς είχαν ανέκαθεν εγκάρδιες σχέσεις, συνδεόμαστε στενά μέσω μιας πολύ ισχυρής διασποράς, πρόκειται για μια ανθρώπινη γέφυρα μεταξύ των δύο χωρών. Και οι μόνοι που επένδυσαν στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια αυτής της δύσκολης περιόδου είναι οι Καναδοί και οι Κινέζοι».
Το πιάτο του, ψάρι με πατάτες, έφτασε εξαιρετικά διακοσμημένο, άρχισε να το δοκιμάζει, παρά τη λιγότερο… εύπεπτη συζήτηση. «Ο Καναδάς έχει επίσης βιώσει δύσκολες στιγμές, σίγουρα όχι τόσες όσες η Ελλάδα, αλλά και πάλι… Η Wall Street Journal είχε έναν τίτλο στις αρχές της δεκαετίας του ’90 “Καναδάς, η μπανανένια Δημοκρατία”, επειδή το χρέος μας ήταν αυξημένο. Ομως, με μια σημαντική πολιτική συναίνεση η οικονομία μας έχει γίνει μια από τις ισχυρότερες και του G7. Υπάρχει, επομένως, μια μορφή αλληλεγγύης των Καναδών απέναντι στην Ελλάδα».
Εν μέσω πλήρους κρίσης, οι εταιρείες PSP, Fairfax και Eldorado πράγματι επένδυσαν στη χώρα «επειδή πιστεύουν σε ιστορίες επιτυχίας», επιμένει. Η PSP είναι ένα συνταξιοδοτικό ταμείο που επένδυσε 100 δισεκατομμύρια δολάρια και διαθέτει μετοχές στο αεροδρόμιο της Αθήνας. Η Fairfax εξαγόρασε τη Eurobank και το Praktiker και κατέχει μετοχές της Jumbo. Ερωτηθείς εάν η Eldorado σκέφτεται να αποχωρήσει από την Ελλάδα, ο Καναδός πρέσβης δεν διστάζει να ξεκαθαρίσει την κατάσταση: «Αυτή η εταιρεία έχει ένα επιχειρησιακό σχέδιο και είναι έτοιμη να επενδύσει εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ. Τώρα έχει ανακληθεί η άδεια, οπότε πρόκειται προφανώς για επιχειρηματική εργασία. Θέλουν να καταλάβουν τι ακριβώς επιθυμεί η κυβέρνηση. Αν θέλει επενδύσεις, πρέπει να μας υποδείξει ποιες. Αυτό είναι ένα πολύπλοκο ζήτημα που δυστυχώς έχει πολιτικοποιηθεί. Είναι πιο σεβαστό να λες τα πράγματα με ειλικρινή τρόπο παρά με ένα μεγάφωνο», παραπονιέται, επισημαίνοντας ότι η Ελλάδα έχει χάσει πολύ χρόνο όσον αφορά τις μεταρρυθμίσεις.
Τα υδροπλάνα
Καθ’ όλη τη διάρκεια των συζητήσεων σχετικά με τις επενδύσεις, ομολογεί ότι υπάρχει μία που κατέχει ιδιαίτερη θέση στην καρδιά του. Αυτή των υδροπλάνων. Υπάρχει ένας νόμος-πλαίσιο για τα υδροπλάνα από τον Απρίλιο 2013, που δεν εφαρμόζεται, «είναι χρονοβόρο να αποκτήσεις άδεια κατασκευής ενός υδροδρομίου. Θα είναι αδύνατο επομένως να υπάρξει για το φετινό καλοκαίρι, και αυτό με θλίβει». Το πρώτο θαλασσοδρόμιο είχε εντούτοις εγκριθεί στην Κέρκυρα πριν από τις εκλογές του Ιανουαρίου, αλλά προκειμένου να λειτουργήσει, θα πρέπει να υπάρχει ένα δίκτυο. Εδώ και τρεις μήνες, όμως, τίποτα δεν έχει προχωρήσει. «Υπάρχει ανταγωνισμός μεταξύ των αεροπορικών εταιρειών, αλλά είναι και μια εναλλακτική επιλογή για τον ταξιδιώτη και ίσως μια λύση για τα νησιά που δεν έχουν αεροδρόμιο. Ολος ο κόσμος φαίνεται να είναι υπέρ αυτού του εγχειρήματος, αλλά δεν γίνεται τίποτα. Είναι κρίμα, αυτό θα μπορούσε να ενισχύσει τον τουρισμό και, ιδιαίτερα κατά την περίοδο του χειμώνα, να χρησιμεύσει ως ασθενοφόρο για να βοηθήσει έκτακτα περιστατικά». Οι επενδύσεις είναι μια πρόκληση στην Ελλάδα για τους ξένους. Σαν ένα νοερό νεύμα προς τον Ηρακλή, θα ήθελε να είναι σε θέση να εγκαινιάσει τις δώδεκα επενδύσεις που θα καθιστούσαν αυτή τη χώρα έναν τόπο ευκαιριών.
Το βλέμμα του, με διακριτικότητα, πέφτει στο ρολόι του. Καταλαβαίνω την ευγένεια της χειρονομίας του και του προτείνω να τον αφήσω να επιστρέψει στο γραφείο του.
Η συνάντηση
Συναντηθήκαμε στο εστιατόριο «Κουκουβάγια», πίσω από το ξενοδοχείο Χίλτον στο κέντρο της Αθήνας. Ο προσκεκλημένος μας επέλεξε ψάρι με πατάτες και μία κόλα διαίτης, εγώ προτίμησα καλαμάρι. Ο λογαριασμός ήταν 49 ευρώ.
Oι σταθμοί του
1959
Γεννιέται στον Καναδά.
1981
Πτυχίο από το Concordia University.
1982
Μπαίνει στο Διπλωματικό Σώμα.
1989
Παντρεύεται την Ελληνοκαναδή Μαρία Πανταζή.
1994-1998
Τοποθετείται στην καναδική πρεσβεία στην Αθήνα ως σύμβουλος του πρέσβη.
2004-2007
Η Αλγερία είναι το πρώτο του πόστο ως πρέσβη του Καναδά.
2007-2010
Επικεφαλής Εθιμοτυπίας. Από την περίοδο αυτή θυμάται ιδιαίτερα την επίσημη επίσκεψη στην Ελλάδα της γενικής κυβερνήτου τον Νοέμβριο του 2009, την επίσημη επίσκεψη στον Καναδά των αυτοκρατόρων της Ιαπωνίας το 2010, τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες στο Βανκούβερ το 2010.
2011
Τοποθετείται πρέσβης του Καναδά στην Αθήνα.