Η πολιτική ποσοτικής χαλάρωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) με μηνιαίες αγορές τίτλων 60 δισ. ευρώ φαίνεται να αποφέρει καρπούς αλλά σταδιακά, με τις τιμές καταναλωτή να ενισχύονται τον Μάιο για πρώτη φορά μετά από ένα εξάμηνο, προσφέροντας μια ανάσα ανακούφισης. Στόχος της πολιτικής ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ, η οποία έχει τεθεί σε εφαρμογή από τις αρχές Μαρτίου, είναι να ενθαρρύνει τη ρευστότητα στο διατραπεζικό σύστημα και κατ’ επέκταση τον δανεισμό σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά, ώστε να δοθεί ώθηση στην πραγματική οικονομία και να ενισχυθούν οι τιμές.
Στην επίσημη συνεδρίαση της ΕΚΤ σήμερα, αναμένεται να διαμορφωθεί κάποια εικόνα για το πόσο ικανοποιημένος είναι ο πρόεδρός της, Μάριο Ντράγκι, και τα υπόλοιπα μέλη της ευρωτράπεζας από την πορεία της Ευρωζώνης. Ο Κρίστιαν Σουλτς, οικονομολόγος της Berenberg Bank, εκτιμά ότι ο κ. Ντράγκι θα αναφερθεί με επιφυλακτικότητα στην οικονομική προοπτική της Ευρωζώνης και θα δεσμευθεί για τη συνέχιση του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2016.
Αν και η άνοδος του πληθωρισμού στο 0,3% τον Μάιο απέχει από τον στόχο της ΕΚΤ -που ορίζεται «χαμηλότερα αλλά κοντά στο 2%»- είναι αναμφισβήτητα θετική ένδειξη. Οπως καταδεικνύουν τα στοιχεία, η Ευρωζώνη ξεφεύγει από τον κίνδυνο του αποπληθωρισμού και κατ’ επέκταση της μακροχρόνιας στασιμότητας στην ανάπτυξη συγκριτικά με τον Δεκέμβριο, όταν οι τιμές στην Ευρωζώνη είχαν υποχωρήσει στο -0,2%. Τον Απρίλιο, οι τιμές ήταν στάσιμες στο 0%. Οπότε η άνοδος των τιμών τον Μάιο έστω κατά 0,3% είναι ενθαρρυντική. Καταγράφηκε, συν τοις άλλοις, μικρή ενίσχυση της δραστηριότητας στον μεταποιητικό κλάδο έπειτα από αύξηση των ρυθμών ανάπτυξης στον ευρωπαϊκό Νότο κατά τη διάρκεια του πρώτου τριμήνου του έτους.
Η Credit Suisse εκτιμά πως η Ευρωζώνη έχει εξέλθει από τη φάση της υποχώρησης των τιμών. Ειδικότερα εάν ληφθούν υπόψη επιμέρους στοιχεία. Ο ετήσιος πληθωρισμός στα τρόφιμα, τα αλκοολούχα ποτά και τα προϊόντα καπνού αναρριχήθηκε τον Μάιο κατά 1,2% αντί του 1% τον Απρίλιο. Ενίσχυση της κατανάλωσης στην Ευρωζώνη σηματοδοτεί, επίσης, η άνοδος των τιμών στον κλάδο των υπηρεσιών κατά 1,3% τον Μάιο από το 1% τον Απρίλιο. Η Τζένιφερ ΜακΚέουν, αναλύτρια της Capital Economics στο Λονδίνο, αναφέρει σε έρευνα ότι τα τελευταία στοιχεία για την πορεία των τιμών προσφέρουν «κάποια ανακούφιση» στο διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ. Προσθέτει, ωστόσο, «θα χρειαστεί να είναι ισχυρή η στήριξη της ΕΚΤ στο άμεσο μέλλον, διότι οι ανοδικές πιέσεις στις τιμές εξακολουθούν να είναι αδύναμες και η ανάκαμψη των οικονομιών της Ευρωζώνης είναι βαθμιαία».
Η ενίσχυση της δραστηριότητας στον μεταποιητικό κλάδο επιβεβαιώνει τη βαθμιαία επιτάχυνση των ρυθμών ανάπτυξης στην Ευρωζώνη. Αναλυτικότερα, ο δείκτης διευθυντών προμηθειών (ΡΜΙ) της εταιρείας αναλύσεων Markit διαμορφώθηκε στις 52,2 μονάδες τον Μάιο από τις 52 μον. τον Απρίλιο, αντικατοπτρίζοντας μικρή άνοδο. Το γεγονός, όμως, ότι ο δείκτης ΡΜΙ βρίσκεται σε επίπεδα υψηλότερα των 50 μονάδων, το κομβικό σημείο μεταξύ συρρίκνωσης και ανάπτυξης, αντανακλά σημαντική βελτίωση του οικονομικού κλίματος.
Οι προτεραιότητες του ΔΝΤ
Οι κυβερνήσεις που δεν είναι αντιμέτωπες με κρίση χρέους δεν θα πρέπει να υποβάλουν τις οικονομίες τους σε μέτρα σκληρής λιτότητας μόνον και μόνον για να αποπληρωθούν νωρίτερα οι επενδυτές, προειδοποίησε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ). Το ΔΝΤ διευκρινίζει πως σε ακραίες περιπτώσεις όπως της Ελλάδας ή της Ιαπωνίας, η μείωση του δημόσιου χρέους θα πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα. Στην έκθεση του ΔΝΤ επισημαίνεται πως «αν και το χρέος μπορεί να είναι επιζήμιο για την ανάπτυξη μιας χώρας, δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να αποπληρώνεται το ταχύτερο δυνατό», εννοώντας ότι έτσι προκαλούνται συνέπειες στην οικονομική δραστηριότητα. Σχετικό δημοσίευμα της Financial Times αναφέρει ως χαρακτηριστικό παράδειγμα τη βρετανική κυβέρνηση που στοχεύει σε πλεόνασμα μέχρι τη λήξη της κοινοβουλευτικής θητείας της ώστε να αξιοποιηθεί μέρος του για την αποπληρωμή του δημόσιου χρέους.