Στιγμές Αίγινας

Η ζωή θα έπρεπε να είναι όπως μία μέρα στο κοντινότερο νησί του Αργοσαρωνικού. Ας την απολαύσουμε!

«Αίγινα» λες και πιάνεις συζήτηση. Ολοι έχουν μια ιστορία στο μυαλό τους. Οι παλιοί πήγαιναν στα ’70s στην Αγία Μαρίνα: «Στο κλαμπ του Ζορμπά ήμασταν κάθε βράδυ, δεν τα πρόλαβες εσύ αυτά». Οι νεότεροι έχουν έρθει μονοήμερη με το σχολείο ή έχει σπίτι κάποιος φίλος τους: «Ξέρεις τον Νίκο τον Χαλδαίο;». Χαλδαίος, Μπέσης, Γκαρής, Γρυπαίος, Μπήτρος, Χατζίνας. Σίγουρα θα ξέρετε κι εσείς έναν.

Τη λένε «φιστικονήσι» για τον γνωστό ΠΟΠ καρπό και «Μύκονο της Αριστεράς» μετά τη νέα κυβέρνηση. Τώρα έγινε της μόδας. Οι ντόπιοι κοκορεύονται ότι έχει έρθει στην ταβέρνα τους ο Βαρουφάκης, ταξίδευαν μαζί στο flying με τον Τάκη Σπυριδάκη ή έχουν γειτόνισσα τη Σμαράγδα Καρύδη. Σε ένα σαρανταπεντάλεπτο με το δελφίνι, επίσης, τα παράνομα ζευγαράκια βρίσκουν σούπερ κρυψώνα.

Στην πραγματικότητα, μπορείς να περάσεις πολλές διαφορετικές διακοπές στην Αίγινα. Το κοινό της είναι ετερόκλητο, αν και το γλυκό, αιγινήτικο φως συνήθιζε να εμπνέει καλλιτέχνες. Ζωγράφους, γλύπτες και λογοτέχνες «τράβαγε» από παλιά το νησί. Από τον Νίκο Καζαντζάκη, που έγραψε στην Αίγινα την «Οδύσσεια», τον Κώστα Βάρναλη που εμπνεύστηκε «Το φως που καίει», τον Νίκο Νικολάου, τον Χρήστο Καπράλο, τον Φώτη Κόντογλου, τον Γιάννη Τσαρούχη, τον Μόραλη, τον Σεφέρη, τον Ελύτη, μέχρι την Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ και τον γλύπτη Κώστα Βαρώτσο, που έρχονται ακόμη και σήμερα.

Με το που κατέβεις απ’ το πλοίο, το μάτι σου θα πέσει στο κτίριο Βογιατζή. Ενα διατηρητέο νεοκλασικό σπίτι-σήμα κατατεθέν του νησιού. Η αρχιτεκτονική της Αίγινας, ωστόσο, είναι πολυσυλλεκτική. Θα βρεις το νεοκλασικό, το λαϊκό νησιώτικο σπίτι, το πελοποννησιακό αλλά και το αιγινήτικο, όπως χαρακτηρίζεται το στενόμακρο κτίσμα που συχνά περιβάλλεται από ένα οικόπεδο. Οι Αιγινήτες χρησιμοποιούν αρκετά ζωηρά χρώματα, ενδιαφέρον έχουν οι τοιχογραφίες σε κάποια παλιά αρχοντικά και οι ξύλινες αυλόπορτες, που μπορείς να δεις κυρίως στο λιμάνι: ψηλές και όμορφες, σε έντονες αποχρώσεις, πάντα έτοιμες να υποδεχτούν τον κύριο του σπιτιού.

Συνεχίζεις να περπατάς στο λιμάνι, ψωνίζεις μισό κιλό φιστίκια από τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Φιστικοπαραγωγών και πας προς τις περιβόητες άμαξες. Ζήτα βόλτα με τον Στέλιο. Τον ξέρουν όλοι, είναι ο πιο παλιός στην πιάτσα, γεννήθηκε μέσα στα άλογα και αυτή είναι η οικογένειά του. «Εχω άλογο στο στάβλο από 5 μηνών και έχει πάει τώρα 30 χρονών. Ο γιος του είναι 27», μου λέει ενώ χαϊδεύει ένα καινούργιο αλογάκι, τη Λεϊλά. Η καθιερωμένη βόλτα ξεκινάει απ’ το λιμάνι, η άμαξα πηγαίνει μέχρι τον κάμπο με τις φιστικιές, λίγο μετά το γήπεδο για όσους ξέρουν, στη συνέχεια κατεβαίνει παραλιακά από ένα δρόμο με παλιά αρχοντικά, περνάει απ’ το Ναό του Απόλλωνα και γυρίζει. Διαρκεί περίπου 20΄, κοστίζει 15 ευρώ και μία άμαξα χωράει τέσσερα άτομα.

Πριν από το μεσημεριανό πήγαινε για καφέ στον Μοίρα: παραδοσιακό καφενείο στο κέντρο της παραλίας, όπου μπορείς να δεις ποιητές και λογοτέχνες να παίζουν τάβλι με «μισότρελους του χωριού», που όλοι ξέρουν τα πάντα και τίποτα γι’ αυτούς, τέως μπον βιβέρ εξηντάρηδες που μαζεύονται για τσίπουρα και συνωστίζονται με λυκειόπαιδα που καπνίζουν στριφτά και λένε αστεία, παρέες καθηγητών που είναι στο νησί με μετάθεση και καλλιτέχνες που κάθονται μόνο με τα σκυλιά τους. Ο κ. Κώστας Μοίρας, που είναι σήμερα 83 ετών, έχει αναλάβει το καφενείο από το ’53. Πριν, ο πατέρας του το είχε μπακάλικο. «Οταν πέθανε και έκλεισε, τρώγαμε μία ολόκληρη βδομάδα φακές. Μετά, τα αδέρφια το κάναμε καφενείο, με κονιακάκι, αφεψήματα και ελληνικό καφέ», λέει ο κ. Μοίρας, που ψήνει καφέ εδώ και 60 χρόνια, οι παλιοί του πελάτες τον επισκέπτονται ακόμα και θυμάται πάντα πώς τον πίνει ο καθένας. Οταν φτάσεις σ’ αυτόν τον υπέροχο καφενέ, λοιπόν, που σήμερα θα λέγαμε «καλτ», θα στείλεις την παρέα σου απέναντι, να πάρει φρούτα από το ψαροκάικο της Νεκταρίας, και θα κάτσεις σ’ ένα τραπέζι μόνος σου. Θα φωνάξεις τον Μιχάλη, θα του πεις να σου φέρει πορτοκαλάδα ή ελληνικό καφέ, που εδώ κάνουν κάτω από 2 ευρώ, και θα παρακολουθήσεις την περατζάδα της παραλίας ακούγοντας τις πιο απροσδόκητες στιχομυθίες της ζωής σου.

Δίπλα θα δεις την ψαραγορά. Ζήτα κάτι «σπαρταριστό» από την κυρία Γιάννα, που είναι εκεί από 9 χρονών και παραλαμβάνει κάθε μέρα από τα καΐκια του νησιού πολλά κιλά κατσούλες, χταποδάκια, κουτσομούρες, καλαμαράκια και άλλα φρέσκα. «Τώρα έχει πέσει η αγορά, παλιά ζούσαμε με το ψάρι γιατί ήταν και φθηνό. Τη σαρδέλα την τρώγανε οι γύφτοι. Και τώρα έχει 8 ευρώ. Ανακαλύψαμε τα ω3 και γίνανε της μόδας».

Εχε το νου σου και στη λοταρία. Κάθε μέρα ένα καρότσι γυρνάει στην παραλία, ο κόσμος αγοράζει λαχνούς και μέχρι το μεσημέρι κάποιος έχει κερδίσει ένα καφάσι ψάρια. Πήγαινέ τα να σ’ τα ψήσουν στον Γελαδάκη, την παλιά, μερακλίδικη ταβέρνα που βρίσκεται ακριβώς πίσω. Για άλλες ψαροκαταστάσεις, και όχι μόνο, η Πέρδικα είναι ένα χωριό 9 χλμ. μακριά απ’ το λιμάνι, γραφικό, με πολλά ωραία ταβερνάκια-εγγύηση που βλέπουν θάλασσα. Χταποδάκι ψητό στα κάρβουνα, φέτα με μέλι και σουσάμι, ψαράκι-όνειρο, εννοείται, και άλλα πολλά καλούδια που σερβίρονται ζεστά.

Το καλοκαιρινό ηλιοβασίλεμα στην Αίγινα μπορείς να το δεις σχεδόν από παντού. Είναι άλλοτε βαθύ πορτοκαλοκόκκινο και άλλοτε ροζ γρανιτένιο και δίνει στην ατμόσφαιρα ένα ινσταγκραμικό εφέ. Η Σαντορίνη πρέπει να ζηλεύει. Το καλύτερο σημείο για να το παρακολουθήσεις είναι ο Ελαιώνας. Στους πρόποδες του Oρους, σε μια αχανή έκταση, όπου το μόνο που υπάρχει είναι υπεραιωνόβιες ελιές, τρεις βοσκοί και ένα εκκλησάκι, θα βρεις το γιν και το γιανγκ σου. Εδώ έκανε και ο διάσημος γαλλικός οίκος Hermès την καμπάνια του για την άνοιξη και το καλοκαίρι του 2012, χωρίς όμως να κάνει τον Ελαιώνα πασίγνωστο. Παραμένει μυστικό για μυημένους. «Καλά, πώς τα βρίσκουν τα σκυλιά με τα κατσίκια στο ίδιο μαντρί;» ρωτάω τον πρώτο βοσκό που συναντάω. «Aνθρωπος με άνθρωπο δεν μπορεί να τα βρει. Αυτά, κοίτα, τα βρίσκουνε», απαντά. Περπατάς και νιώθεις ελεύθερος, οι ελιές απλώνονται εδώ κι εκεί. Μοιάζουν με γλυπτά. Κάποιες με ανθρώπινα κορμιά σε χορευτικές φιγούρες. Δυο-τρεις είναι με διαφορά μεγαλύτερες από τις υπόλοιπες. Ο κορμός τους έχει ανοίξει και χωράς να μπεις μέσα τους ολόκληρος. Πόσες εκφράσεις μπορεί να πάρει η φύση…

Για όσους δεν το ξέρουν, η «τσίμπλα στο μάτι του Πειραιά», όπως αποκαλούσαν την Αίγινα οι Αθηναίοι κατά τους Περσικούς Πολέμους, ήταν η πρώτη πρωτεύουσα του νεότερου ελληνικού κράτους, με κυβερνήτη τον Ιωάννη Καποδίστρια. Προς τιμήν του τα παλιά νεοκλασικά κτίρια που ανεγέρθηκαν τότε για να χρησιμοποιηθούν ως κατοικίες ή ιδρύματα λέγονται μέχρι σήμερα καποδιστριακά. Πολιτιστικά, η Αίγινα είναι αρκετά πλούσια. Ο Ναός της Αφαίας δεν προσελκύει μόνο αρχαιολάτρεις. Η μυθολογία λέει ότι χτίστηκε προς τιμήν της Βριτομάρτιδος, κόρης του Δία και της Κάρμης, που έγινε «άφαντη» για να ξεφύγει από τον Μίνωα που την είχε ερωτευτεί. Από την πανέμορφη κορυφή μέσα στο πράσινο μπορείς να μυρίσεις θάλασσα και πεύκο. Αν η ατμόσφαιρα είναι καθαρή, μπορείς να δεις μάλιστα το Ναό του Ποσειδώνα στο Σούνιο και την Ακρόπολη, που σχηματίζουν μαζί με την Αφαία το ιερό ισοσκελές τρίγωνο. Κοντά στο λιμάνι, ο αρχαιολογικός χώρος της Κολόνας, το Μουσείο Καπράλου στα Πλακάκια, το Λαογραφικό Μουσείο και το μοναστήρι του Αγίου Νεκταρίου αξίζουν μια επίσκεψη.

Υπολογισμένο απ’ το κέντρο, το λιμάνι του Πειραιά είναι περίπου μία ώρα με συγκοινωνίες και 20 λεπτά με μισή ώρα με αμάξι. Πύλη Ε8. Εισιτήρια από 8 ευρώ με το ferry boat και 13,5 ευρώ με το δελφίνι το άτομο. Πιάσε θέση στο κατάστρωμα. Δες τον Πειραιά να απομακρύνεται. Σχεδόν ψυχοθεραπεία. Ασε όλες σου τις έγνοιες στην Αθήνα. Θα τις ξαναβρείς απαράλλαχτες μόλις γυρίσεις. Μην ξεχάσεις να πάρεις μαζί σου ένα κουλούρι. Οι γλάροι θα σε ακολουθήσουν μέχρι το νησί… Ο Μιχάλης στον Μοίρα έχει βγάλει τα νεράκια ήδη. Τι να κεράσουμε;