Παρασκευή, οκτώ το πρωί, κάποιες ώρες πριν από την ανακοίνωση του δημοψηφίσματος, η Μύκονος ξυπνούσε στους συνήθεις ρυθμούς της. Μαγαζάτορες έπλεναν τα σοκάκια, τα λίγα ανοιχτά καφενεία στον γιαλό προσέφεραν φρέντο, ενώ οι τουρίστες που μόλις είχαν αποβιβαστεί από τα κρουαζιερόπλοια κατέκλυζαν τα στενά, τσιμπολογώντας τυρόπιτες.
Μια ξεναγός στάθηκε –εξεπίτηδες– μπροστά σ’ ένα ΑΤΜ για να απαντήσει στις δεκάδες ερωτήσεις που της έθεταν οι Γιαπωνέζοι του γκρουπ της: «Τι θα γίνει αν η χώρα χρεoκοπήσει;», «Τι χαρτονομίσματα θα βγάλει το μηχάνημα;» και άλλες απορίες που δείχνουν ότι ακόμα και πριν από την επιβολή περιορισμών στις τράπεζες, το πρώτο θύμα της αστάθειας είναι ο τουρισμός.
Δυστυχώς, το μηχάνημα αυτόματων αναλήψεων έγινε και αυτό ένα από τα ελληνικά αξιοθέατα, όπως είναι οι μεταβυζαντινές εκκλησίες και τα διάσημα μπαρ και οι γνωστές μπουτίκ του νησιού. Είναι και αυτό ένα είδος εθνικού υποβιβασμού, το ότι μια μικρή οθόνη με πλήκτρα συνδέεται με την εικόνα μιας χώρας και με δεκάδες περίεργα σχόλια, τα οποία αντιπαρερχόταν με μαεστρία η ξεναγός.
Κατά τα άλλα, παρά τα πρόσφατα κακά νέα και την ατμόσφαιρα της αβεβαιότητας, τίποτα δεν φαίνεται να χαλάει την αμεριμνησία όσων θέλων να περάσουν καλά στις παραλίες και στα κλαμπ της.
Μπορεί να αντιπαθεί κανείς τη Μύκονο ως έναν τόπο που έχει ταυτιστεί με το –μισοπεθαμένο πια– lifestyle, τη φιλαργυρία ή την ασυδοσία, το YOLO (ακρωνύμιο της φράσης You only live once, Ζεις μόνο μια φορά, άρα κάνε ό,τι σου έρθει στο κεφάλι). Και οπωσδήποτε το να κοστολογεί κανείς μία ξαπλώστρα 15 ευρώ είναι τουλάχιστον εξωφρενικό, αν όχι ακραία προκλητικό.
Ομως, η μέχρι τώρα επιτυχία της Μυκόνου είναι ν’ απευθύνεται στους απανταχού ευκατάστατους. Προσφέρει υψηλότατη ποιότητα υπηρεσιών κι έχει στοιχειωδώς καλή οργάνωση (καθαριότητα, σταθμοί επιβατών κλπ). Δεν είναι τυχαίο ότι αποτελεί ατμομηχανή των εσόδων για ολόκληρη την τουριστική περίοδο. Ανθρωποι από ολόκληρο τον κόσμο στριμώχνονται στα τσάρτερ και είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν την πιο τρελή τιμή για ένα παγωτό, ένα κακό δωμάτιο, ένα ζευγάρι εσπαντρίγες. Παράλογο; Σίγουρα. Επικερδές για τη χώρα μας; Απόλυτα.
Υποθέτω ότι το Νησί των Ανέμων θα είναι το τελευταίο μέρος που μπορεί να πληγεί από μια πιθανή χρεοκοπία, γιατί διαθέτει τη δική του φανατική φυλή. Οσο και να μη μας αρέσει, όμως, πρέπει να σκεφτούμε ότι ολόκληρη η Ελλάδα θα μπορούσε να έχει έναν υψηλού εισοδήματος τουρισμό, άτομα που είναι διατεθειμένα να έρθουν εδώ ακόμα και αν έχουμε πόλεμο, διότι έχουν ταυτίσει ένα μέρος με το όνειρό τους. Και η Μύκονος –η οποία παρεμπιπτόντως δεν μου αρέσει– είναι ένα αυτόνομο βασίλειο με τους δικούς της όρους και με το Αιγαίο για τάφρο από την Ελλάδα.