Η Ελλάδα έχει επιχειρηματίες αλλά δεν έχει επιχειρήσεις, είχε πει κάποτε ο Ανδρέας Παπανδρέου, κι αυτό στα τέλη της δεκαετίας του ’70 (όταν η πετρελαϊκή κρίση έχε γονατίσει τη βιομηχανία) ήταν αληθές. Κατόπιν η χώρα δεν απέκτησε παραγωγικές επιχειρήσεις, ούτε μεγαλοεπιχειρηματίες, αλλά ο «καπιταλισμός» της απαρτιζόταν από «φίλους υπουργών» που έκαναν δουλειές με το κράτος. Γι’ αυτό και κατέρρευσε μόλις κόπηκαν οι δημόσιες δαπάνες και ο διαβόητος «πολλαπλασιαστής» του ΔΝΤ βρέθηκε στο 1,7, αντί του προϋπολογισθέντος 0,5.
Το γεγονός, όμως, ότι ο εγχώριος καπιταλισμός παράγει πολλούς αεριτζήδες και λίγες επιχειρήσεις δεν οφείλεται στο κλίμα, ούτε στη «μοναδικότητα» των Ελλήνων. Είναι θέμα κινήτρων. Διαχρονικά, η ελληνική πολιτεία τιμωρούσε τις επιχειρήσεις και επιβράβευε τους επιχειρηματίες. Αυτό γίνεται εμφανές από το ισοζύγιο της φορολογίας διανεμόμενων και αδιανέμητων κερδών. Τα κέρδη των επιχειρήσεων φορολογούνται πολύ και τα εισοδήματα των επιχειρηματιών λίγο. Η σκανδαλωδώς χαμηλή φορολόγηση των μερισμάτων κρύβεται πίσω από μια σοφιστεία, ότι τα κέρδη των επιχειρήσεων ήδη φορολογήθηκαν και συνεπώς τα εισοδήματα των επιχειρηματιών πρέπει να είναι –ει δυνατόν– αφορολόγητα.
Να ξεκαθαρίσουμε μερικά πράγματα. Οι επιχειρήσεις είναι Νομικά Πρόσωπα και ως τέτοια χρησιμοποιούν κάποιες υπηρεσίες του κράτους. Αυτές είναι λιγότερες από τα άτομα (οι επιχειρήσεις, π.χ., δεν πάνε σε νοσοκομεία του ΕΣΥ), αλλά λύνουν διαφορές στα δικαστήρια ή τα γραφεία τους φυλάσσονται από την ΕΛ.ΑΣ. Αυτό σημαίνει ότι ο φόρος των επιχειρήσεων πρέπει να είναι χαμηλότερος από τα φυσικά πρόσωπα. Για λόγους, δε, αύξησης των επενδύσεων και δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας, πρέπει να είναι όσο πιο χαμηλός γίνεται.
Τα πράγματα, όμως, είναι διαφορετικά όταν τα κέρδη διανέμονται. Τότε γίνονται εισόδημα και πρέπει να φορολογούνται όπως όλα τα υπόλοιπα εισοδήματα. Είναι άδικο και παράλογο να φορολογείται η πρόσοδος της εργασίας (μισθός) με ανώτατο συντελεστή 43%, ενώ η πρόσοδος του κεφαλαίου (μερίσματα) με 10%, ανεξαρτήτως ύψους. Η μόνη ημιτελής απόπειρα εξορθολογισμού της φορολογίας εισοδήματος έγινε από την κυβέρνηση του κ. Γιώργου Παπανδρέου, το 2010. Προέβλεπε το απλό: όλα τα εισοδήματα, ανεξαρτήτως πηγής, μπαίνουν στην ίδια κλίμακα και φορολογούνται ομοίως. Μετά ανέλαβε ο «όλα τα σφάζω, όλα τα μαχαιρώνω» κ. Ευάγγελος Βενιζέλος κι άρχισε τις εξαιρέσεις. Αυτοτελή και διαφορετική φορολόγηση στα ενοίκια, στα μερίσματα κ.λπ. Καταλήξαμε, δε, ο λαμβάνειν 100.000 εισόδημα από μερίσματα να πληρώνει 10.000 ευρώ φόρο. Αν είναι από τόκους καταθέσεων, 15.000. Από ενοίκια ο φόρος γίνεται 33.000. Αν είναι ελεύθερος επαγγελματίας, θα δώσει στην εφορία 29.000 ευρώ. Στην πιο δεινή θέση είναι όποιος εργάζεται: δίνει 34.650 ευρώ. Το χειρότερο, δε, είναι ότι η κυβέρνηση Σαμαρά αύξησε τη φορολογία αδιανέμητων κερδών (δηλαδή αυτά που γίνονται επενδύσεις και θέσεις εργασίας) από το 20% στο 26%.
Ερχεται, τώρα, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ/ ΑΝΕΛ και προτείνει αύξηση της φορολογίας των αδιανέμητων κερδών από το 26% στο 29% (συν έκτακτες εισφορές), ενώ δεν λέει τίποτε για τα διανεμόμενα. Ετσι θα κατορθώσει και να γονατίσει όσες επιχειρήσεις απέμειναν και να διατηρήσει το καθεστώς αδικίας σε βάρος της εργασίας. Πρώτη φορά Αριστερά, είπατε;