Αστοχίες στο σύστημα των ηλεκτρονικών δημοσίων συμβάσεων

Αστοχίες στο σύστημα των ηλεκτρονικών δημοσίων συμβάσεων

3' 7" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Αν και χρειάστηκε περισσότερο από 10 χρόνια, η Ελλάδα φαίνεται ότι ακόμη δεν έχει καταφέρει να εισέλθει στον «αστερισμό» της διενέργειας των ηλεκτρονικών δημοσίων διαγωνισμών και προμηθειών. Κι ενώ η Ευρώπη εισέρχεται σε νέα επίπεδα ηλεκτρονικοποίησης των συναλλαγών της, στη χώρα μας η κρίση στα δημόσια οικονομικά, καθιστά για άλλη μια φορά τις ηλεκτρονικές δημόσιες προμήθειες και συμβάσεις μια δύσκολη υπόθεση.

Ο λόγος για το περίφημο Εθνικό Σύστημα Ηλεκτρονικών Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΣΗΔΗΣ) που λειτουργεί στη Γενική Γραμματεία Εμπορίου (ΓΓΕ). Το σύστημα συγκεντρώνει τα «πυρά» πολλών προμηθευτών του Δημοσίου, αφού παράγοντες της αγοράς κάνουν λόγο για συχνά φαινόμενα πτώσης της λειτουργίας του συστήματος. Αυτό συχνά οδηγεί στην αποτυχία υποβολής προσφορών και όσες εταιρείες αποτυγχάνουν σ’ αυτό χωρίς υπαιτιότητά τους, καταφεύγουν στην υποβολή ενστάσεων και ασφαλιστικών μέτρων κατά των αναθετουσών αρχών. Κάποιοι προμηθευτές μάλιστα δεν διστάζουν να υποβάλουν τις προσφορές τους και σε έγχαρτη μορφή, όπως συνέβαινε μέχρι και πριν το 2014. Κάτι τέτοιο συνέβη πριν από λίγες ημέρες σε δημόσια επιχείρηση, όπου ενδιαφερόμενος, μαζί με την αίτηση ασφαλιστικών μέτρων, υπέβαλε σε έγχαρτη μορφή την προσφορά του.

Το δεύτερο σημαντικό πρόβλημα στη διενέργεια των ηλεκτρονικών προμηθειών, είναι ο περιορισμένος αριθμός αδειών χρήσης. Προκειμένου το κόστος λειτουργίας του ΕΣΗΔΗΣ να παραμένει χαμηλό, η ΓΓΕ διαθέτει μικρό αριθμό αδειών χρήσης. Ετσι σε κάθε διαγωνισμό, οι επιτροπές αξιολόγησης διαθέτουν λιγότερες άδειες χρήσης, απ’ ό,τι τα μέλη της. Επομένως, για να συνεδριάσει η Επιτροπή και να έχουν πρόσβαση στις προσφορές, θα πρέπει τα μέλη της να «κατεβάζουν» τοπικά τις προσφορές που περιέχει το ΕΣΗΔΗΣ. Αναφερόμαστε σε τεράστιο αριθμό Gbytes πληροφοριών, τα οποία αφορούν κυρίως οπτικοποιημένα έγγραφα.

Οι πενιχροί πόροι μπορεί να είναι και ο παράγοντας που το ΕΣΗΔΗΣ «μπουκώνει» και δεν μπορούν να υποβάλουν προσφορές οι ενδιαφερόμενοι. Η υποβολή των προσφορών λαμβάνει χώρα συνήθως τις τελευταίες ώρες πριν από τη λήξη του διαγωνισμού και, σύμφωνα με τους ειδικούς, η οπτικοποίηση χιλιάδων σελίδων «γονατίζει» το σύστημα. Πιθανώς κάποια επαύξηση της ισχύος ή των αποθηκευτικών του χώρων, να έλυνε το πρόβλημα. Και όμως, το ΕΣΗΔΗΣ συνιστά ένα πολύ νέο Πληροφοριακό Σύστημα που παραδόθηκε, μόλις το τέλος του 2013. Η λειτουργία του μάλιστα, συνιστούσε μνημονιακή υποχρέωση για την προηγούμενη κυβέρνηση.

Οι ειδικοί της πληροφορικής αναφέρουν ότι παρά το νέο της ηλικίας του ΕΣΗΔΗΣ, πρόκειται για «γερασμένο» σύστημα. Η διακήρυξή του άρχισε να σχεδιάζεται το 2002 και ολοκληρώθηκε το 2004. Ο σχετικός διαγωνισμός υλοποίησης του συστήματος, προκηρύχθηκε το 2006 και η κατακύρωση του διαγωνισμού στον ανάδοχο του (Intracom) έγινε τελικά έγινε το 2009. Η υλοποίηση του θεωρητικά θα έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί το 2011, αλλά το έργο, παραδόθηκε μετά από πολλές καθυστερήσεις το 2013, με στόχο να τεθεί σε πλήρη λειτουργία το 2014.

Κάτι τέτοιο στάθηκε εφικτό μόνον για τους μεγάλους διαγωνισμούς, με προϋπολογισμούς άνω των 60.000 ευρώ. Μάλιστα αυτό ισχύει μόνον για τους διαγωνισμούς προμήθειας υλικών και υπηρεσιών και όχι για το σύνολο των δημοσίων διαγωνισμών. Για παράδειγμα, τον περασμένο Μάρτιο, μια από τις πρώτες αποφάσεις που έλαβε ο νέος υπουργός Οικονομίας, Γ. Σταθάκης, ήταν η μετάθεση της υποχρεωτικής διενέργειας μέσω του ΕΣΗΔΗΣ των διαγωνισμών δημοσίων μελετών και εκτέλεσης δημοσίων έργων.

Ετσι, ενώ η χώρα δεν έχει καταφέρει να λειτουργήσει το ΕΣΗΔΗΣ σε όλο του το μήκος και πλάτος των υποχρεώσεων που έχει αναλάβει, η Ευρώπη προχωρά ένα βήμα περαιτέρω. Κάνει λόγο για δυναμικά συστήματα δημοσίων συμβάσεων, ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς, ηλεκτρονικούς καταλόγους κ.λπ. Πρόκειται για τρεις νέες οδηγίες (2014/23/ΕΕ, 2014/24/ΕΕ και 2014/25/ΕΕ) που πρέπει η χώρα να ενσωματώσει στο εθνικό της δίκαιο. Οι άνθρωποι της αγοράς ωστόσο, έχουν αμφιβολίες αν αυτές τις διαδικασίες το ΕΣΗΔΗΣ είναι σε θέση να υποστηρίξει.

Πάντως, το μόνο θετικό με το ΕΣΗΔΗΣ είναι ότι, για όσους διαγωνισμούς διενεργεί το ίδιο, υπάρχει η χρονοσφραγίδα η οποία είναι απαραβίαστο μέτρο διαφάνειας. Ετσι όποιος είναι εκπρόθεσμος στην υποβολή προσφοράς, δεν μπορεί μέ καμία κυβέρνηση να γίνει εμπρόθεσμος, όπως συνέβαινε αρκετές φορές στο παρελθόν.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή